Xefe Estadu Maiór Jenerál F-FDTL, Tenente Jenerál Domingos Raúl ‘Falur Rate Laek’. Foto/Elio dos Santos da Costa
Iha Kinta (06/06/2024), hafoin hasoru-malu ho Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta, Primeiru-Ministru Xanana Gusmão, “hirus” haree violénsia ne’ebé envolve grupu rival juventude Timoroan ne’ebé hafo’er Santuáriu Fátima-Portugal hodi rezulta na’in-ida mate no seluk kanek, Domingu liubá.
“Ami nia kompromisu ne’e, ami hala’o buat ne’ebé Governu haruka. Governu ne’ebé eleitu demokratikamente, haruka ne’e ami kumpre de’it. Ne’ebé, atu taka ka la taka, ne’e la’ós autoridade ami nian. Ne’e gGvernu dehan taka, taka. La taka, entaun, la taka,” Tenente Jenerál Falur Rate Laek, hatete bá jornalista sira hafoin serimónia asinatura akordu bá seguransa nian ho Komandante Jerál PNTL, Komisáriu Jerál Polísia Henrique da Costa, iha Kuartél Jenerál F-FDTL, Fatuhada-Díli, Segunda (10/06/2024).
Advertisement
Falur dehan, sé la taka, maka Governu tenke hola fali medida edukasaun, tanba sira ninian hanoin ne’e mak oinsá eduka joven arte-marsiál. Toma konsiénsia, sira ne’ebé hanesan membru bá arte-marsiâl sira tenke hatudu hahalok ne’ebé sivilazadu nian.
“Taka ne’e tanba hahalok la-di’ak ne’e. Bá oho fali malu, bá sona fali malu, ne’e mak taka. Mais sira mak iha ne’e la oho malu, treinu halo saida de’it ne’e, nusa mak taka. Ne’ebé, hatudu hahalok ne’e di’ak, para ema labele taka. Kuandu ó halo la-di’ak ne’e taka too. Ó kriminozu ne’e taka. Ne’e ema la’ós bulak naran taka de’it,” Falur Rate Laek afirma.
Tenente Jenerál Falur dehan, tuir loloos joven arte-marsiál no rituál sira hatudu hahalok di’ak. Artes-marsiál hanorin halo di’ak. Treinu espiritualmente, materialmente, fízikamente, ne’e kerdizér treinu sai hanesan mós Polísia ho F-FDTL no sai ema ona profisionál ho edukadu.
Molok ne’e IX Governu Konstitusionál liuhosi sorumutuk Konsellu Ministru nian, hasai ona Rezolusaun Governu ho númeru 45/2023, 10 Novembru kona-bá suspensaun bá Atividade Prátika Arte-Marsiál iha Timor-Leste durante loron 90.
Hosi rezolusaun ida ne’e, fó responsabilidade tomak bá Ministériu Juventude Desportu Arte no Kultura (MJDAK), liuhosi Komisaun Reguladora Artes Marsiál (KRAM) ho Komandu PNTL, hodi hala’o atividade re-fiskalizasaun bá sentru ka “ranting” sira Grupu Arte Marsiál Persaudaraan Setia Hati Terate (PSHT), Ikatan Kera Sakti-Putra Timor-Leste (IKS-PTL) no Kmanek Oan Rai Klaran (KORK) nian iha territóriu nasionál, hodi avalia sira-nian atividade no membru sira-ninian komportamentu. Hafoin mak sei deside kontinua suspende ka bele reativa.