Justisa & Krime

HAK Ejize MP La Bele Dada Kazu Projetu Fornesimentu Kobustivél no Manutensaun Karreta RTTL,E.P

Published

on

Hatutan.com, (27 Outubru 2025),Díli— Organizasaun Noun Governamentál liuhosi Asosasaun HAK  ejize Ministériu Públiku (MP) atu la bele dada kazu projetu fornesimentu kobustivél no servisu manutensaun karrta iha Rádiu Televizaun Timor-Leste, Empreza Públiku (RTLL,E.P).

Lee Mós: Dezvia Fó Prejuízu ba Estadu iha Projetu Fornesimentu Kombustivél, RTTL,E.P “Pendente” Hela Pagamentu Ba Empreza Mãe da Graça

Diretór Ezekutivu Asosiasaun HAK, Feliciano da Costa Araújo. Foto/Dok

Deretór Ezekutivu Asosiasaun HAK, Feliciano da Costa Araújo, kazu  barak pedente iha  Tribunál no Ministériu-Públiku (MP), liu-liu kazu korrupsaun, dala ruma MP hatún ona bá Tribunál, maibé prosesu  maka han tempu.

“Agora bá ami dala ida-tán prosesu sira hanesan kazu sira hanesan ne’e Ministériu Públiku  la bele dada bebeik, presiza aselera atu trava  rekursu ida-ne’ebé mak ema ida-rua maka aproveita manán ho modelu sira  hanesan ne’e,”  Diretór Ezekutivu Asosiasaun HAK,  Feliciano da Costa Araújo  bá Hatutan.com  iha nia  kna’ar fatin, Faról Díli Segunda (27/10 2025) .

Advertisement

Nia hatutan, Ministériu Públiku aselera kazu kobustivél no projetu manutensaun karreta  iha RTTL,E.P la signifika atu  kastigu autór ka arguidu sira-ne’e,  maibé atu  haree hetan prosesu nia transparánsia.

Nia afirma, ko’alia kona-bá kobustivél kada tinan Governu bele husu to’o  pursentu 100, maibé atu hatama rekursu ne’e  bá Estadu la to’o pursentu 50. Tanba ne’e, husu Ministériu Públiku  aselera  didi’ak kazu fornesimentu kombustivél no projetu manutensaun karreta  iha RTTL,E.P ninia  hodi trava situasaun  ne’e la bele repete bebeik hosi ema ne’ebé maka lidera órgaun estadu aproveita hodi hariku aan.

“La’ós kazu bá RTTL.E.P maibé iha fatin seluk, buat ida fornesimentu sira-ne’e, no Ministériu-Públiku presiza atu deklara, ema mafiozu sira-ne’ebé maka hakarak viola Estadu RDTL ninia rekurusu sira,” tenik nia.

Nia dehan, Estadu ne’e iha fundu  natoon de’it, maibé ema ne’ebé  hetan konfiansa lidera institusaun Estadu aproveita, hodi benefísia aan, ida-ne’e sai malisan  ida bá rekursu rai laran.

Infroma fila fali katak, Dirijente Rádiu Televizaun Timor-Leste Empreza Públiku (RTTL,E.P) na’in-tolu, Tersa (14/10/2025), presta deklarasaun iha Ministériu Públiku (MP) bá kazu projetu fornesimentu kombustivél  iha instituisaun média estatál ne’e.

Advertisement

Hosi dirijente na’in-tolu RTTL,E.P nian ne’e, na’in-ida presta deklarasaun hanesan sasin no na’in-rua seluk hanesan arguidu.

Arguidu na’in-rua ne’e kompostu husi na’in-ida ho inisiál AMF no arguida na’in-ida ho inisiál  NFN. Nune’e, sasin husi RTTL,E.P ne’ebé presta mós deklarasaun iha MP ho inisiá JGS.

Argudiu na’in-rua ho insiál AMF ho NFN to’o iha  Ministériu Públiku tuku 14:00 meiudia Otl hodu submeter ba presta deklarasaun to’o tuku 15:30 Otl. Nune’e, sasin JGS presta deklarasuan kuaze ho dirasuan tempu ne’ebé naton deit purvolta minute 10.

Prezidente   Konsellu Administrativu Rádiu Televizaun Timor-Leste, Empreza Públiku, (RTTL,E.P), Elizeu Isaac Fernandes, mós hetan notifikasaun hanesan arguidu ba kazu projetu fornesimentu  kombustivel no servisu manutensaun karreta iha RTTL,E.P.

Informasaun ne’ebé Hatutan.com  asesu  hosi fonte iha Ministériu Públiku (MP) haktuir  katak  Prezidente RTTL,E.P Elizeu Isaac  Fernandes, Sesta 03 fulan-Outubru 2025, ba hatan ona iha MP ba kazu   ho Númeru Úniku Krime (NUC): 0015/25.CACTL kona-bá  fornesimentu kombustivel no servisu manutensaun karreta iha RTTL, E.P ne’ebé deskonfia abuzu poder, korrupsaun no hamosu prezuiju bá Estadu.

Advertisement

Molok ne’e, Kuarta 01 fulan-Outubru 2025, dirijente RTTL,E.P na’in-lima, kompostu hosi na’in-rua presta deklarasaun iha parte dadeer no na’in-tolu seluk mai presta deklarasaun iha parte loraik iha MP relativa mós ho kazu projetu servisu fornesimentu kombustivel ho servisu manutensaun karreta nian.

Enkuantu kazu ne’e iha ona  Miinistériu Públiku tanba  Prezidente Konsellu Administrasaun Rádiu Televizaun Timor-Leste, Empreza Públiku (RTTL,E.P), Elizeu Isaac Fernandes, deskonfia halo abuzu podér no hamosu prejuízu ba Estadu iha foti desizaun ba projetu  servisu fornesimentu kombustivel ho servisu manutensaun karreta iha RTTL,E.P.

Prezidente Konsellu Administrasaun RTTL,E.P, Elizeu Isaac Fernandes, uza nia kompeténsia hodi hatún despaxu fó projetu servisu fornesimentu kombustivel ho servisu manutensaun karreta ba kompañia rua (2) ne’ebé la prienxe rekizitu iha selesaun dokumentu no aprezenta presu boot ka la razoavel.

Tuir dokumentu  relatóriu avaliasaun servisu fornesimentu kombustivel ho klasifikasaun importante no númeru referénsia 07/Ekipa Juri/RTTL,E.P/IV/2025 ne’ebe    Hatutan.com  asesu hatudu, katak ekipa juri ho nia kompozisaun hanesan Marcelino Osorio (prezidente juri), Lenia de Fátima Moreira (juri), ho Melchior Tino Ribeiro Rodrigues (juri) halo enkontru iha loron 25 fulan-Abríl 2025, deside  kompañia Aitula Fuel’s Unipessoal, Lda, hodi fornese kombustivel ba RTTL,E.P ho razaun presu razoavel no dokumentu ne’ebé kompañia submete kompletu tuir duni rekizitu ne’ebé RTTL,E.P mensiona.

Tabela avaliasaun dokumentu ba projetu servisu fornesimentu kombustivel ho nia kustu ka presu $40,000.00, hatudu kompañia Aitula Fuel’s Unipessoal, Lda hetan valor 130 no aprezenta montante orsamentu ki’ik $34,39 kompara ho kompañia Mãe da Graça Unipessoal, Lda, ne’ebé prezidente  Konsellu Administrativu RTTL,E.P, Elizeu Isaac Fernandes, indika hodi manan fali servisu fornesimentu kombustivel ba RTTL,E.P ho kustu $35,78 no hetan valor iha avaliasaun dokumentu 115 de’it.

