Hatutan.com, (18 Dezembru 2023), Díli—Parlamentu Nasionál (PN) aprova ona Orsamentu Jerál Estadu (OJE) 2024 bá Ministériu Solidariedade Sosiál no inkluzaun (MSSI) ho montante $20.562.537 iha debate espesialidade, la inklui subsídiu bá programa Bolsa da Mãe Jerasaun Foun.
![](https://www.hatutan.com/wp-content/uploads/2022/01/Dolar-Amerika-300x170.jpg)
Osan Dolar Amérika. Foto/Google.
Rezultadu Votasaun bá Ministériu Solidadriedade Sosiál i Inkluzaun A-Favor 45, kontra 1 no abstensaun 18.
Lee Mós: Proposta OJE 2024 Billaun $1,95 Pasa Iha Jeneralidade
“Orsamentu ne’ebé Governu aloka bá MSSI ho montante $20.562.537, fahe bá kategoria saláriu vensimentu $3.778.298, Bens Servisu Korrente $7.199.897, Transferénsia públika $8.042.777, Kapitál Menór $428.000, Kapitál Dezemvolvimentu $1.113.565,” Prezidente Parlamentu Nasionál, Maria Fernanda Lay hateten iha PN, Segunda (18/12/23).
Deputadu Bankada FRETILIN, Antoninho Bianco preokupa ho programa bolsa da mãe jerasaun foun ne’ebé la tama iha IX Governu nia programa.
“Bolsa da mãe jerasaun foun ne’e iha Natal ne’e ema dehan jerasaun foun mós sei mai, futuru jerasaun foun ne’e injestaun tanba ita boot la hatene katak, osan ne’e hasai tiha ona, tanba la tama programa IX Governu. Entaun hateten took kresimentu programa ne’e sei sa’e ka bele mós probreza tanba ema ne’ebé assesu bá programa ne’e rihun atus neen liu,” Antonhino Bianco hateten.
Deputada Bankada CNRT, Lúcia Taeki hatan katak, aumenta tán katak bolsa da mãe jerasaun foun ne’e nia implementasaun loloos ne’e nia kritéria tenke identifika ho loloos tanba program aida ne’e kontráriu ho programa planeamentu familiar nian hosi Ministériu Saúde.
“Planeamentu familiár di’ak ita tenke fó espasu. Agora ita tau tán bolsu jerasaun foun ne’e aumenta ema isin rua bei-beik. Entaun ita hotu hanoin atu hatuun taxa morbilidade ida-ne’e mós inkluí oan partus, inan sira bele mate. Ida-ne’e mak ita tenke husu bá ministra hodi identifiká didi’ak inan sira um por um atu simu osan ida-ne’e, la’ós hotu-hotu,” Lucia Taeki hateten.
Hatán bá kestaun ne’e Ministra Ministériu Solidariedade Sosiál no inkluzaun, Verónica das Dores esplika, razaun MSSI la kontinua programa Bolsa da mãe bá jerasaun foun iha programa IX Governu tanba tenke identifiká grupu vulnerável sira.
“Ministériu iha ona bolsa da mãe kondisionál, tanba ne’e ita halo fali bolsa da mãe jerasaun foun neste momentu atu hateten de’it katak, sé tinan 2024 maka ita uza karik ita presiza tán millaun $50,5 atu halo pagamentu tanba kada fulan gravida sempre sa’e,” nia hateten.
Governu TL halo kooperasaun ho Governu Austrália hodi fó apoiu 50% maibé tinan 2022 ne’e tun, nune’e tinan 2025 Governu Timor-Leste mesak mak sei responsávél bá programa ne’e.
“Entaun loron hirak liubá ita ko’alia katak mina maran, nune’e ami esplika ona bá Prezidente Repúblika katak keta halo bá loron ikus ita nia nasaun ne’e sai hanesan tiha nasaun balun. Ida-ne’e mak ita hotu nia problema, nune’e ami la kontinua tanba razaun sira ne’e hotu,” nia esplika.
Razaun seluk maka durante ne’e MSSI halo enkontru barak ona ho parseiru dezenvolvimentu iha mós banku mundiál, sira hateten katak sustentabilidade laiha duni tanba inan isin rua sira bá ospital la lori labarik bá tetu ka vasina, maibé sira bá atu simu osan de’it.
“Entaun di’ak liu ita hadia’a lakuna sira ne’e atu ita implementa karik bá ema ne’ebé mak presiza duni,” ministra ne’e haktuir.
Jornalista Estajiária: Zita Menezes