Connect with us
Pakote Ahi

Justisa & Krime

CAC Submete Ona Kazu Projetu Set-top Box RTTL,E.P Bá Ministériu Públiku

Published

on

Hatutan.com, (07 Fevereiru 2022), Díli-Komisaun Anti Korrupsaun (CAC, sigla portugés) submete ona prosesu investigasaun projetu Set-top Box/dexodificador Rádiu Televizaun Timor Leste, Empreza Públiku (RTTL,E.P)  ba Ministériu Públiku (MP).

Notísia iha Relasaun: Deskonfia, MAPKOMS Nu’udar Prezidente FFTL Fó Projetu iha RTTL,E.P Ba Sekretaria FFTL

Adjuntu Komisáriu CAC ba asuntu Prevensaun no Sensibilizasaun, Luis de Oliveira Sampaio. Foto/Hatutan.com

Adjuntu Komisáriu CAC ba asuntu Prevensaun no Sensibilizasaun, Luis de Oliveira Sampaio, Segunda (07/02/2022), iha nia servisu fatin, Matadoru, Dili,  ba Hatutan.com,  konfirma katak, dezde simu partisipasaun husi públiku liuliu komunidade kona-bá kazu projetu instalasaun  Set-top Box/dexodificador RTTL,E.P CAC hola kedas inisiativa atu rekolla informasaun  sira ne’ebé ligadu ho prosesu kazu ne’e.

“CAC halo kontaktu no sorte di’ak tamba kazu ne’e públiku liuliu parseiru no individu sira ne’ebé preokupa ho kazu pratika sira hanesan ne’e fasilita CAC ho informasaun sira relevante hanesan faktu, informasaun inisiál sira ne’ebé iha valór ba prova nian oinsá atu orienta CAC hanoin katak kazu ne’e iha dunik indísiu krime no sira partilla ho CAC no CAC kontinua buka tuir tan halo kle’an hodi submete prova sira ba Ministériu Públiku,” Adjuntu Komisáriu CAC, Luis de Oliveira Sampaio hateten.

Advertisement

“Servisu iha nivel komisaun nian ami remata ona dezde loron 20 ka loron 21 fulan-Dezembru 2021, obrigasaun ami nian hotu ona no ami nia ekipa haruka ona kazu ne’e ba Ministériu Públiku, nu’udar na’in ba asaun penal  atu kontinua ho prosesu legal,” Luis de Oliveira Sampaio hateten.

CAC mós rona beibeik sosiedade sivíl  sira ezije atu CAC investiga, nune’e CAC halo tiha ona nia knaar dezde molok tama Natal 2021. 

Notísia iha Relasaun: Projetu Set-top Box RTTL,E.P, PM Taur Enkoraja Sidadaun Sira Lori ba CAC

Nia progresu ba kazu-ne’e, Luis de Oliveira Sampaio, konfirma katak, sei iha apresiasaun husi Ministériu Públiku, mais atu esklarese ba públiku katak kazu ne’e CAC konsidera interesante ba interese públiku nian, nune’e CAC hahú hola kedas inisiativa no prosesu ne’e integra ona ba Ministériu Públiku.

Nia afirma tan, importante mak notísia de krime ne’e CAC haruka ona ba Ministériu Públiku, kestaun relevante ema na’in-hira ne’e parese prienxe ona rekizitu mak submete ona ba Ministériu Públiku ne’e.

Advertisement

Informasaun balun hateten katak kazu ne’e bele arkiva, Adkuntu CAC ne’e esplika katak buat ida atu arkiva ne’e iha nia dalan mak kuandu la iha indísiu krime ka elementu krime ka prova ne’e la sufisiente maka hodi arkiva no iha dalan rua de’it ba arkiva; ida maka arkiva total no ida seluk mak arkiva parsial.

“Arkiva total ne’e katak la iha dunik indísiu krime ka buat seluk ida. Arkiva parsial ne’e iha indísiu krime dunik mais prova ladún sufisiente atu sira avansa, entaun Ministériu Públiku  sei rai hela kuandu aban bainrua hetan evidénsia ka prova sei kontinua ba prosesu.

Notísia iha Relasaun: MAPKOMS Halo Ona Pagamentu 90% Ba Projetu Set-top Box RTTL,E.P

Tuir lei, Ministériu Públiku mak prezide asaun penál hotu-hotu tamba ne’e kuandu Ministériu Públiku haree katak buat balun sei menus iha keixa ne’ebé CAC submete bele oriente atu CAC hakle’an, maibé too agora CAC seidauk simu, tamba tuir lei bele mos Ministériu Públiku mak kaer rasik.

CEPAD husu MP Imparsial

Advertisement

Diretór Ezekutivu CEPAD, João Boavida. Foto/Hatutan.com

Tui dekretu lei númeru 10/2005 ne’ebé ko’alia kona-ba Rezime Jurídiku Aprovizonamentu (RJA) iha artigu 32 hateten bandu atu Ministru ka  kargu Xefia iha Funsaun Públiku fó projetu ba kolega, membru família ka ema sira ne’ebé iha relasaun direita.

Liga ho projetu Set-top Box/dexodificador  RTTL,E.P ne’ebé deskonfia MAPKOMS ne’ebé asume mós pasta nu’udar prezidente Federasaun Futeból Timor-Leste fó ba nia sekretaria rasik iha FFTL liu husi dalan adjudikasaun direita ne’e hatudu konflitu interse no tuir kondigu konduta funsionalizmu públiku no lei sira seluk inkluzivamente lei anti korrupsaun presiza haree iha adjudikasaun direita ne’e respeita ka lae tramitas legais no RJA ne’e rasik. 

Notísia iha Relasaun: Projetu Instalasaun Set-top Box RTTL,E.P, Gabinete Inspesaun MAPKOMS Seidauk Iha Informasaun Kona-bá Irregularidade

Diretur ezekutivu organizasaun naun Govermental  Sentru Estudu ba Pás no Dezenvolvimentu (CEPAD), João Boavida, ba Hatutan.com iha nia knar fatin Bidau, Dili,  Segunda (07/02/2022) hateten, projetu ne’e iha anúnsiu públiku ka lae, iha konkorrente ka lae no iha karik dokumentu halo ka lae no projetu ne’e mai husi Ministériu Finansas oin nusa no to’o iha MAPKOMS oinsá se hatudu konflitu interese tamba buat ida fó ba malu, ne’e loke ona dalan ba aktu korruptu no presiza entidade relevante nia atuasaun tamba ne’e osan Estadu.

“Adjudikasaun direita ne’e la obedese ba Rejime Jurídiku Aprovizionamentu tamba ne’e ha’u hakfodak oituan ema ne’ebé halo buat ne’e okupa kargu boot rua no fó projetu direita ba nia sekretaria tamba ne’e tenke lori prosesu ne’e too rohan,” João Boavida afirma.

CEPAD nia haree projetu instalasaun Set-Top Box/dexodificador RTTL,E.P la ho karakter emerjénsia no MAPKOM la presiza halo ajudikasaun direita tamba projetu ne’ebé ho karater emerjénsia tuir Rejime Jurídika Aprovizonamentu (RJA) mak projetu sira ne’ebé  defaktu atende ba situasaun ida kritiku tebes husi komunidade ka povu tomak bele hatán ba sira nia nesesidade bázika no karik ida ne’e la halo sei afeta direita ba vida populasaun nian.

Advertisement

Notísia iha Relasaun: LABEH Husu CAC ho MP Aselera Investigasaun ba Kazu Projetu Set-top Box RTTL,E.P

Diretór Ezekutivu CEPAD, João Boavida. Foto/Hatutan.com

João Boavida afirma, maske emerjénsia no urjente tenke nafatin hakru’uk ba tramitas legais no CEPAD haree katak projetu Set-top Box RTTL,E.P la presiza aplika adjudikasaun direita ho baze situasaun emerjénsia ne’e la merese tamba públiku bele halo pergunta, karik Set-top Box RTTL,E.P la halo nia implikasaun sosial no ekonomi populasaun ne’e saida, ida ne’e mak sai kestaun.

