Connect with us
Pakote Ahi

Polítika

Apuramentu CNE, Posibilidade Votu Válidu Aumenta

Published

on

Hatutan.com, (24 Maiu 2023), DíliComissão Nacional de Eleições (CNE), iha Kuarta 24 Maiu, hahú  prosesu apuramentu nasionál ne’ebé, posibilidade sei iha aumentu votu válidu bá Partidu Polítiku 17.

Comissão Nacional de Eleições (CNE), iha Kuarta 24 Maiu hahú hala’o apuramentu nasionál bá akta sira iha salaun CNE Caicoli, Díli, Kuarta (24/05/2023). Foto/Elio dos Santos da Costa.

Prezidente CNE, José Agostino Belo esplika, tuir Lei, bainhira Sekretariadu Tékniku Administrasaun Eleitorál (STAE) konklui apuramentu hosi munisípiu hotu-hotu, akta orijinál no akta sira ne’ebé hosi sentru votasaun, votu reklamadu, enkamiña kedan bá CNE hodi halo apuramentu durante oras 72 ka loron tolu nia laran.

Lee Mós: Rezultadu Final STAE: CNRT Hetan Kadeira 31 no FRETILIN Kadeira 19

“Poténsia halo mudansa ne’e sempre iha, tanba votu reklamadu, bele mós erru umanu, katak, introdús ita-nia númeru sira ne’e, téknikamente, bele mós iha,” José Agostino Belo hateten hafoin abertura apuramentu nasionál bá akta sira iha kna’ar fatin Caicoli, Díli, Kuarta (24/05/2023).

Advertisement
#

Maski nune’e, nia dehan atu mudansa bá hira ne’e depende bá prosesu tomak iah apuramentu ne’ebé CNE atu halo.

Altura ne’ebá maka iha votu nulu, iha apuramentu ne’e CNE bele sura fali, tanba tenke presiza tempu naruk maibé, ajuda mós votu sira ne’ebé CNE bele deside.

Iha apuramentu ne’e, CNE sei verifika ka haree fila-fali akta sira ne’e, iha númeru ruma mak la loos karik no votu ruma ne’ebé reklamadu, iha prosesu tomak ne’e sei verifika kuaze sistema foun hotu.

“Katak, la uza sistema ne’ebé fó sai no ida-ne’e atu bele haree didi’ak, katak iha direitu duni bá votu ida ne’e ka la’e, no rezultadu ne’e konfirma duni ka la’e. Tanba ne’e maka ohin servisu tomak ho kuidadu, nune’e votu ida bá sé, votu ida bá ida ne’ebé, tenke ninia direitu duni,” José Belo hateten.

CENE husu mós bá públiku atu labele pániku no labele hanoin rezultadu sira ne’ebé fó-sai hosi média, hosi parte instituisaun sira halo sondájen ne’e mak loos. Maibé, ida-ne’e hanesan sira ajuda atu fó-sai de’it rezultadu. Maibé, la’ós formál. Ida ne’ebé formál ne’e sei fó-sai hosi CNE, tanba úniku instituisaun ne’ebé Lei atribui kompeténsia mak sei fó-sai rezultadu provizóriu, inklui kedan ho kadeira sira ne’ebé distribui uza métodu D’hont.

Advertisement
#

CNE sei fó mós sei fó tempu bá partidu sira, iha oras 48 nia laran, atu sira bele halo kontestasaun ruma maibé durante prazu tempu ne’e maka, laiha ona kontestasaun ruma, CNE diretamente submete bá Tribunál Rekursu (TR) atu halo validasaun kona-bá prosesu tomak.

“Husu ba sira katak, sira bele halo kontajen iha ida-idak ninian, bele partidu sira halo, bele mós ema sosiedade sira ne’ebé halo, maibé nafatin Estadu, katak formál ne’e sei sai hosi CNE mak halo hela rezultadu, depois apuramentu,” José Belo esplika.

Rezultadu akta sira hosi Diáspora ne’ebé tama uluk ona bá CNE maka, Austrália. Sei hela akta sira hosi Portugál, Reinu Unidu, Irlánda, Korea. Tuir planu, ohin, ekipa tékniku sira transporta ona mai Bali no aban sira to’o hotu ona Dili.

Maske akta sira hosi Diáspora seidauk tama hotu, maibé Komisáriu José Belo konsidera ida ne’e, la prejudika prosesu kontajen ka apuramentu nasionál. Tanba tempu sei barak liu no prosesu agora, CNE haree katak, simples liután. Bainhira akta sira ne’e tama mai sei verifika kedan, dokumentu saida maka kontein hotu ona iha urnas nia laran ka lae.

Sé laiha, STAE tenke fornese fila-fali tanba ne’e sei fásil tebes bá CNE no sei fó-sai bá públiku atu nune’e públiku bele hatene katak servisu ne’ebé halo, tenke iha transparénsia, kredibilidade, no fiar mós la’ós internasionál, mais fiar mós timor oan sira kona-bá prosesu eleisaun tomak.

Advertisement
#

Jornalista: Rogério Pereira Cárceres

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Polítika

Projetu Alterasaun Lei CAC Submete Ona bá Prezidente Repúblika

Published

on

Hatutan.com, (07 Maiu 2024), Díli- Prezidente Parlamentu Nasionál (PPN), Maria Fernanda Lay, informa nia haruka ona projetu alterasaun Lei numeru 6/VI(1ª) alterasaun daruak bá Lei númeru 8/2009, loron 15 fulan-Jullu, kona-bá lei Comissão Anti Corrupção bá Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta hodi hein promulga.

(more…)

Kontinua Le'e

Polítika

Bankada KHUNTO Husu Labele Limita Mídia Nia Knaar

Published

on

Hatutan.com, (03 Maiu 2024), Díli– Membru Parlamentu Nasionál hosi Bankada KHUNTO, Luis Roberto husu entidade hotu atu respeita jornalista no mídia nia knaar no la bele iha intervensaun podér polítika iha independénsia mídia sira-nian.

(more…)

Kontinua Le'e

Polítika

Governu Presiza Halo Uluk Estudu Viabilidade Ekonómiku Molok Hasa’e Saláriu Mínimu bá $150

Published

on

Hatutan.com, (01 Maiu 2024), DíliXefe bankada PLP iha Parlamentu Nasionál (PN), deputada Maria Angelina Sarmento husu bá IX Governu Konstitusionál atu halo ulu estudu vibilidade ekonómiku molok foti desizaun hodi hasa’e saláriu mínimu bá traballadór sira iha Timor-Leste hosi $115 bá $150 nune’e labele hatodan no lori impaktu bá fundu petrolíferu iha futuru.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending