Connect with us
Pakote Ahi

Saúde

Ajudika Salimago Ne’ebé Laiha Esperiénsia Fornese Ai-moruk, FRETILIN Konsidera Ministra Élia Inkapasidade

Published

on

Hatutan.com, (29 Outubru 2023), Dili—Deputadu Bankada FRETILIN iha Parlamentu Nasionál (PN), Joaquim dos Santos konsidera Ministra Saúde, Élia Amaral laiha kapasidade tanba halo ajudikasaun direta bá kompañia konstrusaun Salimago Lda, ne’ebé seidauk iha esperiénsia hodi halo fornesimentu ai-moruk bá Servisu Autonomu Medikamentu no Ekipamentu Saúde (SAMES).

Deputadu Bankada FRETILIN iha Parlamentu Nasionál (PN), Joaquim dos Santos. Foto: Tome da Silva.

Deputadu ne’e dehan, kona-bá atu importa ai-moruk no medikamentu sira iha regra aprovizionamentu ne’e klaru, tanba ne’e kompañia ne’ebe atu importa tenki kompañia ne’ebé mak iha ona koñesimentu direta ho produtu farmaseútiku.

Lee Mós: Ministra Elia Amaral: Labele Preokupa ho Rekrutamentu Asesór iha MS

“Tanba ne’e mak ita halo Lei bá SAMES ne’e persiza halo konkursu no sira ne’ebé partisipa iha konkursu ne’e tenki hatene ona katak, sira nia background ne’e la’ós naran inklina de’it kualkér kompañia ida iha laran,” Joaquim dos Santos hateten bá Hatutan.com, iha Parlamentu Nasionál, Tersa (24/10/2023).

Advertisement

Tuir Deputadu ne’e nia haree katak, Ministra Saúde halo ajudikasaun direta ne’e bazeia bá prinsípiu favoritizmu polítiku ne’ebé notabene Kompañia ne’e mai hosi Partidu ne’ebé oras ne’e daudaun ukun hela, sei fó prezuizu bá assuntu saúde.

“Tuir loloos Ministra labele halo hanesan ne’e. Bainhira nia halo hanesan ne’e, nia laiha kapasidade.  Kualidade servisu profisionais saúde ne’e nia tenki haree didi’ak,” nia kestiona.

Deputadu ne’e mós sujere atu servisu iha Estadu ne’e tenki bazeia ba prinsípiu demokrátiku ne’ebé garante iha Konstituisaun RDTL no iha Lei sira inklui ezersísiu polítiku tenki tuir Lei.

Salimago Sei Fornese Ai-moruk Kualidade

Ministra Saúde Elia Amaral. Foto/Tome da Silva.

Kona-bá preokupasaun ne’e, Ministra Saúde, Élia Amaral garante katak kompañia Salimago Lda iha duni kapasidade atu importa ai-moruk tanba prienxe rekezitu hosi Ministériu Saúde hodi responde preokupasaun iha rai laran.

“Kompañia Salimago Lda ne’e iha diversus bá atividade ekonómika iha Timor Leste. Signifika, nia iha mós abilidade atu importa medikamentu,” Ministra Élia Amaral hateten bá Hatutan.com, iha Ministériu Finansas (MF), Ai-tarak laran, Kuarta (25/10/2023).

Advertisement

Kona-bá preokupasaun FRETILIN nian katak, kompañia Salimago Lda laiha esperiénsia atu fornese ai-moruk, Ministra Élia hateten bainhira Estadu konvida kompañia iha esperiénsia, signifika sei la fó  oportunidade bá komapañia seluk atu konkorre.

Tuir avaliasaun Ministériu Saúde katak, kompañia ne’e iha lisensiamentu atu importa no komersializa medikamentus, tanba kompañia ne’e sai hanesan intermediáriu bá iha fábrika no mós bá Estadu Timor Leste ne’ebé sidauk bele prodúz rasik ai-moruk.

Ministra ne’e dehan, bainhira  iha future mak mosu problema ruma depois mak sei haree didi’ak bá oin.

Salimago,Lda Iha Direitu Hetan Projetu

Diretór ezekutivu kompañia Salimago,Lda Sansão Gomes deklara katak, kompañia Salimago mós iha direitu ba projetu hosi Governu tanba kompañia ne’e nu’udár kompañia nasionál ne’ebé eziste tinan barak ona hodi apoia Governu atu dezenvolve rai ida-ne’e.

Advertisement

“Bele dehan bá sira kestiona ne’e katak ami ne’e kompañia Timor oan, kompañia nasionál. Sira ida kestiona ne’e sira hakarak fó ba bapak ka ema estranjeiru de’it mak fornese ka oinsá. Projetu Governu nian ne’e Timor oan hotu-hotu iha direitu hetan bainhira kompañia Timor oan ne’e iha rekezitu mak hanesan nia tenki iha lisensa importadora ai-moruk,” Diretór Kompañia Salimago informa bá Hatutan.com via telefónika, Kinta (26/10/2023).

Diretór ne’e konta katak, kompañia Salimago hari iha tinan 2008 ho atividade primeiru maka supply sasan bá Governu no kuaze Ministériu barak ona mak durante ne’e servisu hamutuk ho Salimago.

“Antes ne’e emprezáriu Timoroan barak mós simu projetu hosi Governu maski laiha esperiénsia, importante mak kompañia tenki iha kapasidade finanseiru,” nia hateten.

Tanba ne’e maka Salimago eziste besik tinan 15 ona ho esperiénsia ne’ebé durante ne’e Governu fó fiar realidade obra Governu nian nunka falla hanesan obra supply, obra produsaun nune’e kompañia ne’e senti katak iha kapasidade atu hatama ai-moruk.

Liga ho preokupasaun hosi Bankada opozisaun iha Parlamentu Nasionál, Sansão Gomes hateten, iha kompañia barak ne’ebé uluk mós hatama ai-moruk maski seidauk iha esperiénsia no nia iha dadus kona-bá ne’e.

Advertisement

Kona-bá preparasaun laiha problema, preparasaun 100% hein Governu fó órden traballu atu servisu maibé kona-bá montante orsamentu to’o agora kompañia seidauk hatene tanba kompañia mak hatama proposta orsamentu no hein hela parte Governu konkorda mak ita foin hatene nia orsamentu loloos.

Kona-bá item ai-moruk, nia hateten ai-moruk barak loos mak hanesan ai-moruk jenerik nian no naun jenerik, iha lista ida, kuaze ai-moruk kona-bá atu atende ospitál iha territóriu tomak.

“Projetu sosa ai-moruk ne’e ho karaktér emerjénsia atu atende situasaun emerjénsia ne’ebé daudaun ne’e ita enfrenta,” nia esklarese.

Salimago garantia ai-moruk ne’ebé mak sei fornese ho kualidade tanba nu’udár empreza nasionál no Timoroan ne’ebé iha responsabilidade bo’ot bá iha nia nasaun, signifika tenki iha mós responsabilidade bo’ot ba fiar ne’ebe Governu fó, tenki hatudu kapasidade no dezempeñu.

Daudaun ne’e prossesu fornesimentu ai-moruk hein de’it bá prossesu admistrativu legál hosi Tribunal.

Advertisement

Emprezáriu ne’e mós husu bá entidade hirak ne’ebé kestiona kona-bá kompañia Salimago katak kompañia partidu nian, atu aprezenta evidénsia.

“Laiha. Se sira iha evidénsia hato’o took mai. Ami ne’e kompañia Timoroan, kompañia ne’e horbainhira mak involve iha politik. Kompañia nunka involve iha politik. Ema ne’e buat ketak ida. Kompañia ne’e entidade legál ida nia la ba involve iha politika,” nia hateten.

Salimago nu’udár parseiru bá Governu, iha prossesu dezenvolvimentu nasaun Timor Leste. Kompañia hahú hatama proposta hodi konkorre projetu ne’e iha meadu  fulan Agostu no iha fulan kotuk hetan aprovasaun  iha Konsellu Ministru, no publika mós iha Jornal Repúblika,  tanba prienxe rekezitu sira ne’ebé Ministériu fó.

Emprezáriu ne’e garante katak, armazen Salimago ne’ebé lokaliza iha aldeia Ramelau, Delta I, Suku Comoro sufisiente atu konserva ai-moruk.

Emprezáriu ne’e mós husu bá Governu atu halo inspesaun bá armazen ai-moruk iha Dili laran, atu identifika armazen hirak ne’e prienxe ona rekezitus hodi konserva ai-moruk ho di’ak no garante kualidade tanba tuir nia haree katak, sira tau de’it kontainér ida hodi halo armazen, maibé sira mós hetan lisensa hosi Governu anteriór, tanba tuir Lei la permite armazen ho kontainér.

Advertisement

Jornalista: Leopoldina de Carvalho

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Saúde

Sali-Magu Hatama Tan Ai-Moruk Item 11 no Reagentes Item 118

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli—Empreza nasionál Sali-Magu Unipessoal Lda, daudaun ne’e, hatama tan ai-moruk item 11 no produtu reagentes item 118 hodi kumpre dever kontratu ho Ministériu Saúde hodi fornese produtu farmaséutika no produtu medikamentu bá Institutu Nasionál Farmásia no Produtu Médiku (INFPM).

(more…)

Kontinua Le'e

Saúde

Kazu 64 iha RAEOA Posibilidade Afeta bá Moras Rabies

Published

on

Hatutan.com, (09 Abríl 2024), Díli-Hosi fulan-Setembru 2023  to’o fulan-Abríl 2024 Ministériu Saúde rejista  kazu 64 asu tata iha Rejiaun Administrativu Espesiál Oé-Cusse Ambeno (RAEOA) no posibilidade afeta bá moras rabies.

(more…)

Kontinua Le'e

Saúde

PN Sei Bolu Ministra Saúde no MAPPF Hodi Diskute Medida Kombate Virus Rabies

Published

on

Hatutan.com, (05 Abríl  2024), Díli– Parlamentu Nasionál (PN), Tersa semana oin, (09/04/2024), bolu Ministra Saúde, Élia A.A dos Reis Amaral  no Ministru Agrikultura Pekuária, Peska no Floresta (MAPPF), Marcos da Crus, hodi halo diskusaun kona-bá medida sira kombate virus Rabies ne’ebé agora daudaun mosu iha Rejiaun Admistrativu Oé-Cusse Ambeno (RAEOA).

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending