Ekipa Ministériu Justisa Hahú Haree Materia Penál Internasionál Atu Halo Transferénsia Bá Fujitivu Kalumban Mali

Hatutan.com, (30 Setembru 2025), Díli– Ministru Justisa, Sérgio de Jesus Fernandes da Costa Hornai, hateten Ministériu Justisa nia ekipa haree hela materia penál internasionál oinsá atu halo transférensia bá fujitivu  kalumbam Mali alias Leonardo Benigno Tilman.

Lee Mós: PM Xanana Sei Orienta Prosesa Fujitivu Kalumban Mali Hanesan Arnolfo Teves Jr 

Ministru Justisa (MJ) Sérgio de Jesus Fernandes da Costa Hornai. Foto/Dok

“Podeser ha’u nian ekipa sira halo hela oinsá maka atu halo transférensia, iha vizibilidade para atu bele hatán bá pedidu trnasferénsia, liuliu koopersaun materia penál internasionál prenxe rekizitu para ita bele halo transférensia ka lae,” Ministru Justisa Sérgio de Jesus Hornai hateten bá Jornalista sira iha Palásiu Governu, Tersa (30/09/2025).

Membru Governu ne’e afirma, seraké arguidu ka kondenadu ne’e iha Timor-Leste iha areá jurizdisaun Timor-Leste nian ka nia iha área jurizdisaun sira seluk, kestaun  hirak ne’e  hotu sei haree.

“Mas iha prinsipíu loron hirak ne’e ha’u okupadu loos, ha’u seidauk haree kona-bá transférensia kondenasaun hanesan ita nian lei materia penál internasionál, laiha extradisaun ninian, ita halo koopersaun internasionál, kuandu iha pedidu mai husi país membru sira bainhira sira husu ita atu hatán buat balu,” nia tenik.

Ministru Justisa Sérgio Hornai hateten, nia parte sei haree, ida-ne’e bele iha oportunidade  seluk, tanba aban mós sei iha enkontru to’o loraik, nune’e laiha tempu para halo leitura ida kle’an, ne’ebé iha loron ruma jornalista sira bele konfirma fali hodi bele ko’alia kona-bá asuntu ne’e.

“Ha’u ema ida hateten katak sé ida-ne’e loos, tenke rezolve lalais para fó solusaun bá problema labele tau iha gabeta, ha’u labele garante lai tanba ha’u tenke haree nia konteudu ne’e hateten halo nusa, tanba ita ko’alia kona-bá mutual legál asisténsia ne’e ko’alia kona-bá kooperasaun internasionál iha materia penál iha extradisaun bá halo espulsa ema ruma bá iha fatin ruma, primeiru ita tenke hatene lai faktu no prová ne’e halo nusa razaun ne’e saida ita ninian kesan politikú ne’e halo nusa ne’ebé ha’u haree buat sira ne’e hotu,” Ministru Sérgio Hornai hateten.

Kalumban Mali alias Leonardo Benigno Tilman,  hetan sentensa husi Painél Juis Tribunál Krime Korrupsaun ka  Pengadilan Tindak Pidana Korupsi (Tipikor) Kupang  tinan-15 prizaun efetivu iha tinan 2016. Maibé, proses julgamentu bá kazu ne’e ho karater  in-absénsia ho ajenda akuzasaun final,  Kalumban Mali halai lakon to’o ohin loron.

Kalumban Mali sai hanesan fujitivu ka DPO (Daftar Pencarian Orang) Prokuradoria NTT ho Prokuradoria Jerál Repúblika Indonézia nian dezde kedas tinan 2026.

Kalumban Mali, envolve kazu fornesimentu adubu ka pupuk ho kuantidade tonelada  575 ho valor orsamentu millaun Rp 976. Kalumban Mali nu’udár Diretór CV Eka Cipta Persada ne’ebé hetan detensaun dezde loron 28 fulan-Fevereiru 2014.

Molok ne’e, iha Jullu 2013, Kalumban Mali sai hanesan kandidatu membru lejislativu husi  Partidu  Amat Nasonal (PAN) bá DPRD-NTT.

Jornalista : Zita Menezes