Connect with us
Pakote Ahi

Nasionál

Padre Leandro Maria Alves, Bispu Foun Dioseze Baucau

Published

on

Hatutan.com, (26 Abríl 2023), Díli— Atuál Pároku Parókia Catedrál Díli no Sekretáriu Ezekutivu Conferencia Episcopal Timorense (CET), Padre Leandro Maria Alves eleitu nu’udár Bispu foun Dioseze Baucau, hodi substitui Maktoban Dom Basilio do Nascimento ne’ebé husik-iis iha 30 Outubru 2021 tanba sofre moras fuan.

Karta pontísifise publikasaun ofisiál hosi Enkarregadu Negósiu, Monsenhor Marco Sprizzi lee hosi Arsebispu Arkedisze Dili, Dom Virgílio Kardeal do Carmo da Silva, SDB, iha Pasu-Episkopál, Lecidere liu hosi konferensia imprensa iha Kuarta, (26/04/2023).

Iha Karta ne’e, Papa Francisco agradese ba Padre Leandro Maria Alves ne’ebé ho disponibilidade tomak atu serbi Dioseze Baucau.

Advertisement

Atu informa katak, hafoin Maktoban Dom Basilio do Nascimento husik-iis iha 30 Outubru 2021, Iha loron 04 Novembru 2021, Koléjiu Konsultores Diosezanu, hili Padre Alípio Pinto Gusmão, nu’udár Administradór Diosezanu to’o ohin loron.

Administradór Diosezanu ne’e hili bazeia ba dekretu Kanónika númeru 421/1 no tuir estatutu Koléjiu Konsultores númeru 7 ne’ebé fó kompeténsia atu Koléjiu ne’e bele konvoka reuniaun no halo eleisaun liu hosi votu segredu, tuir prosedura tomak, norma reskrisaun nian ne’ebé prevee iha Lei Kanónika númeru 164 to’o 179. 

Prosesu Nomeasaun Bispu Foun Liu Hosi Dalan Lima:

  1. Sei iha trono de vaga ka bainhira reforma

Iha kada Dioseze, iha Konsellu Kúria ne’ebé forma hosi Dioseze no kompostu hosi Nai-lulik sira ne’ebé Dioseze mak hili duni ho dalan espesiál.

Kada tinan, Konsellu Kúria ne’e avalia Nai-lulik hotu-hotu iha Dioseze nia laran, hodi determina Nai-lulik ida ne’ebé mak merese atu prepara ba Bispu.

Avaliasaun Konsellu kúria nian ne’e, intensu no seletivu, bainhira Bispu iha Dioseze ida tama ona ba idade reforma ou mate, ikus-mai hamosu trono de vaga (sede vacante).

Advertisement

Regra Uma Kreda nian hatuur katak, Bispu bele husu rejignasaun bainhira idade tama ona ba 75.

  1. Lista naran sei haruka ba Vatikanu

Naran hosi Nai-lulik sira ne’ebé selesionadu sei haruka ba Vatikanu. Naran sira ne’e mós sei intrega ba Nunciatura ka Embaixada Vatikanu.

Tanba ne’e, Dioseze sira iha Timor-Leste sei haruka naran kandidatu Bispu sira nian ba Vatikanu liu hosi Nunciatura Apostólika iha Díli.

Bainhira Vatikanu simu ona naran hirak ne’e, Papa ho nia ekipa espesiál inklui Nuncio rasik  sei tuir atu halo avaliasaun, hodi deside hosi naran hirak ne’e ida ne’ebé mak merese duni ba knaar Bispu.

  1. Sei Fó hatene hosi Nuncio

Hafoin Papa hili ida hosi naran hirak ne’ebé rekomendadu, Nuncio sei konvida Nai-lulik ne’ebé eskollidu atu fó hatene katak, Papa nomeia ona nia ba Bispu.

Bainhira Nuncio bolu, Nai-lulik ne’e seidauk konkorda atu sai Bispu. Nia bele rezeita desizaun ne’e ho razaun ruma tuir nia.

Baibain rezeisaun sempre mosu dahuluk, maibé hafoin fó korájen liu hosi reflesaun no orasaun, Nai-lulik nee simu desizaun ne’e.

Advertisement

Atu fó hatene katak, prosesu ne’e la’o sekretu tebes no laiha ema ida mak hatene eseptu Nuncio no Nai-lulik ne’e rasik.

  1. Define Data Anúnsiu

Hafoin Nai-lulik ne’e aseita ho desizaun ne’ebé iha, sei husu atu Nai-lulik ne’e hakerek karta ho liman iha Núncio nia oin. Karta ne’e hato’o ba Papa no sei haruka ba Vatikanu.

