Hatutan.com, (22 Maiu 2024), Díli- Portavós Ekipa Integradu Saúde (EIS), Vidal Lopes, konfirma katak iha Tersa kalan (21/05/2024), akontese duni ahi-eletrisidade mate iha Ospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV) ho durasaun minutu 15. Maske nune’e, la prejudika atendimentu bá pasiente sira tanba atendimentu la’o normal.
Lee Mós: Estoke Out Ai-Moruk 31%, Governu Aloka Tan Millaun $8 bá INFPM Sosa Ai-moruk
Ekipa Integradu Saúde (EIS). Foto/Tome da Silva
“HNGV ne’e ahi mate dala-100 ona, ho durasaun balun liu minutu 15, maibe atendementu la’o normal, Ida horikalan minutu 15, interpretasaun mai, ami hetan xamada husi ema barak, kritika, insultu, maibe ida-ne’e la’ós novidade foun, Horikalan, ahi-mate ho durasaun minutu 15 iha fulan kotuk dala ruma ahi mate liu oras maibe atendimentu la’o di’ak hela,” Vidal Lopes hateten bá jornalista sira iha konferénsia imprensa iha edifísiu INFPM, Díli, Kuarta (22/05/2024).
Nia hateten, problema eletrisidade la’ós puramente kulpa HNGV nian, tanba eletrisidade ne’e EDTL nia responsabilidade, maibe hanesan jestor, iha alternativa seluk ne’e mak tenke fornese ahi, nune’e HNGV iha back-up jerador maibe kapasidade mak la to’o.
Diretóra Admistrasaun Lojistika no Rekursu Umanus, Sara Maria Xavier eplika dau-daun ne’e HNGV rasik iha jerador ho kapsidade 250 kVA, maibé labele kobre HNGV tomak tanba kapasidade eletrisidade ne’ebé persiza bá HNGV purvolta 800 kVA, enkuantu iha tempo kalan no feriadu uza 500 kVA, sala operasaun 30 kVA, sala fase-ran 20 kVA no fornese deit bá sala enfermaria sira ne’ebe importante.
“Jerador ne’ebé HNGV iha ne’e bele fornese deit bá deit sala ne’ebé importante hanesan ICU, sala operasaun no sala fase-raan tanba ema sira ne’ebá nia vida depende bá makina, nune’e tenke iha eletrisidade,” nia hateten.
Kona-bá jenerator ne’ebé antea ne’e hetan apoiu husi EDTL, maibé avaria ona, nune’e tuir ekipa integradu Saúde dau-daun ne’e polítika ne’ebe iha mak iha ona planu iha tinan 2025 sosa jerador foun ho kapasidade 1200 kVA nune’e bele fornese eletrisidade bá HNGV tomak bainhira hasoru problema ahi-mate.
PLP Kestiona
Hosi sorin seluk Xefe Bankada Parlamentár PLP, Maria Angelina Sarmento kestiona maka’as eletrisidade ne’ebé mate iha HNGV tanba kauzá husi eletrisidade mate prejudika atendementu bá pasiénte.
“Hodikalan, ami rona tán informasaun ne’ebé viral iha média sosial katak ahi-mate iha HNGV ne’ebé fó konsekuénsia bá pasiénte sira ne’ebé moras todan, liliu bá sira ne’ebé baixa iha ICU no ami simu tán informasaun ida katak pasiénte ida nia señora tenke hakotu iis tanba ahi mate i oksijeniu la konsegé ajuda nia tanba kauza husi ahi-mate,” Deputada Maria Angelina Sarmento haktuir.
Bankada PLP lamenta tebe-tebes ho atendimentu iha HNGV ne’ebé sira ko’alia beibeik dezde tinan kotuk to’o ohin loron kona-bá atendimentu iha setór saúde liuliu HNGV.
Liuhosi deklarasaun Politika Bankada PLP nian mós krize setór saúde ne’ebé fó impaktu iha fulan-10 nia laran ema mate iha HNGV ho total 1.348. Maibé seidauk hetan atensaun atu bele halo intervensaun lalais husi parte Governu nian hodi selesiona krize saude.
Jornalista : Leopoldina de Carvalho/Estajiaria:Dircia Ximenes Guterres