Viqueque

Viqueque Sei Halerik ba Estrada, Bee-moos ho Eletrisidade

Published

on

Hatutan.com, (08 Abríl 2022), Viqueque-Durante tinan 20-liu ukun-an (20 Maiu 2002-2022), povu sira iha Munisípiu Viqueque, kontinua halerik hela ba kondisaun estrada, bee-moos ho eletrisidade.

Komnidade sira nia kondisaun uma iha Postu Administrativu Ossu, Munisípiu Viqueque. Foto/Foti husi Wikipedia

Administradór Postu Administrativu Viqueque Vila, Duarte Soares Brandão informa, dezenvolvimentu infraestrutura bázika sira ne’ebé oras ne’e la’o iha sidade laran Viqueque nian, iha estrada balu hahú hadi’a daudaun, no balu tau ona alkatraun (asphalt). Maibé, iha fatin barak mós sei aat hela, tanba prosesu hotu tenke liuhosi sistema aprovizionamentu.

Estrada sira ne’ebé hadi’a daudaun ona ne’e, tanba halo parte ba iha kompeténsia administradór munísipiu nian. Maibé, iha parte balu, sei tama hela ba iha kompeténsia Governu sentrál nian. Tanba ne’e, estrada nasionál hosi Baucau mai to’o iha Viqueque, kompañia internasionál sira mak responsabiliza no oras ne’e mós halo hela sira nia servisu.

“Maibé iha ponte oan ida ne’ebé mak tesik mai to’o iha vila laran ne’e, seidauk book, tanba hein desizaun hosi Governu sentrál. Estrada seluk mós hanesan, ba fali iha postu no suku sira seluk, ne’e mak estrada sei aat hotu,” Administradór Postu Administrativu Viqueque Vila, Duarte Soares Brandão informa ba Hatutan.com iha kna’ar fatin Administrasaun Postu Viqueque Vila, Sesta (08/04/2022).

Advertisement

Rai-henek Hamout Ponte Welolo

Administradór ne’e informa tán, oras ne’e, estrada ligasaun hosi Postu Administrativu Lacluta, ponte Welolo ne’ebé halo ligasaun ba Postu Administrativu Natarbora ho Same-Manhufahi, bee-mota lori rai-henek hodi taka tomak tiha estrada iha área ne’ebá.

“Agora ponte Welolo  ne’e, rai-henek taka metin tiha estrada. Ponte ne’ebé aat, nia impaktu ne’e maka foin lalais populasaun sira labele asesu ba estrada, no labele ba vota, tanba estrada aat,” Duarte Soares Brandão hateten tán.

Iha semana kotuk nia koordena ona ho Instututo de Gestão e Equipamentos (IGE), no mós orienta direta hosi Segundu Vise-Primeiru Ministru (VPM), José Reis rasik, no oras ne’e, hala’o hela normalizasaun ba mota iha área ne’ebá, kuaze metru 500.

Autoridade lokál ne’e fiar katak, ho prosesu normalizasaun ne’e, iha tempu badak, komunidade sira bele asesu fila-fali liuhosi dalan ne’e, atu sira bele partisipa iha eleisaun segunda ronde ne’e, no mós bele lori sira nia produtu lokál ba merkadu.

Advertisement

“Iha postu administrativu lima ne’e hotu, kuaze estrada sei aat hotu, ne’e iha postu Viqueque Vila ne’e iha sentrál. Agora, nia ba hanesan Lacluta mós estrada sei aat, no atu ba fali Uatulari ho Uatucarbau sira mós sei aat, no ba Ossú de’it mós agora ne’e, konstrusaun hela hosi Xina sira,” Duarte Soares Brandão hateten tán.

Problema Eletrisidade

Administradór Postu Administrativu Viqueque Vila ne’e hatutan, daudaun ne’e komunidade sira iha Suku Uai-Mori Tula, seidauk asesu ba n eletrisidade.

Populasaun sira Suku Uai-Mori Tula rasik, seidauk asesu ba estrada ne’ebé di’ak. Solusaun alternativu maka, tenke liuhosi Munisipiu Baucau, Venilale. No, hosi Postu Administrativu Ossú nian, liuhosi Suku Builale.

“Estrada, hosi munisípiu ba postu, ba to’o rasik iha ne’ebá, labele. Atravesa ida ne’e, ita bele bá Uai-Mori Tula, ida ne’e mós ita la’o lubuk ida. Tanba ita hosi Viqueque Vila, atu ba kedas iha Suku Uai-Mori Tula, seidauk bele, tanba estrada seidauk iha. Bee-moos mós seidauk, maske iha ona komunidade balu mak asesu ona, mais seidauk ba hotu-hotu,” Duarte informa tán.

Advertisement

Problema ne’ebé hanesan, akontese mós ba komunidade sira iha área Uetali, lokaliza iha Suku Uma-wain Kraik nian, to’o agora mós seidauk asesu ba eletrisidade.

“Estrada ba komunidade sira iha área Uetali, iha ona, mais seidauk tau alkatraun. Maibé, iha ona estrada, no karreta bele ba mai. Suku sira seluk, ha’u hanoin iha hotu ona estrada, iha ona ahi. Be’e-moos mós iha ona, seidauk kompletu, mais pelu-menus sira iha ona oitoan-oitoan,” Administradór ne’e dehan tán.

Administradór ne’e, promete mós katak, ba oin, sei ko’alia ho Governu sentrál atu haree rezolve lalais problema hirak ne’ebé komunidade sira hasoru. Tanba problema eletrisidade, difikulta estudante sira asesu ba naromak hodi estuda.

“Ita fiar katak governu foun ne’ebé mai ne’e, tenke tau atensaun, tanba populasaun sira presija tebes buat sira ne’e. Iha prioridade tolu mak importante, bee, eletrisidade, estrada. Ne’e primeiru prioridade ne’ebé mak ita tenke fasilita ita nia populasaun,” Duarte Soares Brandão afirma.

Iha sorin seluk, Armindo Soares, komunidade hosi Aldeia Caibira-Oan, Suku Caraubalo husu ba kandidatu Prezidente Repúblika (PR) na’in-rua; José Manuel  Ramos-Horta ho Francisco Guterres “Lú Olo” atu bainhira  ukun tenke tau prioridade ba problema povu nian.

Advertisement

“Ami nia hakarak ne’e, buat ne’ebé mak prezidente mai ko’alia dehan atu hadi’a povu nia moris. Povu nia moris mak saida, ahi, bee-moos, estrada, ida-ne’e mak povu hakarak,” Armindo hateten tán.

Jornalista: Rogério Pereira Cárceres

 

Advertisement

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Trending

Exit mobile version