Membru PN Sira Preokupa ho Kondisaun Aviaun Citilink

Hatutan.com, (06 Agostu 2025), Díli- Membru Parlamentu Nasionál sira kontínua aprezenta sira-nia preokupasaun ba kondisaun aviaun komersiál Citilink  ho númeru vou QG500 ho destinu vou Denpasar-Díli no Dili-Denpasar.

Lee Mós: Aviaun Citilink ho Voo Denpasar-Díli Tun iha Kupang La’ós Emerjénsia

Aviaun Citilink ne’ebé halo operasaun Denpasar-Dili. Foto/Dok.Hatutan.com

Liuhosi sesaun plenária PN, Kuarta (06/08/2025), Deputadu sira iha Uma Fukun  husu kompañia bá aviaun Citilink atu substitui aviaun Citilink seluk tanba esperiénsia ne’ebé akontese foin lalais ne’e halo sira preokupa no trauma.

Aviaun komersiál Citilink ho destinu vou Denpasar-Dili, Domingu 27 fulan-Jullu 2025, tun emerjénsia iha Aeroportu El Tari, Provínsia Kupang, Indonézia, tanba akontese fallansu tékniku balun.

Tuir orariu ka schedule normal, katak aviaun komersiál Citilink sempre tun iha Aerportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato, Dili, tuku 12:15 Otl, maibé iha oras refere la iha kontaktu husi Citilink mai Torre Kontrolu Tráfiku Aéreu (ATC) iha Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato, Dili, Timor-Leste. Nune’e, aviaun ho numeru vou QG500 ho forsada lori fila pasajeiru sira ba tun iha Aeroportu El Tari, Kupang, Timor Osidentál ka NTT (Nusa Tenggara Timur).

Membru PN husi  Bankada PD, Sancia Tilman, hanesan mós pasajeiru ida husi  aviaun Citilink iha momentu ne’ebá  preokupa ho kondisaun aviaun Citilink ho númeru vou QG500 ne’ebé foin daudaun enfrenta hodi bá landing fali iha Kupang.

“Ho razaun ha’u labele hateten iha ne’e tanba ha’u la’ós ema tékniku,  klaru katak kondisaun aviaun ladi’ak ne’e maka la landing iha Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato, maibé nia tenke bá landing ka tun fali iha Aeroportu El Tari, Kupang,” Deputada Sancia Tilman iha nian intervensaun iha plenária PN.

Reprezentante povu ne’e husu bá Ministériu Transporte no Telekomunikasaun (MTK) atu bele tau atensaun di’ak bá kondisaun aviaun Citilink.

“Ida seluk fali mós foin daudaun ha’u rona informasaun husi komunidade balu hateten katak, sira mós iha loron hirak liubá bainhira sai husi Bali atu mai Timor, maibé aviaun refere nia  delay fila-fali. Ida-ne’e nafatin sai pergunta bá ita ida-ne’e sera-ké  aviaun nia kondisaun maka ladi’ak ka nia iha razaun seluk, maibé ita husu Governu atu bele tau atensaun bá ida-ne’e,” Deputada ne’e preokupa.

Membru PN ne’e  sujere ba  Vise-Ministru Asuntu Parlamentár atu ko’alia ho Ministru Transporte no Telekomunikasaun hodi bele ko’alia ho kompañia  ne’ebé toma konta bá aviaun Citilink.

“Karik di’ak bele substitui fali aviaun Citilink seluk  husi Jakarta ne’ebé bainhira tula fila-fali ami husi Kupang mai Díli, duké ita uza aviaun Citilink ne’ebé maka uza hela daudaun, tanba ne’e la’ós karreta, aviaun ne’e monu tuun mai laiha ema ida maka atu moris,” Deputada Sancia Tilman tenik.

Iha fatin hanesan membru Bankada CNRT José Virgilio mós preokupa ho kondisaun aviaun Citilik ne’ebé bele fó ameasa bá ema nian vida, nune’e husu Ministériu relevante atu tau atensaun.

Antes ne’e Prezidente Komisaun B ne’ebé trata asuntu Negósiu Estranjeiru no Defeza Seguransa Deputadu Augosto Deker rekomenda bá Governu presiza haree aviaun sira ne’ebé atu hala’o vou iha Timor-Leste presiza iha kondisaun ne’ebé bele  garante bá ema nian vida.

Deputadu Augosto Deker, afirma ema hotu hatene katak aviaun la’ós karreta, aviaun ida falla iha leten ne’e signifika risku tebes bá pasajeiru sira.

“Tuir realidade ne’ebé ha’u hatene, ha’u mós pasajeiru ida iha aviaun ne’e ho ha’u nian ekipa komisaun B ne’ebé hafoin fila husi vizita traballu iha nasaun Tailándia. Tuir ha’u nian  observasaun ne’e kestaun téknika ne’ebé maka  normalmente husi tempu bá tempu sempre akontese, maibé ne’e observasaun ne’ebé ha’u observa direita, hatudu katak aviaun ne’e maka kondisaun ladún di’ak duni,” Deputadu Augosto Deker hateten.

Nia dehan ho  Grasa Maromak nian ho mákina motór  rezerva ne’ebé aviaun rasik ne’e iha konsege lori  fila-fali pasajeiru bá landing iha Aeroportu El Tari, Kupang-Indonézia tanba ho razaun balu dehan  pista Aeroportu International Prezidente Nicolau Lobato ne’ebé ladún iha kondisaun.

“Sé aviaun ho kondisaun hanesan ne’e maka derrepenti mai tuun iha ita nian Aeroportu bele mós afeta bá pasajeiru sira hotu. Segundu, tuir informasaun ne’ebé ami hetan husi kompañia dehan katak kestaun ida mós tanba sé aviaun ne’e tuun obriga aan tuun iha ita nian Aeroportu Díli sira atu mobiliza sira nian tékniku mai ita nian rai mós dook,” Deputadu Deker afirma.

Razaun seluk  mós katak  ajente Citilink ne’e ninian sentrál iha Kupang, entaun sira deside di’ak liu bá Kupang, para depois buka fali meius seluk hodi transporta pasajeiru sira mai Díli.

“Akontesimentu ne’e husi ha’u nian parte hanesan pasajeiru ida no hanesan Prezidente komisaun B bá futuru ami rekomenda bá Governu atu kria rezolusaun ida, ko’alia kona-bá transporte Aero iha nivé internasionál, aviaun hotu-hotu ne’ebé atu semo mai Timor-Leste, ne’e presiza  oferese aviaun ne’ebé maka iha kondisaun para bele garante ema nian vida iha viajen,” Deputadu Augosto Deker rekomenda.

Deputadu ne’e afirma nia parte trauma ho akontesimentu ne’e, maibé nia parte mós apresia ho pilotu aviaun Citilink  na’in-rua ne’ebé ho profisionalizmu hodi konsege bele lori pasajeiru sira to’o iha Kupang ho kondisaun di’ak hotu.

Vise-Ministru Asuntu Parlamentár Adérito da Costa Hugo hatán bá kestaun ne’e hateten, kona-bá kondisaun aviaun Citilink no ne’e nu’udár preokupasaun bá fallansu sira ne’ebé iha.

Nia dehan Aviaun Citilink ne’ebé akontese fallansu balu iha  loron 27 fulan-Jullu liubá, no mós iha  loron hirak ikus mai ne’e mós akontese tan, kuandu vou ne’e arranka husi Bali iha tuku 09:00 dadeer hetan adia durante oras ida ka rua nia laran.

“Pasajeiru sira mós nafatin lamenta ho aviaun ne’e nian kondisaun, nune’e sei envia informasaun ne’e bá Ministériu Transporte no Telekomunikasaun atu bele haree asuntu ida-ne’e,” Vise-Ministru Adérito da Costa Hugo hateten.

Fó hanoin fali katak Manajer Aviaun Citilink iha Timor-Leste, Fernando da Silva, Segunda (28/07/2025), konfirma ona hodi dehan, aviaun Citilink QG500 ho destinu vou Denpasar-Díli  ne’ebé tun fali iha Aeroportu El Tari, Kupang-Indonézia  la’ós tun emerjénsia.

Fernando da Silva esplika tanba saida maka aviaun Citilink  tenke bá iha Kupang, tanba Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato ne’e fatin sei ki’ik, karik nia tuun mai para iha ne’e depois enjeñeiru sira mai deteta katak aviaun ne’e la bele semo entaun tenke troka.

“Entaun konserteza nia taka fatin entaun prejudika  fali ho operasionál Aero Díli , Cantas no aviaun sira seluk, nune’e parte seluk sira iha Kupang besik liu lalais tanba vou loro-loron husi Jakarta Surabaya iha hela, karik ita iha ne’e sei hein tempu, ” nia tenik.

Nia mós hatutan tán katak  pista iha Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato ne’e badak hela entaun bá iha Kupang karik hanesan ohin ko’alia iha sistema aplika ona maka keta aumenta tan fali problema ruma, bele prepara, hanesan emerjénsia landing ne’e, presiza pista ne’ebé maka naruk no presiza ekipamentu ne’ebé maka kompletu.

Lee Mós: Citilink Hetan Insidente Ki’ik, Parafuzu 14 iha Wing Sai Bainhira Vou Husi Denpasar-Díli

Jornalista: Zita Menezes