Hatutan.com, (08 Marsu 2025), Díli—Provedoria Direitu Umanu no Justisa (PDHJ, sigla portugés) iha fulan-Janeiru ho fulan-Fevereiru 2025, simu delegasaun territórial haat, simu keixa hamutuk 17 no husi keixa 17 ne’e, iha keixa 10 kona-bá violasaun direitus umanus nian, no mós iha keixa hitu (7) kona-bá boa-governasaun.
Lee Mós: Eviksaun, Governu Nia Aproximasaun La Proporsionál no La Bazeia Bá Planu Urbana

Provedór Virgílio da Silva Guterres. Foto/Hatutan.com
“Ha’u hakarak subliña katak husi keixa ne’e, inklui keixa kona-bá envolvimentu entidade estadu nian, Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) ho FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) nian iha laran,” Provedór Virgílio da Silva Guterres hateten iha konferénsia imprensa ne’ebé hala’o iha edifisiu PDHJ, Caicoli, Díli, Sesta (07/03/2025).
Nia informa kazu agresaun fíziku husi pesoál membru PNTL Minusípiu Viqueque hasoru sidadaun ida ho defisiénsia mental inklui mós iha keixa 17 ne’ebé PDHJ simu husi komunidade.
“Insidente ida ne’ebé ita haree no viral iha média sosiál kona-bá agresaun fízika ne’ebé ofisial polísia na’in-haat hasoru sidadaun ida iha Viqueque ne’ebé ikus mai identifika sidadaun ne’e ema defisiente mentál. Ida-ne’e keixa to’o iha PDHJ no PDHJ mós halo ona nia afirmasaun iha públiku katak, intervensaun ne’ebé ita-nia PNTL halo ne’e, la proporsionál, vióla kódigu profisionál polísia nian no vióla direitus umanus,” Virgílio Guterres afirma.
Bá ida-ne’e no liuhosi espasu ida-ne’e PDHJ hakarak kontínua apela bá polïsia no F-FDTL sira katak, entidade rua ninia ezisténsia ne’e, ninia kna’ar prinsipál mak atu proteje no serbí povu. La’ós atu sai ameasa, sá tán sai violadór bá povu nia direitu tanba Konstituisaun hatete katak, kualker prevensaun dkrime tenke respeita direitus umanus.
PDHJ hakarak reitera PDHJ nia pozisaun no nia diskordánsia kona-bá envolvimentu militár iha prosesu despezu administrativu. Envolimentu militár iha kualker atividade administrativu iha rai-laran ne’e tenke bazeia bá dekretu prezidente hanesan komandante supremu forsas armadas ninian.
“Despezu administrativu ne’e papél ne’ebé másimu ita-nia polísia mak bele halo. Militár nia prezensa la nesesáriu no ida-ne’e ita ko’alia kona-bá boa-governasaun iha nasaun demokrátika,” Virgílio Guterres hateten.
Aproveita oportunidade ida ne’e mós fó hanoin liu-liu haree keixa sira ne’ebé PDHJ simu haree envolvimentu polísia ninian, envolvimentu no mós nia governu ninia aproximasaun bá komunidade sira iha Dili, hamosu preukupasaun ne’ebé maka’as. Tanba ne’e, husu atu respeita prinsípiu boa-governasaun, respeita direitus umanus.
Jornalista: Tome da Silva