Nai-lulik eskolidu no Nuncio sei hili loron anúnsiu ba públiku no data ordenasaun Episkopál.

Anúnsiu ba Nai-lulik ne’ebé eskollidu nu’udár Bispu foun sei halo dala ida de’it, hosi Dioseze no mós iha Vatikanu hosi Papa ba knaar foun ne’ebé Nai-lulik ne’e simu nu’udár Bispu.

  1. Preparasaun ba Ordenasaun Episkopál

Hafoin anúnsiu, Bispu foun iha tempu fulan tolu atu halo preparasaun ba ordenasaun.

Durante tempu ne’ebé iha, Bispu foun sei prepara nia programa pastorál, lema ordenasaun unuk Bispu nian to’o iha serimónia ordenasaun nian.

Nia mós sei iha tempu espesiál atu hala’o retiru ka reflesaun durante semana ida nu’udár tempu preparasaun espirituál nian ba knaar foun hanesan Bispu.

Advertisement

 

Biogarfia

Pe. Leandro Maria Alves Moris iha Ermera 10 de Maio de 1974.

Estudu

1990-1993 : SMAK St. Yosep Dili

Advertisement

1993-1994 : Ano Propedéutico

1994-1995 : Ano Espiritualidade  São Maria Vianey – Dare

1995-1998 : Faculdade Filosofia e Teologia da Universitas Katolik Widya Mandira – Kupang (SAG).

1999-2001: Ano pastoral no Seminário Menor Balide

2001-2004 : Estudo de Teologia no Instituto Superior de São Tomas Aquino Evora-Faculdade de Teologia da Universidade Católica Portuguesa.

Advertisement

2014-2017 : Licenciado em Teologia Dogmática na Universidade Pontifício Urbaniana – Roma.

Orden Sakra

2004-2005     : Pastoral iha Paróquia Turiscai

2005               : Ordenação Diaconal

2006               : Ordenação Sacerdotal, 8 de Dezembro.

Advertisement

Servisu:

2006-2007 : Vigário Paroquial da Se Catedral.

2008-2011 : Perfeito da disciplina no Seminário Maior de São Pedro e São Paulo Fatumeta.

2009-2014 : Diretor da Fundação São Paolo da Diocese de Dili.

2009-2014: Diretor Executivo de Conectil.

Advertisement

2010-2012 : Secretário do Conselho Presbiteral da Diocese de Dili.

2011-2014 : Reitor do Seminário Menor de Nossa senhora de Fátima – Balide.

2011-2014 : Diretor da escola Secundaria Católica de Nossa Senhora de Fatima –Balide.

2017-2018: Vigário paroquial da paróquia de Catedral, Dili.

2018-2023: Secretário executivo da Conferência Episcopal Timorense (CET).

Advertisement

2023: Pároco da paróquia de Catedral, Dili.

Jornalista: Rogério Pereira Cárceres

Kontinua Le'e
Advertisement

Nasionál

Index Liberdade Imprensa iha TL husi Top 10 Tun bá 20, AJTL Konsidera Liberdade Imprensa iha TL Ameasadu

Published

on

Hatutan.com, (04 Maiu 2024), Díli–Buat ne’ebé sai orgullu nasionál Timor-Leste nian iha 2023 mak bainhira RSF (Reporter Without Border) ofisialmente anunsia katak Timor-Leste tama iha ranking index liberdade imprensa TOP 10. Ida-ne’e sai orgullu nasionál ida bá povu Timor tomak, liuliu komunidade mídia no jornalista Timoroan tanba Timor-Leste nu’udár país foun ida, maibé kolokadu nu’udár país ne’ebé tama iha ranking index liberdade imprensa TOP 10 hamutuk ho nasaun boot  180 sira iha mundu.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Konsidera Viola Akordu Kontratuál, ENERPROCO Lori TIMOR GAP bá Tribunál Internasionál Arbitrajen

Published

on

Hatutan.com, (04 Maiu 2024), Díli—ENERPROCO LLC (pratikamente ENERPROG GROUP), hato’o pedidu arbitrajen (RFA)  hasoru TIMOR GAP iha Tribunál Internasionál Arbitrajen ICC Singapura bá rezolusaun disputa kontratu kontra TIMOR GAP, Empreza Públiku (E.P).  

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Prezidente Repúblika La Konkorda SEKOMS Intervein Redasaun RTTL,E.P

Published

on

Hatutan.com, (03 Maiu 2024), Díli- Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta, la konkorda ho intervensaun ne’ebé Sekretáriu Estadu Komunikasaun Sosiál (SEKOMS), Expedito “Loro” Dias Ximenes halo áa redasaun RTTL.E.P tamba viola liberdade imprensa.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending