Connect with us
Pakote Ahi

Ekonomia

Halakon Korrupsaun, Tenke Dijitaliza Sistema Bankária

Published

on

Hatutan.com, (10 Agostu 2023), Díli—Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta haree katak, bainhira Banku Central Timor-Leste (BCTL) halo dijitalizasaun bá sistema bankária mak sei bele kontribui halakon korrupsaun iha Timor Leste (TL).

Ramos-Horta hato’o deklarasaun ne’e iha semináriu ne’ebé organiza hosi Banku Central Timor-Leste (BCTL) ho tema “Dezenvolvimentu Sistema Finanseira ba Kresimentu” ne’ebé hala’o iha Otél Novo Turizmu, Lecidere, Kinta (10/08/2023).

Lee Mós: 73% Ema Ne’ebé Kaer Ukun “Pratika Korrupsaun”

Advertisement

Xefe Estadu ne’e dehna, laiha ekonomia ida ne’ebé bele la’o ba oin, bainhira la adapta an ba Lei, regra, no teknolojia ne’ebé oras-ne’e daudaun importante tebtebes hanesan dijitalizasaun bá seitór hotu-hotu inklui sistema bankária.

“Dala ruma sistema ne’ebé dezeña, implementa seguru tebe-tebes maibé nunka garantia 100%. Maibé ita haree sistema ne’ebé la’ós dijitalizasaun hanesan ita halo tinan lubuk sira nia laran, osan hira mak lakon, iha triliaun dollar lakon ba korrupsaun. Purtantu ho dijitalizasaun di’ak liu seguru liu,” Xefe Estadu argumenta.

Tanba ne’e, Governu, seitór privada iha fatin hotu-hotu tenke halo esforsu hamutuk, iha programa IX Governu Konstitusionál ho BCTL hamutuk ho Ministériu Finansas (MF) liu-liu IFC bele dudu, aselera Timor Leste nia servisu finanseiru liu hosi dijitalizasaun atu hamenus birokrasia liuliu hamenus korrupsaun.

Ko’alia kona-bá korrupsaun, Ramos-Horta dehan bainhira akontese ema barak demais tama iha prosesu laran, bainhira buat hotu-hotu liu hosi dijitalizasaun, laiha ona intervensaun umana tanba ne’e mak nia marka prezensa atu rona espesialista sira, Governu ko’alia kona-bá sistema sira ne’e liuliu sira nia seguransa másimu.

“Ita sei ko’alia kona-ba definisaun legál kona-ba ID dijitál no haree saida no remisaun ba lejislasaun ba armazenamentu seguransa no dijitalizasaun data ne’ebé assesível. Buat sira-ne’e hotu importante tebes atu implementa tranzasaun dijitál iha Timor-Leste. Sussesu dijitalizasaun banku iha Timor-Leste nian sei depende ba transformasaun dijitál ida ne’ebé mai hosi esforsu komún, Parlamentu Nasionál sei fó apoiu iha enkuadramentu legál, liña Ministeriu sira atu implementa servisu prinsipál sira,” Ramos-Horta hateten.

Advertisement

Xefe Estadu rasik hanesan ema ida-ne’ebé partisipa ona iha semináriu oioin kona-bá teknolojia dijitál oinsa bele iha assesu ba  buat hotu tuir modernizasaun teknolojia iha sékulu 21.

Iha fatin hanesan, Governadór BCTL, Abraão Vasconcelos hateten, diskusaun ida-ne’e maioria haree enkuadramentu, lakunas saida mak sei iha presiza hadi’a.

BCTL kontinua esforsu oinsá seitór finanseira ne’e bele kontribui di’ak liu tán bá iha prossesu dezenvolvimentu liu-liu dezenvolve seitór privada sira.  

Tanba ida-ne’e essensiál tebes bainhira ko’alia kona-bá diversifikasaun ekonómia, bainhira sistema finanseira ne’ebé la funsióna ho di’ak konserteza la ajuda prossesu dezenvolvimentu ne’e rasik.

BCTL sei nota ho sériu Prezidente Repúblika José Ramos-Horta nia intervensaun no rekomendasaun sira, tanba ne’e mós hola parte iha programa IX Governu Konstituisionál ninian ne’ebé enkaixa programa estratéjiku lubuk ida  hanesan mós seitór sira ne’ebé diskute iha konferênsia ida-ne’e.

Advertisement

Jornalista: Vito Salvadór

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Ekonomia

Indonesia Salurkan Rp 4,4 Miliar Dukung Program Reformasi Manajemen Keuangan Timor-Leste

Published

on

Hatutan.com, (16 Mei 2024), Dili– Pemerintah Republik Indonesia melalui Lembaga Dana Kerja Sama Pembangunan Internasional (LDKPI) atau Indonesian AID menyalurkan bantuan dengan nilai Rp 4,4 miliar untuk pelaksanaan program reformasi manajemen keuangan Timor-Leste (Financial Management Reform Program): Development of Public and Private Accounting Standards dan Executive Development Program: Indonesian Government Financial Management System Training for Timor-Leste.

(more…)

Kontinua Le'e

Ekonomia

18 Maiu 2024, Aero Dili Lansa Vou Dahuluk Díli-Oecusse

Published

on

Hatutan.com, (14 Maiu 2024), Díli—Aviaun komersiál Timoroan nian, Aero Dili, Sábadu 18 fulan-Maiu 2024, halo inaugural flight ka lansa vou dahuluk bá Rejiaun Administrativu Espesiál Oe-Cusse Ambeno (RAEOA).

(more…)

Kontinua Le'e

Ekonomia

ENERPROCO Vs Timor Gap, Prontu Ona bá Tribunál Arbitrajen iha Singapura

Published

on

Hatutan.com, (14 Maiu 2024), Díli—Kompañia konsultór  internasionál ENERPROCO  rejistu ona kazu disputa kontratuál hasoru empreza estatál Timor nian, Timor Gap tanba sira konsidera jestór atuál Timor Gap hapara sira-nia kontratu la tuir prosedimentu kontratuál inklui seidauk halo pagamentu bá sira tuir fatura ka invoices lima (5) ne’ebé mak sira submete ona bá Timor Gap.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending