Hatutan.com, (16 Novembru 2021), Díli—Autoridade Nasional da Comunicação (ANC) hanesan ajénsia autónoma ho nia enkuadramentu jurídiku rasik, ne’ebé tutela ba Ministériu Transporte no Komunikasaun (MTK).  Ho baze ida-ne’e,  ANC atribui sertifikadu lisensa  ba kompañia Ceslink S.A nu’udár pasu dahuluk atu sira bele hala’o atividade, maski antes ne’e investor Oka-D’tel no Ceslink S.A rasik iha hela prosesu disputa nia-laran.

Ministru MTK, José Agostinho entre sertifikadu ba Ceslink,S.A. Foto/Hatutan.com

Prezidente ANC, João Olívio Freitas hateten, ANC simu reklamasaun hosi Oka-D’tel kona-bá rejistrasaun Ceslink S.A, maibé parte ANC indefere tanba provas ne’ebé parte Oka-D’tel hatama la prienxe rekizitu.

“Bainhira parte legál ANC halo analiza no estuda kle’an ba reklamasaun ne’ebé Oka-D’tel hatama, Konsellu Administrasaun indefere reklamasaun ne’e tanba provas ne’ebé investor Oka-D’tel hato’o kontra rejistrasaun Ceslink S.A no la prienxe kritériu,” João Olivio Freitas, hateten ba Jornalista-sira iha salaun auditóriu MTK, Caicoli, Díli, Tersa (16/11/2021).

ANC halo analiza legál ba provas hotu ne’ebé Oka-D’tel hatama, la kumpre rekizitu sira ne’ebé dekretu lei no prosedimentu administrativu haruka, nune’e Konsellu Administrasaun ANC deside rejeita.

Notifikasaun ba rejeisaun hosi ANC haruka ona ba parte Oka-D’tel iha Segunda (12/10/2021) no parte reklamante seidauk halo fila fali reklamasaun to’o serimónia atribuisaun sertifikadu ne’e hala’o.

Iha fatin hanesan, Ministru MTK, José Agustinho da Silva hateten razaun atribui sertifikadu rejistrasaun ba Ceslink S.A tanba prienxe ona rekizitu legál sira, bazeia ba rekomendasaun hosi parte ANC tuir dekretu lei númeru 15/2012 artigu 30, ne’ebé ko’alia kona-bá legalizasaun ba empreza-sira ne’ebé iha interese atu hala’o servisu fornesimentu iha área telekomunikasaun.

“Bazeia ba avaliasaun ne’ebé parte jurídiku ANC nian halo, hatudu katak Ceslink S.A prienxe rekizitu, nune’e sira iha direitu atu hetan sertifikadu ne’e,” José Agostinho da Silva hateten.

Governante ne’e garante sei la akontese tán disputa ruma iha futuru tanba atribuisaun sertifikadu rejistu ba empreza Ceslink S.A ne’e la’o tuir prosedimentu legál no iha korridór jurídiku nian, tanba molok hakat mai to’o iha momentu atribuisaun sertifikadu rejistrasaun ne’e liu ona prosesu lubuk ida no prosesu sira ne’e ezije ema nia responsabilidade.

Diretór Ezekutivu Ceslink S.A, Sérgio Campos dos Santos hateten, progresu servisu ne’ebé lori Ceslink S.A mai to’o iha pasu ida ne’e tanba prosesu hotu loos ona.

“Ami lakohi fó komentáriu relasiona ho disputa ne’ebé iha, tanba buat hotu loos ona mak ikus mai ami lori ami ba hetan sertifikadu rejistu ne’e. Ami nia servisu hamutuk ho investor OKA-D’TAIL laiha ona no ami hahú ho investor foun mesak Timor oan de’it,” nia hateten.

Ceslink S.A hetan aprovasaun husi Konsellu Ministru Timor Leste iha tinan 2019 no hahú rejistu iha ANC iha fulan-Marsu 2020. Atividade rejistrasaun Ceslink S.A hahú bazeia ba ANC nian deliberasaun no autoriza servisu rejistrasaun nian.

Iha loron 19 fulan-Janeiru 2021, ANC hasai karta esklaresimentu ba iha públiku relasiona ho prosesu rejistrasaun ba empreza sira no iha 25 janeiru 2021 ANC hahú simu pedidu rejistrasaun no dokumentu husi empreza sira inklui mós Ceslink S.A atu halo rejistrasaun bazeia ba artigu 30 dekretu lei númeru 15/2012. Hahú husi data rejistrasaun ne’ebé iha ANC hahú halo avaliasaun ba dokumentu tuir rekizitu ne’ebé iha.

Iha faze avaliasaun ne’e ANC halo ho faze rua ida mak avaliasaun administrativu no ida seluk mak avalia dokumentu tékniku no halo analiza ba planu tékniku sira empreza nian tuir giaun ne’ebé ANC iha ne’ebé hakerek iha dekretu lei númeru 15.

Ceslink S.A sei hahú atividade iha 2022

Diretór Ezekutivu Ceslink S.A, Sergio Campos dos Santos hateten, oras ne’e sei iha hela faze preparasaun liga ho servisu administrasaun no tékniku nian, nune’e Ceslink S.A sei hahú nia atividade iha 2022.

“Ami iha hela faze preparasaun no hahú halo instalasaun bai ha parte infraestrutura hodi hein tama tinan foun ita hahú nia lansamentu,” Sergio Campos dos Santos informa.

Diretór ezekutivu ne’e hateten rekursu umanu ne’ebé Ceslink S.A iha maioria Timor oan no ne’e mak sai hanesan kompromisu  Ceslink S.A nian atu fó servisu ba timor oan sira no uza rekursu rasik ba dezenvolvimentu area telekomunikasaun nian.

“Ita sei halo rekrutamentu ba timor oan hamutuk 300 atu bele prienxe pozisaun sira iha Ceslink S.A hodi garante nia kualidade no atendimentu ba públiku,” nia hatutan.

Nia subliña material ka ekipamentu ne’ebé Ceslink S.A sei uza mai husi Estadu Unidus Amerika no Xina nune’e sei garante nia kualidade tuir kondisaun Timor nian. 

Governu Timor-Leste (TL) liuhusi ANC atribui sertifikadu rejistrasaun Operadór Telekomunikasaun ba Ceslinak S.A (Sosiedade Anónima) nu’udar empreza Timor oan dahuluk nudár operadór telekomunikasaun e movies.

Iha diskursu intrega sertifikadu ne’e, Ministru Transporte no Telekomunikasaun  (MTK), José Agostinho deseju ba Ceslink S.A ne’ebé hanesan quarta operadora servisu telekomunikasaun movies, hodi prepara hahú investimentu ba rede 2G no 4G hodi fornese servisu telephone, internet no servisu dijitál seluk ba konsumedores iha territóriu nasionál ho baratu no konfiavel.

Jornalista: Vito Salvadór/Carmelita Isaac