Hatutan.com, (15 Dezembru 2025), Díli— Asosiasaun Sentru Estadu bá Páz no Demokrásia, (ACEPD-siglá Portugés), ne’ebé aluga ka arrenda edifísiu Fundasaun Fundu Media (FFM) halo ona pagamentu ho montante US$5,700.00.
Menejér Administrasaun Finansas ACEPD, Ludivina Castro Araújo halo klarifikasaun ba Hatutan.com kona-ba arrendamentu espasu iha edifisiu FFM, Segunda (15/12/2025).
Asosiasaun Sentru Estadu bá Páz no Demokrásia halo pagamentu ne’e hahú husi fulan Dezembru tinan 2023 to’o fulan Dezembru 2024 ho montante US$3,900.00, no tinan 2025 hahú husi fulan-Janeiru to’o fulan-Júnu ho montante US$1,800.00.
Menejér Administrasaun Finansas Asosiasaun ACEDP, Ludivina Castro Araújo bá Hatutan.com iha nia knaar fatin iha Fatuhada, Díli Segunda (15/12/2025), relata katak Asosiasaun Sentru Estadu bá Páz no Demokrásia (ACEPD) aluga kuartu ida iha edifísiu Fundasaun Fundu Media (FFM) ho kustu kada fukan US$300, tanba hetan autórizasaun husi Diretóra FFM atuál Konselleira Konsellu Imprensa (KI) Suzana Cardoso ho Prezidente Asosiasaun Rádiu Komunidade Timor-Leste ( ARKTL), Prezado Valente X.C. de Menezes.
Advertisement
“Ami nia kontratu iha ne’e, hetan aprovasaun husi Maun Prezado no mós mana Suzana no mós husi parte ami nia supervisor sira, tanba ida ne’e maka ami halo pagamentu bazeia bá kontratu ida-ne’ebé maka iha, kada fulan US$300,” Ludivina Castro Araújo hateten.
Nia hatutan, Asosiasaun Sentru Estudu bá Páz no Demokrásia, ne’ebé dahuluk halo kontratu ho parte uma na’in nian, hahú husi, Dezembru 2023. Momentu ne’ebá ACEPD nia Supervisor maka asina ho parte uma na’in sira.
“Iha ne’e ha’u hanesan Menejer no Finansas atu halo klarifikasaun uitoan kona-bá pagamemtu bá uma ne’e, ami selu direita bá Maun Prezado,” nia konta.
“Tanba ne’e ha’u informa bá AJTL sira, kata ami halo pagamentu bázeia bá kontratu ne’ebé iha, kontratu ne’e hetan konkodansia husi parte ami nian ho parte uma nain, hanesan Maun Prezado ho Mana Suzana asina hotu iha kontratu ne’e,” nia informa.
Diretór Ezekutivu Asosiasaun Sentru Estudu bá Páz no Demokrásia (ACEPD-sigla portugés), Sabino de Araújo halo entrevista ho Hatutan.com.
Iha fatin hanesan Diretór Ezekutivu Asosiasaun Sentru Estudu bá Páz no Demokrásia (ACEPD-sigla portugés), Sabino de Araújo, hateten katak inisiatíva atu aluga Edifisu Fundasaun Fundu Media ne’e bazeia bá kontratu ida entre ACEPD, Diretora Media ONE Timor Suzana Cardozo no Prezidente ARKTL Prezado Valente X.C. de Menezes no tuir kontratu ne’e, fatin refere konsidera hanesan patrimóniu privadu.
Nia esplika, ACEPD hahú tama ne’e iha fulan-Dezembru 2023, halo pagamentu kada fulan US$300 to’o 2024 fulan-Dezembru no tinan 2025 husi fulan-Janeiru to’o fulan-Juñu maka halo pagamentu, no husi Jullu to’o Dezembru seidauk halo pagamentu tanba sei hein hela prosesu renovasaun kontratu.
Advertisement
“Ha’u hanoin totál husi 2023 fulan-Dezembru to’o iha fula-Dezembru 2024, ami halo ona pagamentu totál US$3,900.00, depois husi fali fulan-Janeiru to’o fulan-Juñu 2025 ho totál osan US$1,800.00, signifika ita halo ona pagamentu bá aluga ne’e kuze atu US$5,700.00,” nia hateten
Nia dehan, husi kontratu ne’e hetan sina husi Prezidente Konsellu Administrasaun Asosiasaun sentru Estudu bá no Demokásia nian, Prezidente Asosiasaun Rádiu Komunidade Timor-Leste Prezado Valente X.C. de Menezes ho Diretora Media ONE Timor Suzana Cardozo.
Nia hateten katak iha informasaun ne’ebé dehan depois asosiasaun selu renda, sira halo manutensaun ba edifísiu, hanesan instalasaun eletrisidade, hadia sanitasaun, haris fatin no buat seluk tan.
Nia esplika katak manutensaun hotu-hotu, inklui sistema AC, kuartu ne’ebé asosiasaun aluga no mós salaun formasaun iha liur ne’e, uza osan rasik husi ACEPD, la’ós uza osan pagamentu aluga nian.
“Depois ha’u lee notísia Hatutan.com, depois ha’u nia manejer Finansas haruka link mai ha’u ha’u lee tun mai kestaun sira seluk bá ha’u laiha problema tanba ne’e problema interna entre insititusaun sira iha ne’e, maibé ami nia asosiasaun nia naran tama hotu iha ne’ebá ida-ne’e mós sai pergunta boot ida mai ha’u, katak ami nia problema saída, depois ho kutstu $600 ne’e la loos dadus real ne’ebé iha ami nia akordu maka US$300 kada fulan,” nia esklarese hodi halo loos fali kustu aluege ne’ebé Hatutan.com públika antes katak US$600 kada fulan.
Advertisement
Nia infroma katak, hafoin nia halo ekontru ho Prezidente AJTL Zevonia Vierra, maka foin hatene katak Edifísiu Fundasaun Fundu Media ne’e la’ós asset ema individu nian, maibé asset komun bá jornalista sira hotu bainhira atu halo atividade ruma.
Informasaun seluk ne’ebé Hatutan.com Asesu katak bainhira ACEPD halo ona manutensaun iha Edifisiu ne’e hanesan troka tiha AC no halo reabitasaun iha laran, Suzana Cardozo husu AJTL atu tau US$50, tanba hodi hadia AC sira salaun boot rua ne’e.
Tuir observasaun Hatutan.com iha terenu nota katak, Edifísiu Fundasaun Fundu Media ne’e iha salaun boot rua, husi odatamatan boot tama, no salaun kona-bá formasaun, ho kuartu sira hamutuk hitu (7).
Kuartu hitu ne’e, Media ONE Timor ne’ebé na’in mak Suzana Cardoso utiliza kuartu rua, hanesan Estudiu, kuartu ida bá Suzana Cardoso nu’udar Deiretóra, Kuartu ida utliza bá dapur, AJTL utiliza kuartu ida, kuartu ida tau sasan aat sira iha laran, kuartu ida bá hariis fatin, no ida utliliza husi ARKTL, no ida seluk utiliza ACEPD.
Tuir Dokumentu kontratu ne’ebé Hatutan.com asessu katak Iha parte rua refere konkorda hodi konklui no kumpri akordu tuir mai ne hodi proteze termu de kontratu aluga ho nia kondisoes:
Advertisement
Akordu de kontratu
Prezado Valente X.C. de Menezes nu’udar uma nain ho laran momos no konkorda oferese fatin aluga fo kontratu ba Prezidente Konsellu Administrasaun -SEPD ho naran kompletu Cristovão C. da Costa Martins, ne’ebe hakarak aluga uma hodi uza ba atividade Sentru Estudu Paz no Demokrasia (SEPD), fatin aluga husi uma ne’e kompostu husi kuartu ida uza ba administrasaun, sala ida uza ba formasaun, sala vizita ida, dapur, haris fatin iha laran no jardim uza ba fatin estudante sira estuda no atividade sosiál seluk
Durasaun ba kontratu
Kontratu ida ne komesa iha dia 11 de Dezembru de 2023, i validu ate dia 11 Dezembru de 2024
Tipu de Kontratu
Kantratu aluga uma ida ne’e ho tipu provizoriu.
segundu autogrante (ema nebe aluga uma), halo kedas adiantamentu osan fulan neen (6 bulan) nia ba Primeiru autogrante komesa husi fulan Dezembru 2023 to’o fulan Dezembru tinan 2024. Ho totál orsamentu hamutuk USD 3,600.00
Termu Kontratu
Termu de kontratu ida ne’e obriga sei fó avizu antes de trinta dias (30 dias) ho eskrita bá segundu autogrante bainhira iha dezentendimentu ruma em relasaun ho pagamentu mensal, hodi nune bele aplika sansaun ruma tuir nesesidade entre parte rua primeiru autogrante ho segundu autogrante,
Primeiru autogrante (uma nain) sei la autoriza hodi hadia kondisaun uma refere sem koñesimentu husi uma nain, hodi ikus mai implika ba pagamnetu mensal nia,
Bainhira segundu autogrante (ema nebe aluga uma) konstrui sasan ruma iha relasaun ho nesesidade urgente bele kontaktu ba uma nain hodi halo konkordansia antes atu hadia sasan estragus ruma
Bainhira segundo autogrante (ema nebe aluga uma) presija atu hadin sasan ruma iha relasaun ho utensilos kursu nia, bele halo enkontru ho uma nain antes atu hadia ka ou konstrui sasan ruma,
Segundu autogrante (mak aluga uma) la halo arendamentu/pagamentu dala rua (2) em seguidus, primeiru autogrante (uma nain) diretamente halo karta urgente hodi hapara kontratu aluga nian, iha dia 1 (um) loron primeiru fulan nia.
Segundu autogrante se la uza fatin ne’e ba objetivu seluk waihira lahetan permite husi primeiru autogrante.
Segundu Autogrante iha responsabilidade atu kria ambiente ne’ebe mak seguru, saudavel no Dame.
Montante ba pagamentu.
Kontratu aluga ida n’ee selu ho montante osan USD 300,00
Prosedimentu ba Pagamentu
Prosedimentu ba pagamentu Realiza iha dia 01, ka primeiru dia do mes (loron primeiru fulan nia).
Obrigações Gerais
1. Entre parte rua nia obrigasaun hodi kumpri nomos iha responsabilidades ba termu de kontratu ida ne hodi mantein komunikasaun diak ho sentidu ekipa solidu iha futuru oin mai, 2.Kontratu aluga kontinua ka termina enkuantu iha nessesidades entre parte rua, Primeiru autogrante (ema ne’ebe fo aluga uma) no segundu autogrante (mak aluga uma),
Terminasaun ka hapara kontratu.
Kongtratu aluga ne atu termina, parte primeiru autogrante tenki fo aviza antes de 30dias hodi termina kontratu refere.
Extensaun bá kontratu.
Primeiru autogrante (uma nain) bainhira laiha informasaun antes de trinta (30) dias kona ba hapara kontratu alugal katak, kontratu anterior sei prevalese nafatin durante tinan (5) lima.