Polítika

Xefe Estadu Promulga OJE 2023 Billiaun $2,16

Published

on

Hatutan.com, (15 Dezembru 2022), Díli—PrezidenteRepúblika (PR), José Ramos-Horta promulga ona proposta Orsamentu Jerál Estadu (OJE) tinan 2023 ho montante $2.155.715.306.

Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta. Foto/Elio dos Santos da Costa

Montante ne’e kompostu hosi Orsamentu Administrasaun Sentrál $1.800.000.000, Orsamentu Seguransa Sosiál $235,715.306 no Rejiaun Administrativa Espesiál Oecusse Ambeno (RAEOA) $120.000.000.

Lee Mós: Inkonstitusionalidade Fundu Veteranu La Afeta bá OJE 2023

Totál despeza globál billiaun $2,16 ne’e hasai ona Fundu Kombatentes Libertasaun Nasionál, billiaun $1 ne’ebé Tribunál Rekursu deklara Inkonstitusionál no ida-ne’e eliminadu hosi konta públika 2023.

Advertisement

Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta promulga orsamentu ne’e hafoin konsulta ho Prezidente Tribunál Rekursu no jurista sira no simu pareser katak bele promulga duni.

“Tanba buat ne’ebé monu maka Fundu Veteranu. Entaun ba orsamentu seluk ne’e la monu. Huoi ne’e mós Fundu Veteranu ne’e ketak. Entaun, atu labele lakon tempu hodi demora, Governu iha tempu prepara ezekusaun orsamentu hahú iha loron 01 fulan Janeiru 2023 no ohin kedan promulga ona. Hatuun tiha billiaun $1 ne’e sai de’it billiaun $2-resin,” Ramos-Horta hateten iha Palásiu Prezidensiál Nicolau Lobato Bairr-Pité, Kinta (15/12/2022).

Xefe Estadu argumenta, nune’e iha Parlamentu Nasionál lalika kurizi ka saida, tanba Fundu ne’e monu tiha ona, mak ne’e ona no ohin ka aban kuandu Públika iha Jornál Repúblika ne’e mak ne’e ona.

Horta mós fo mensajen ba Governu hodi dehan la’ós kontra Governu nia ideia kona-bá Fundu Veteranu ne’e, tanba sei hanesan Governu bele esplika ba Horta, Fundu Veteranu ne’e la’ós atu fó ba Veteranu sira, maibé atu halo investimentu hodi bele hetan funan. Nune’e se di’ak liu prepara didi’ak lai, ba halo konsulta iha Parlamentu, Sosiedade Sivíl depois mak sé mak atu halo supervizaun monitoramentu ba Fundu ida-ne’e.

“Atu di’ak liu, agora tinan besik eleisaun daudaun ona halo tán ida ne’e, di’ak liu lalika. Alende Tribunál hateten Inkonstituisionál, mais depois ita haree ba oin saida mak bele halo, atu oin seluk karik mais tenke osan inan tama, ne’e mak ita bolu investimentu,” Horta esplika.

Advertisement

Proposta OJE 2023 mak Primeira OJE ne’ebé Oitavu Governu Konstitusionál prepara bazeia ba regras orsamentál foun aprovadu hosi Lei Enkuadramentu Orsamentál ne’ebé mak promulga ona hosi Prezidente Repúblika sesante, Francisco Guterres Lú-Olo iha fulan-fevereiru tinan ida-ne’e.

Dollar Amerika. Foto/google

Iha OJE 2023 kontempla ona Orsamentu tuir Programa no alokasaun orsamentu ba prioridade nasionál ne’ebé mak defini ona iha Lei das Grandes Opções do Plano 2023 ne’ebé mak promulga husi Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta iha fulan-juñu liubá.

Orsamentu Estadu ba tinan oin Governu dezeña ho lema “Investimentu Produtivu no Kresimentu Inkluzivu ba Jerasaun Futuru” – ne’ebé aprezenta distribuisaun rekursu nasionál ne’ebé justu no ekuitativu hodi mellora prestasaun servisu, rekuperasaun ekonómiku no reziliénsia, promove kresimentu ekonómiku ida ne’ebé inkluzivu no sustentavel iha mediu prazu.

Orsamentu ne’e mós Governu dezeña bazeia ba Objetivu Estratejiku husi Oitavu Governu Konstitusionál atu fornese sidadaun sira: Oportunidade atu iha moris saudável, seguru no moris naruk; Asesu ba koñesimentu, teknolojia no inovasaun; no Asesu ba rekursu sufisiente hodi garantia vida moris ne’ebé dignu.

Orsamentu ne’e aprovadu iha Parlamentu Nasionál liuhosi sesaun Plenária iha loron 17 fulan-novembru iha finál globál Proposta OJE 2023 ho votu a favor 42 (64%), Kontra 21, no Abstensaun 2.

Jornalista: Vito Salvadór

Advertisement

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Trending

Exit mobile version