Advertisement

Iha dokumentu karta akompañamentu ne’ebé Diretora Nasionál Administrasaun no Finansas RTTL,E.P, Noviana de Fátima Nahak, asina iha loron 29 fulan-Abríl 2025, hato’o ba Diretór Ezekutivu RTTL,E.P, João Guterres da Silva, reiteira tan katak bazeia ba rezultadu enkontru ekipa juri iha loron 25 fulan-Abríl 2025, hodi foti desizaun ba servisu fornesimentu kombustivel deside ba Aitula Fuel’s Unipessoal, Lda mak sai nu’udár manan na’in, ho razaun presu ne’ebé razoavel no dokumentu ne’ebé kompañia submete ho kompletu.

Iha fali loron 30 fulan-Abríl 2025, Diretór Ezekutivu RTTL,E.P, João Guterres da Silva, hato’o pedidu aprovasaun relatóriu avaliasaun servisu fornesimentu kombustivel ho númeru referénsia 31/D.E/RTTL,E.P/IV/2025, ba Prezidente Konsellu Administrasaun RTTL,E.P, Elizeu Isaac Fernandes,  atu aprova pedidu relatóriu avaliasaun servisu fornesimentu kombustivel.

Iha loron 13 fulan-Maiu 2025, Prezente Konsellu Administrasaun RTTL,E.P, Elizeu Isaac Fernandes,  hatún despaxu husu favor Diresaun Nasionál Administrasaun no Finansas (DNAF) trata asuntu ne’e fó oportunidade ba kompañia Mãe da Graça Unipessoal, Lda, ho razaun iha esperiénsia servisu hamutuk ne’ebé ho kometimentu ba servisu kualkér tempu.

Iha fali dokumentu seluk kona-bá servisu fornesimentu manutensaun karreta RTTL,E.P nian ho montante orsamentu $20,000.00, ekipa juri ho nia kompozisaun  juri mak hanesan, Marcelino Osorio (prezidente juri), Lenia de Fátima Moreira (juri), ho Melchior Tino Ribeiro Rodrigues (juri) halo enkontru hodi foti desizaun ba servisu fornesimentu manutensaun ba karreta  deside ba kompañia Fe Loog Unipessoal, Lda hodi halo manutensaun ba karreta RTTL,E.P ho razaun presu razoavel no dokumentu ne’ebé kompañia submete ho kompletu tuir rekizitu ne’ebé RTTL,E.P husu.

Iha avaliasaun dokumentu ba projetu fornesimentu manutensaun ba karreta RTTL,E.P, kompañia Fe Loog Unipessoal, Lda hetan valor 130 no kompañia Fastep, Lda ne’ebé Prezidente RTTL,E.P Elizeu Isaac Fernandes, indika hetan de’it valor 110 tanba rekizitu sira hanesan TIN laiha no estatutu kompañia nian laiha.

Advertisement

Iha loron 29 fulan-Abríl 2025, Diretora Nasionál Administrasaun no Finansas RTTL,E.P, Noviana de Fátima Nahak submete karta akompañamentu ba Diretór Ezekutivu RTTL,E.P, João Guterres da Silva, ho númeru referénsia 98/DNAF-RTTL,EP/IV/2025, hodi solisita ba Diretór Ezekutivu RTTL,E.P, João Guterres da Silva,  atu bele hetan aprovasaun ba relatóriu ida ne’ebé ekipa juri deside kompañia Fe Loog Unipessoal, Lda maka manan hodi halo manutensaun ba karreta RTTL,E.P ho razaun presu razoavel no dokumentu ne’ebé kompañia submete kompletu.

Iha loron 13 fulan-Maiu 2025, prezidente RTTL,E.P, Elizeu Isaac Fernandes hatún despaxu husu favor ba DNAF atu trata asuntu ne’e no fó oportunidade ba kompañia Fastep, Lda tanba bazeia ba esperiénsia servisu hamutuk  ne’ebé profisionál no prontu ba RTTL.

Jornalista: Marcelino Tomae

Advertisement

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Trending

Exit mobile version