“Projetu adjudikasaun direita ho karater emerjénsia ne’e Governu so bele halo atu bele hasai povu husi situasaun ne’ebé haterus sira tamba hahán la iha, asesu ba atividade produtiva sira la iha, ai-moruk ba saúde la iha no sira ne’e mak tenke trata ho emerjénsia, la’ós Set-top Box RTTL,E.P,” João Boavida lamenta.

Diretór Ezekutiva CEPAD ne’e subliña, Set-top Box/dexodificador RTTL,E.P la’o ka la la’o nia la afeta ba komunidade nia moris direita, tanba Set-top Box ne’e atu komunidade asesu de’it ba notísia husi kanál  RTTL,E.P no ida-ne’e la tama kategoria emerjénsia para halo adjudikasaun direita.

CEPAD mos lamenta ho aktu korruptu sira ne’ebé akontese iha instituisaun públiku tamba inkomprimentu ba lei aprovizionamentu tamba ne’e husu atu Ministeriu Públiku atu iha neutralidade, independénsia ba análize kazu korrupsaun sira ne’ebé envolve membru Governu sira.

Notísia iha Relasaun: Komunidade Guisu Konsidera Projetu Set-top Box RTTL,E.P “Laiha Benefísiu”

Advertisement

“Ministériu Públiku tenke iha neutralidade, profisionalizmu,  independénsia no la bele iha intervensaun politika iha laran,” João Boavida hateten.

Too notísia ne’e publika, Hatutan.com tenta halo konfirmasaun ho Prokuradór Jerál Repúblika liuhusi marka audiénsia dala-tolu iha gabinete PGR nian no halo kontaktu direta ho relasaun públiku Gabinete PGR atu bele fasilita entrevista ho PGR. Infelizmente PGR seidauk bele atende entrevista hosu jornalista sira, inklui Hatutan.com.  

Iha Orsamentu Jerál Estadu tinan fiskál  2021, MAPKOMS hetan rubrika transferénsia publika ho montante $3,093,528.00 no husi orsamentu ne’e inklui ona osan ho montante $900,000.00 hodi finansia ba projetu  instalasaun Set-top Box/dexodificador RTTL,E.P  hamutuk 30.000 (rihun tolu nulu) ba komunidade iha Munisípiu Dili, Liquiça, Ermera ho Manatuto.

Projetu instalasaun Set-top Box/dexodificador RTTL,E.P ne’e, deskonfia Ministériu Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPMKOS) estabelese kontratu direta ho DILI ENTERNAL INNOVATION INFORMATION, Lda, ho nia valór orsamentu $900,000.00. Nune’e, kustu ba instalasaun kada Set-top Box/dexodificador RTTL,E.P $30.00 ba benefisiáriu  kada uma-kain  hamutuk 30.000 (rihun tolu-nulu) iha Dili, Liquiça, Ermera ho Manatuto.

Notísia iha Relasaun: CAC Investiga Hela Instalasaun Set-top Box RTTL, E.P Ne’ebé Nakfilak Projetu “Fahe” De’it

Advertisement

Projetu ne’e deskonfia hamosu KKN tanba Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS), Francisco Martins da Costa Pereira  Jerónimo nu’udar mós prezidente Federasaun Futeból Timor Leste (FFTL) estabelese akordu ho empreza DILI ENTERNAL INNOVATION INFORMATION, Lda, ne’ebé na’in mós mak Sekretaria Gabinete Prezidente FFTL,  Melánia da Silva Fernandes Capela. 

Dokumentu komprovativu (Certidão do Registo Comercial) hosi SERVE,I.P  ne’ebé Hatutan.com asesu hatudu katak empreza DILI ENTERNAL INNOVATION INFORMATION, Lda, nu’udar sósiu ka shares husi Fan Yuanxiang, natural Hunan-Xina ho nasionalidade Xina no Melánia da Silva Fernandes Capela, timor-oan ne’ebé hala’o mós serbisu loron-loron nian hanesan Sekretaria iha Gabinete Prezidente Federasaun Futeból Timor Leste (FFTL), Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo, atuál MAPKOMS.

