Hatutan.com, (07 Abril 2022), Díli-Saudozu Prezidente Nicolau Lobato nia tiun-rasik,  José Felix Andrade Lobato, hateten, ema hotu bainhira halo polítika atu hetan ukun sempre lori naran-boot Nicolau Lobato nian ba sira-nia interese ukun no interese grupu. Realidade, Saudozu Nicolau Lobato nia fatin moris iha Sasatan oan iha Soibada, Munisípiu Manatuto, dezde Timor restaura nia ukun-an iha 20 Maiu 2002 to’o 2022 ne’e seidauk iha ukun-na’in ka boot ruma maka vizita no tau-matan ba fatin istóriku ne’e.

Notísia iha Relasaun: Horta Promete Mellora Kondisaun Merkadu Hotu no Tau Matan Ba Klínika Bairru-Pité

José Felix Lobato, tiun-rasik Sudozu Prezidente Nicolau Lobato. Foto/Hatutan.com

José Felix Lobato, mós fó sasi katak hafoin Nicolau Lobato mate, inklui nia maun-alin  na’in-12 ne’ebé mate hotu ba funu ukun rasik an ne’e,  asua’in FALINTIL lubun, inklui balun ukun daudaun ne’e, ba helik an ka subar an iha fatin refere to’o tempu naruk nia laran, purvolta tinan 10 nia-laran liu, maibé ukun an tiha no sa;e tiha ba ukun, haluha tiha fatin sira-ne’e no la tau atensaun ba hirak ne’ebé uluk fó an ba mate hodi soi sira husi persegidu no nia laran.

“Ha’u maka hela iha ne’e ho katuas uma defende no laiha nai-ulun ka ukun-na’in ida mak mai tau matan, maibé iha fatin ne’e mós ami subar maun-boot balun durante tinan sanulu (1989-1999), ikus mai sai tiha boot la konsidera fatin id- ne’e  no husik fatin ne’e nafatin fuik,” José Felix Andrade Lobato hateten bainhira simu prezensa Kandidatu Prezidente Repúblika ho numeru sorteiu ida, José Manuel Ramos-Horta, Kinta (07/04/2022).

Tiun rasik husi Saudozu Prezidente Nicolau Lobato, hateten tan,  iha Sasatan oan, Soibada,  foin ba dahuluk José Ramos-Ramos vizita hodi haree rasik fatin ne’e sei kontinua hanesan fatin tempu okupasaun Indonéziu nian, tanba seidauk hetan atensaun husi Estadu atu bele hadi’a ka konstrui hanesan sítiu istóriku kona-ba Saudozu Prezidente Nicolau Lobato ho gerrilleiru FALINTIL seluk ne’ebé mai subar iha fatin ne’e.

Nia hatutan Nicolau Lobato nia maun-alin sira hamutuk 13, maibé 12 mate hotu tamba funu ida ne’e nia hahalok too ikus mai família ida ne’e mohu no hela de’it mak Rogério Lobato.

Tiun husi saudozu prezidente Nicolau Lobato ne’e hateten too oras ne’e foin maun boot Xanana no maun José Ramos Horta mak mai rekoñese no konsidera fatin ne’e. Tanba-ne’e labele haluhan atu vota ba avó Ramos iha loron eleisaun prezidensiál segundu volta, 19 Abríl 2022.

José Felix Lobato hateten, la’ós tanba lagosta  partidu FRETELIN, maibé faktu hatudu katak  ema sira iha partidu FRETELIN haluhan istória no la ukun tuir povu nia hakarak ka Saudozu Nicolau Lobato nia pensamentu luta.

“FRETELIN ita respeita tamba bandeira ne’e sagradu, maibé ita kestiona ema sira ne’ebé kaer ukun hodi FRETELIN nia naran, maibé ukun la di’ak no laloos hodi husik povu moris iha terus no susar. Husik povu hamlaha, husik povu terus iha udan laran no husik povu tanis iha mate nia laran. iha situasaun kalamidade ne’ebé afeta mós ba povu iha Manatuto nian sa’e mai, Xanana mak mai haree no lori ai-han no apoia emerjénsia sira, inklui Timorona sira iha Dili no Inglaterra ho Korreia do Súl. Governu ne’ebé viabiliza husi FRETILIN la mosu to’o ohin loron,” José Felix Lobato hateten.

Veteranu ne’e husu atu uainhira José Ramos Horta eleitu ba Prezidente Repúblika tenke tau matan ba povu nia moris, rona povu nia halerik no ukun ho domin.

“Saudozu Nicolau Lobato sei tulun ita atu manan iha eleisaun atu ukun ho loos no tuir nia dalan,” nia dehan.

Iha biban ne’e, Prezidente PATIFOR, Gregório Saldanha, husu atu kandidatu Prezidente Repúblika, José  Ramos-Horta, rejista preokupasaun no lamentasaun  ne’ebé família saudozu Prezidente Nicolau Lobato aprezenta no kria duni kondisaun fatin moris Nicolau Lobato nian  ne’ebé nakonu ho du’ut no ai-tarak.

“Hein katak ita nia kandidatu sei tau iha konsiderasaun no uainhira eleitu tenke ko’alia ba Governu atu haree kondisaun fatin moris saudozu Nicolau Lobato nian, atu bele sai mós hanesan sítiu turístiku ho nia beleza istóriku  ne’ebé iha,” Gregorio Saldanha hateten.

Iha fatin hanesan José Ramos Horta hateten, timoroan tomak nunka bele haluhan Saudozu Nicolau Lobato nia luta no kontribuisaun ba povu no rai ne’e. Fatin ida ne’e mak eroi boot Nicolu Lobato moris no fatin ne’e konsidera sagradu tanba família Lobato kuaze mate mohu iha funu libertasaun.

“Monumentu boot Nicolau Lobato nian iha kedas rotunda Comoro, iha Aisirimo no uainhira eleitu sei haree atu halo mós konstrusaun monumentu ba saudozu nia fatin monu durante kombate. Ita sei konstrui fatin ida ne’ebé nakonu ho memória kulturál no espirituál para fó onra ba Nicolau Lobato,” José Ramos Horta hateten.

José Ramos Horta hatutan uainhira eleitu sei kumpre promesa sira no sei buka meius atu Governu bele tau atensaun ba fatin moris saudozu prezidente Nicolau Lobato.

Iha vizita kandidatu Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta ne’e akompaña direita husi Rogério Tiago Lobato, militante no apoiante sira husi partidu polítiku sira hanesan CNRT, PATIFOR, PD, PDRT, FRENTE-MUDANSA inklui ho movimentu sira hotu ne’ebé fó apoiu ba kandidatu José Ramos-Horta.

Jornalista: Vito Salvador