Hatutan.com, (13 Marsu 2024), Díli—Governu liuhosi sorumutu Konsellu Ministru (KM) ordináriu, Kuarta 13 Marsu, aprova ona projetu dekretu-lei ida kona-bá rejíme espesiál aprovizionamentu bá vizita Sua Santidade Papa Francisco iha Timor-Leste (TL).
Projetu dekretu-lei ne’e aprezenta hosi Ministru Prezidénsia Konsellu Ministru, Agio Pereira, kona-bá Rejíme Espesiál Aprovizionamentu bá Vizita Sua Santidade Papa.
Lee Mós: Governu Aloka Millaun $12 bá Komisaun Altu Nivel Institusionál bá Vizita Papa Francisco
Dekretu-lei ida-ne’e mós tanba hanoin bá importánsia istórika no signifikadu bá populasaun timoroan hosi vizita eventuál Sua Santidade Papa Francisco nian mai Timor-Leste.
Diploma ida-ne’e ho objetivu atu assegura prosedimentu espesiál ne’ebé vigora ba kontratasaun públika, hodi halo lokasaun ka aluga ka akizisaun bens móveis, akizisaun servisus ka realizasaun kontrata obras públikas nian ne’ebé ho intensaun ba organizasaun, programasaun, konsesaun no implementasaun atividade no projetu sira hodi garante seguransa no organizasaun ba vizita papál.
“Inisiativa ida-ne’e responde ba nesesidade hodi halo formalizasaun no prazus ne’ebé la tuir karater urjente preparativos ne’ebé tenke implementa ba vizita papal,” Hatutan.com sita komunikadu.
Ministru Prezidénsia Konsellu Ministrus, Agio Pereira mós halo aprezentasaun bá Konsellu Ministrus kona-bá Rejimentu Konsellu Ministrus nian.
Rejimentu Konsellu Ministrus hanesan instrumentu jurídiku esensiál ida bá organizasaun no funsionamentu di’ak Governu nian hanesan órgaun kolejiál ida.
Instrumentu ne’e hakarak atu regula organizasaun no funsionamentu ba sorumutuk ordinária no estraordinária sira Konsellu Ministrus nian, nune’e mós regula prosedimentu lejizlativu Governu Konstitusionál IX, hodi estabelese koordenasaun ida ne’ebé efikás entre membrus Governu ne’ebé diferente, ba proveitu atuasaun governativa rasik, ne’ebé hakarak laís no efisiente.
Molok ne’e, iha ámbitu vizita xefe estadu Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta nian iha Vatikanu, Sua Santidade Papa Francisco konfirmandu vizita Timor-Leste iha tinan ne’e.
Disponibilidade vizita Papa nian mai Timor-Leste ne’e hato’o diretamente hosi Papa Francisco bá Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta, liuhosi enkontru ofisial ne’ebé hala’o iha Vatikanu, Segunda (22/01/2024).
Maski nune’e, Ramos-Horta deklara nia parte sei la fó sai bá públiku kona-bá data loloos Papa Francisco nia vizita mezmu hatene tanba tenke tuir bá prosedimentu sira Vatikanu nian no Santa Sé nia regra kona-bá vizita Papa Francisco nian, tanba iha protokolu igreja nian ne’ebé tenke submete ba.
Kona-ba vizita ofisiál Papa Francisco nian mai Timor-Leste, konjuntamente no simultaneamente sei anunsia ba públiku.
Iha loron 17 fulan-dezembru tinan 1936, iha Flores. Apóstolu Francisco moris iha rai-Prigozu Jorge Mario Bergóglio nu’udár xefe bá Igreja Katolika, bispu Roma no soberanu Estadu Vatikanu. Nia mak apóstolu primeiru ne’ebé sai membru bá Jesus nia Sosiedade (Jesuits).
Fó hanoin fali katak, iha loron 12 fulan-Outubru tinan 1989, Amo Papa João Paulo II, hala’o uluk ona mós ninia mai povu Timor-Leste, no hala’o missa iha Tasi-tolu, Dili.
Prezensa Papa nian iha tempu ne’ebá, halo timoroan barak mak sente haksolok, liu-liu joven rezisténsia sira, tanba konsidera ida ne’e hanesan biban di’ak, no fó motivasaun ida bá sira, atu kontinua reziste funu to’o Timor-Leste hetan ninia ukun-rasik aan.
Jornalista: Rogério Pereira Cárceres