Hafoin reuniaun Konsellu Ministru  iha Palaçio do Governo, Kuarta (19/01/2022), Hatutan.com halo konfirmasaun ho Ministru Asuntu Parlamentar no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS), Francisco Pereira da Costa Jerónimo, hateten, nia laiha relasaun ho empreza DILI ENTERNAL INNOVATION INFORMATION, Lda

“Ha’u la iha urusan, ha’u la haree sira ne’e ida tamba hau la hatene,” Francisco da Costa Jeronimo hateten hodi lia tun tan dehan, Hatutan,com ba buka tuir iha Servisu Aprovizionamentu atu hatene projetu Set-top Box/dexodificador RTTL,E.P ho valor orsamentu $900,000.00 halo husi adjudikasaun direita ka lae. Nune’e, bele hetan prova.

“Ita boot bele ba verifika ka cek iha fatin sira-ne’e, ba iha aprovizionamentu ba cek iha ne’ebá,” Ministru  Francisco da Costa Jerónimo nu’udar mós prezidente FFTL hateten.

Advertisement

Governante ne’e mós rejeita informasaun katak kompañia DILI ENTERNAL INNOVATION INFORMATION, Lda viola regra kontratu hodi la halo instalasaun Set-top Box/dexodificador ba iha komunidade ida-idak nia uma.

“Ita boot bele ba halo investigasaun kompañia ba distribui de’it ka halo mós montajen pois lori informasaun mai,” Francisco da Costa Jeronimo tenik tan.

Nia informa tan katak projetu ne’e remata ona tamba ne’e buat hotu liu husi dalan legal. 

Hatutan.com halo esforsu durante fulan ida hodi buka-tuir edifísiu kompañia DILI ENTERNAL INNOVATION INFORMATION, Lda  ne’ebé ninia enderesu hakerek iha Certidão do Registo Comercial hosi SERVE,I.P katak iha Aldeia Fomentu III , Suku Comoro, Postu Administrativu Dom Aleixo, Munisípiu  Dili, maibé la hetan edifísiu ninia isin-lolon.

Alende ne’e, Hatutan.com mós esforsu hodi halo kontaktu no tenta dala barak atu halo entrevista ho na’in ba kompañia DILI ENTERNAL INNOVATION INFORMATION, Lda, Melánia da Silva Fernandes Capela,  maibé rejeita atu fó komentáriu no la iha tempu atu halo entrevista.

Advertisement

Jornalista: Vito Salvador

Justisa & Krime

Absolve “Kalohan” Hosi Pena Efetivu Tinan-Lima La’ós A-favór bá Korrupasaun

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli—Prezidente Tribunál Rekursu (PTR), Deolindo dos Santos konsidera desizaun Tribunál Rekursu (TR) nian hodi absolve Sekretáriu Jerál Partidu Demokrtátiku (PD), António da Conceição “Kalohan” hosi pena prizaun efetivu tinan-lima, la’ós a-favór bá korrupsaun maibé ne’e fundamentasaun hosi Lei.

(more…)

Kontinua Le'e

Justisa & Krime

Fujitivu Arnolfo Teves Jr Submete Rekursu bá TR

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli-Fujitivu Arnolfo “Arnie” Alimpit Teves Jr submete ona rekursu bá Tribunál Rekursu (TR) kona-bá prosesu sira liga ho estradisaun ne’ebé Ministériu Públiku sei halo hamutuk ho Tribunál Estadu Filipina.

(more…)

Kontinua Le'e

Justisa & Krime

FONGTIL Preokupa Autoridade Sira Nonook ho Kazu Ró Tranship II no Expo Dubai

Published

on

Hatutan.com, (22 Abríl 2024), Díli– Forum ONG Timor-Leste (FONGTIL) preokupa ho prosesu transparénsia hosi Ministériu Públiku (MP) kona-bá kazu Ró Tranship II ho Expo Dubai ne’ebé FONGTIL submete to’o agora la iha follow-up no MP nonook tiha de’it.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending