Connect with us
Pakote Ahi

Defeza & Seguransa

Pájina Istória, Hahalok Polísia Hafo’er Reputasaun PNTL

Published

on

Hatutan.com, (05 Setembru 2022), Díli-Kazu violasaun direitu umanus ka aktu krime  saida de’it, inklui kazu-kazu sira ho indísiu “abuse of power”  ne’ebé komete hosi oknum membru Polísia Nasionál Timor Leste (PNTL)  hafo’er reputasaun instituisaun PNTL nian, nune’e Komandu Jerál PNTL ho Ministériu Interior tenke atua ho rigor tuir lei aplikavel.

Lee Mós : Kazu Mate iha Sela Detensaun PNTL, C12N Hato’o Nota Protesta bá Komisáriu Faustino da Costa

Komandante Jerál PNTL, Komisáriu Faustino da Costa ho nia estrutura halo enkotnru ho parseiru estratejiku PNTL nian. Foto/Dok.Hatutan.com

Tuir mai flashback memória kona-bá imajen PNTL ka pájina istória hahalok oknum membru PNTL sira-nian ne’ebé hafo’er reputasaun, hafo’er integridade no hafo’er prestíjiu instituisaun PNTL ne’ebé serbí povu no Estadu Repúblika Demokrátika Timor-Leste  (RDTL) ho lema “Disiplina, Serbí no Onra”.   

Iha loron 23 fulan-Janeiru 2021 iha Suku Suai Loro, Munisípiu Covalima,  hale’u tuku 03:00 madrugada, oknum Unidade Polísia Marítima (UPM) ida baku Julio Amaral hodi rezulta nia mate no husik hela nia fen ho oan na’in-tolu (3); Feto na’in-rua (2) no  mane na’in-ida (1).

Advertisement

Iha loron 02 fulan-Maiu 2021, hale’u tuku 17:00 Otl, oknum membru PNTL ida tiru kanek joven na’in-tolu iha Suku Maskarinhas, Munisípiu Dili.  Joven na’in-tolu hetan tiru ne’e mak hanesan Domingos Valdo dos Santos (20) hetan tiru iha parte kotuk, Pauleta de Jesus Carlos (17) hetan tiru iha parte kelen karuk, no Ricardo Abrão da Costa (17) kanek kois iha ulun.

Iha Sesta, 04 fulan-Juñu 2021, hale’u tuku 01:00 kalan-boot, membru PNTL ida ho diviza Ajente Xefe Polísia ho naran kompletu Mariano de Jesus, uza farda kompletu bá tiru komunidade sira nia uma iha Aldeia Ainitas-Hun, Suku Lahane, Munisípiu Dili, hodi rezulta veteranu ida ho naran kompletu Mateus de Deus ho nia oan mane Camilo de Deus mate.  

Lee Mós : PCIC Foti Ona CCTV iha Komandu PNTL Munisípiu Dili

Iha segunda, 01 fulan-Novembru 2021, hale’u tuku 21:00 otl, oknum Ofisial Polísia Suku (OPS) ho inisiál FC tiru mate joven ida no joven ida seluk kanek iha Suku Samalari, Postu Administrativu Baucau Villa, Munisípiu Baucau.

Iha Domingu madrugada, 18 fulan-Novembru 2018, membru PNTL na’in-rua tiru mate joven na’in-tolu iha festa kore-metan iha Kulu-hun de Baixu, Munisípiu Díli.

Advertisement

Vise Ministru Interior, António Armindo, dada-lia ho komandante sira PNTL nian. Foto/Dok.Hatutan.com

Kazu ne’ebé daudaun ne’e sei iha prosesu investigasaun no implika maka’as bá integridade instituisaun PNTL nian, maka José Bernardo nia mate iha sela detensaun PNTL Munisípiu Dili.

José Adriano, juventude hosi bairru Audian, Díli, mate ho tali iha kakorok  ka tara aan iha sela detensaun polísia Díli,  Kinta kalan, 01 fulan-Setembru 2022, ne’ebé hamosu duvida boot iha públiku no sosiedade kona-bá entre nia mak hatalik aan ka ema ruma mak baku mate tiha pois hatalik nia (sei iha prosesu investigasaun).

Kazu sira ne’ebé kontribui maka’as bá hafo’er  integridade no prestíjiu instituisaun PNTL nian ne’e la sura ho kazu ki’ik sira ne’ebé envolve oknum PNTL baku no tuku povu ka joven sira ne’ebé  akontese iha territóriu nasionál. Ezemplu, iha situasaun pandemia Covid-19 iha Tasi-Tolu, membru PNTL sira baku negosiante fa’an nu’u-laloir.

Iha loron 10 fulan-Marsu 2021, oknum PNTL hosi Unidade Batallaun Orden Públiku (BOP)  haruka joven na’in-rua basa-malu tanba ida seluk tuur iha karreta baskulante nia kapaun leten  bainhira  tula lixu atu bá soe iha Tibar.

Iha loron Domingu, 23 fulan-Maiu 2021, oknum polisia ida baku vendedór ambulante fa’an nuu-laloir iha Tasi-tolu no aktu krime oknum PNTL nee hetan reasaun maka’as hosi sosiedade, inklui reprezentante povu iha PN  hodi kondena no husu Komandu PNTL ho ministériu relevante atu toma medida disiplinár no prosesa krime hasoru oknum PNTL ne’e.

Iha loron Sesta, 31 fulan-Maiu 2013, hal’u tuku 09:00 dadeer,  iha área Audian, Dili, oknum PNTL baku Deputadu Manuel Castro ho juventude ida.

Advertisement

Tempu ne’ebá Deputadu Manuel Castro ne’ebé sai vítima husi atuasaun oknum PNTL ne’e konta katak, iha momentu ne’ebá nia parte bá ho intensaun atu hapara atuasaun PNTL ne’ebé baku no tebe hela joven ida iha área Audian nian.

Joven na’in-tolu ne’ebé mate iha trajedia Kulu-hun, hetan tiru hosi membru PNTL na’in-rua. Foto/Dok.Espesiál

Liuhosi plenária PN tempu ne’ebá segundu orgaun soberanu ne’e hasia kedas rezolusaun ida hosi prosesa oknum PNTL ne’ebé liman no ain lais baku Deputadu Manuel Castro.

Iha loron 02 fulan-Setembru 2019, oknum PNTL Munisípiu Baucau halo agresaun fíziku hasoru joven ida iha eventu Festival Nasionál Desportu (FND) iha Estádiu Munisipál Baucau.

Iha loron 30 fulan-Setembru 2019,  iha área Dili laran, membru PNTL ida baku motorista mikrolete ho naran Samuel da Costa ne’ebé rezulta nia matan-fukun naklees tanba de’it asidente tráfegu ne’ebé rezulta mikrolete ne’ebé kondús hosi  Samuel da Costa soke kona karreta avansa kór azúl ne’ebé oknum membru PNTL ida mak kondús no na’in bá karreta avansa ne’e. 

Iha loron Segunda, 25 fulan-Jull 2016, oknum  membru Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) hosi Unidade Tránzitu basa ka baku Jornalista Timoroan hosi jornál Business Timor bainhira halo atividade Jornalístika.

Iha loron 16 fulan-Jullu 2013, Oknum PNTL baku Cameraman Max Sthal nian iha momentu ne’e membru Polisia Nasional Timor-Leste ne’ebé hala’o seguransa bá prosesu evakuasaun komunidade sira iha eis Otél Rezende halo torturasaun bá Cameraman Centro Arkivu Max Sthal Timor-Leste nian.

Advertisement

Relatóriu Fundasaun Mahein nian Juñu 2014

Instituisaun seguransa liu-liu Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) sai diskusaun publiku iha media nasional sira. Iha ne’ebé instituisaun PNTL hetan kritika maka’as tanba membru polisia balu involve iha kazu disiplinár no kriminál. Oknum PNTL balu hatudu aktu brutalizmu no halo agresaun fíziku hasoru ema sivíl, balu involve iha violasaun seksuál no balu fali komete iha kazu nauk kombustivel PNTL nian.

Fundasaun Mahein nia monitorizasaun durante ne’e nota katak oknum PNTL kontinua lakon responsabilidade no komete infrasaun disiplinar no kriminal. Iha ne’ebé iha fulan Maiu nia laran hamosu diskusaun namanas los iha media nasional sira kona-bá disiplina no profesionalizmu membru PNTL sira. Maske iha 2014 Instituisaun PNTL anunsia liu husi media nasional sira katak sei fo demisaun ba membru PNTL balu ne’ebé ladisiplina no involve krime.

Iha loron 05 fulan-Maiu 2014 akontese atu brutalizmu hosi oknum PNTL ho inisiál “JS” hosi Batallaun Orden Públiku (BOP) halo agresaun fíziku hasoru Bosco Lobato iha Tasi-Tolu, Díli. Kazu ida ne’e halo ema hotu preokupa no hamosu pro-kontra iha públiku. Iha ne’ebé Xefe Suku Comoro kestiona maka’as no husu atu labele hakiak fali “bandidu” iha instituisaun PNTL hodi baku ema arbiru.

Veteranu Mateus de Deus ne’ebé mate tanba hetan tiru hosi oknum membru PNTL ida iha Aldeia Ainitas-Hun, Suku Lahane, Munisípiu Dili. Foto/dok.Espesiál

Sosiedade sivíl balu no Provedoria Direitus Humanus no Justisa (PDHJ) mós kestiona maka’as no Fundasaun Mahein rasik husu atu aplika prosesu kriminál.

Kazu balu ne’ebé FM rekolla mós hanesan oknum Polísia ida baku Leonilda Maria iha loron 02 fulan-Juñu 2014 iha Suku Bahu, Munisípiu Baucau.

Advertisement

Ironia liután, oknum polísia ida hosi unidade Task Force Distritu atuál Munisípiu Ainaro halo violasaun seksuál hasoru vítima ho inisiál “ML” ne’ebé moras mental (epilepsia) iha loron 06 fulan-Juñu 2014.

Fundasaun Mahein nia haree katak prosesu disiplinár no kriminál ne’ebé aplika bá membru polísia balu ne’ebé komete krime dala ruma ladún rigorozu mós bele motiva oknum polísia sira kontinua komete krime.

Fundasaun Mahein rekomenda bá ministériu tutela sira, liuliu komandu jerál PNTL atu aplika prosesu kriminál ba oknum polísia sira ne’ebé komete krime.

PNTL – Chega! Hahalok Violénsia Hasoru Povu

Liuhosi komunikadu imprensa Fundasaun Mahein (FM)  nian iha loron 24 fulan-Maiu 2021, mensiona katak Fundasaun Mahein nota hela hahalok sira hosi forsa seguransa sira ne’ebé atua fora husi regra no prosidementu sira. Iha ne’ebé Fundasaun Mahein identifika hahalok sira tuir mai ne’e tenke toma atensaun imediata hosi ulun boot setor seguransa nian.

Advertisement

Vitima ida hosi akontesimentu oknum membru PNTL ida tiru kanek joven na’in-tolu iha Suku Maskarinhas, Munisípiu Dili iha 2021. Foto/Dok.Espesiál

Primeiru, iha loron 23 Maiu 2021 – iha area Tasi-Tolu – Dili, mosu dezentendimentu entre negosiante fa’an nu’u-laloir ho membru PNTL ne’ebé servisu iha área ne’e. Tutan husi ne’e, membru PNTL halo kedas agresaun fizika hasoru negosiante fa’an ne’e.

Hahalok hosi membru PNTL ne’e lakleur de’it viral iha media sosiál no ema hotu kondena maka’as aktu brutalidade ne’e. Maske nune’e, liu oras balu Komandu Jerál PNTL liuhosi nia pájina Facebook fó sai kontráriu ho hahalok nia membru sira iha terrenu durante insidente ne’e.

Iha ne’ebé tuir Komandu Jerál PNTL membru PNTL sira ne’ebé involve iha insidente ne’e nu’udar “vítima” tamba hetan tuda ho nuu husi negosiante sira no hato’o ona keixa áa eskuadra polísia nian hodi submete ba investigasaun.

Segundu, relasiona hahalok forsa seguransa nian (membru PNTL no F-FDTL) durante Konfinamentu Jerál Obrigatóriu iha Munisípiu Dili no munisípiu sira (antes insidente hasoru negosiante iha Tasi-Tolu) identifikadu ho hahalok violentu sira.

Iha Munisípiu Covalima membru PNTL ho F-FDTL halo agresaun fizika hasoru estudante balu ne’ebé la koopera ho ekipa Sentru Integradu Jestaun Krize no tiru gas lakrimozéniu hasoru estudante sira iha fatin kuarentena bainhira evakua estudante ida ne’ebé notifika pozitivu Covid-19 ba fatin izolamentu.

Iha loron 08 fulan-Marsu 2021 iha área Tasi-Tolu, membru PNTL ne’ebé servisu iha área referfe obriga funsionáriu saneamentu na’in rua basa-malu no membru PNTL ne’e mós halo agresaun hasoru funsionáriu saneamentu na’in ida.

Advertisement

Akontese mós iha área merkadu Taibesi-Díli, iha loron 18 fulan-Marsu 2021 membru PNTL ne’ebé servisu iha área refere halo agresaun hasoru mane ida. Kazu hanesan akontese mós iha loron 22 Maiu 2021, membru PNTL ida halo agresaun fízika hasoru mane ida iha area Kulu-Hun – Dili.

Oknum polísia sira baku vendedór ambulante fa’an nuu-laloir iha Tasi-tolu iha 2021. Foto/Dok.Espesiál

Kazu grave ne’ebé akontese iha Munisípiu Dili, iha loron 29 Abril 2021 iha área Kuluhun nian membru PNTL ho membru Konsellu Polisiamentu Komunitária (KPK) ida halo agresaun hasoru mane ida iha area ne’e. Nune’e mós iha loron 04 fulan-Maiu 2021 membru PNTL tiru kanek ema na’in rua iha area Mascarenhas-Dili. Akontesimentu sira nune’e la hetan atensaun imediata hosi Parlamentu Nasional Komisaun B, Ministériu Interior no Komandu Jerál PNTL.

Tuir Fundasaun Mahein nia haree aktu violentu sira husi membru PNTL ne’e sistemátiku no Komandu Jerál PNTL lakon ona nia diresaun loloos hodi hatuur hikas atuasaun membru PNTL sira nian tuir Lei no prosedimentu sira. Nune’e mós membru PNTL sira haksoit sai hosi regra aplikavel sira no utiliza Lei Estadu de-Emerjénsia hodi justifika sira-nia hahalok violentu sira. Hanesan kazu Tasi-Tolu nian, Komandu Jerál PNTL koko proteje hahalok vandalizmu ne’ebé komete hosi nia membru sira ho razaun regra Estadu de-Emerjénsia no Konfinamentu Jerál Obrigatóriu iha Díli.

Fundasaun Mahein konsidera Komandante sira PNTL nian kuaze lakon ona ninia kbiit nu’udar komandu tamba hetan intervensaun polítika – ne’ebé durante halo hosi superior polítiku sira ba desizaun sira Komandu PNTL nian. Ikus mai halo membru PNTL sira rona liubá polítiku sira ne’ebé sira adere ba duke sira-nia komandante. Hahalok sira nune’e harahun daudauk PNTL institusionalmente no halo membru sira PNTL la submete ba ierarkia komandu nian.

Rekomendasaun

Foto/Dok. Hatutan.com

(1) Rekomenda bá Komisaun B Parlamentu Nasional tenke halo intervensaun imediata iha situasaun ida ne’e no bolu Ministériu Interior no Komandu Jerál PNTL esplika situasaun loloos PNTL nian no nia membru sira ne’ebé durante iha situasaun krize saúde públika sai deskontrolu no hetok violasaun hasoru sidadaun sira sai grave liu tan. Nune’e mós ho fiskalizasaun regular no Inkéritu Parlamentár ida ba servisu Ministériu Interior no PNTL nian durante aplikasaun Estadu de-Emerjénsia;

(2) Rekomenda ba Ministériu Interior no Komandu Jerál PNTL tenke halo avaliasaun ba servisu membru PNTL sira nian durante situasaun Estadu de-Emerjénsia, liu-liu implementasaun regra no prosedimentu sira;

Advertisement

(3) Rekomenda ba Ministériu Interior no Komandu Jerál PNTL haree fila-fali rekomendasaun Relatóriu Chega! ba setor seguransa nian sai hanesan lisaun ida hodi orienta PNTL sai polísia ida ne’ebé protetór ba nia komunidade no direitus umanus;

(4) Rekomenda ba Komandu Jerál PNTL tenke halo investigasaun kle’an no foti desizaun ne’ebé rigor ba membru ne’ebé iha indísiu forte komete violasaun diretu umanus durante implementasaun Estadu de-Emerjénsia ho akontabilidade.

Kazu hirak ho natureza krime todan no agresaun fíziku sira ne’ebé komete hosi oknum membru PNTL, mezmu autór sira hetan ona sentensa  ka penalidade hosi justisa no balun hetan sansaun administrativu hosi Komandu PNTL, maibé aktu sira ne’e, indireta no direta hafo’er ona naran di’ak, prestíjiu no reputasaun PNTL hanesan instituisaun seguransa ne’ebé tenke tane aas nia lema “Mantein Lei ho Orden”.

PDHJ Fasilita Treinamentu Direitu Umanu bá PNTL

Logotipu PDHJ

Provedoria dos Direitos Humanos e Justiça (PDHJ) hanesan Instituisaun Nasional Independente ne’ebé harii hosi Konstituisaun RDTL artigu 27 no estatutu  rasik (Lei númeru 7/2004) iha kna’ar importante atu promove no proteje direitus umanus no promove governasaun di’ak. Nune’e, iha loron 2 fulan-Marsu 2015, PDHJ liuhosi Departamentu Promosaun no Edukasaun iha  Diresaun Direitus Umanus servisu hamutuk ho Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL)  Centro Formasaun Akademia Polisia-Comoro realiza treinamentu bá membru polísia husi Munisípiu  13 ne’ebé sai ona treinadór bainhira uza manual treinamentu direitus umanus bá PNTL sira.

Komunikadu imprensa ne’ebé Hatutan.com asesu husi portal ofisial www.pdhj.tl relata katak treinamentu ne’e  pasu importante tebes ba dezenvolvimentu direitus umanus ligadu ho papél PNTL nian.

Advertisement

Servisu importante hosi instituisaun PDHJ mak atu halo prevensaun, promosaun no protesaun ba direitus umanus iha Timor-Leste.

Treinamentu ne’e rasik nia alvu mak oinsá hasa’e koñesimentu membru PNTL sira-nian atu atua situasaun ruma iha terrenu tenke respeita bá direitu umanu.

Iha artigu 147 pontu 2 Konstituisaun RDTL mensiona  katak, atu halo prevensaun bá ema ne’ebé komete krime tenke respeitu bá direitus  umanus, PNTL mak tenke fó protesaun bá sidadaun, mézmu sidadaun sira komete krime ne’ebé la tuir lei, maibé polísia nia atuasaun tenke bazeia nafatin bá iha prinsípiu direitus umanus nian. Atu nune’e, sidadaun Timor-Leste tomak sente moris iha estadu demokrátiku nia laran.

Istória PNTL

Membru PNTL hosi Unidade Espesiál Polísia (UEP). Foto/Dok.Hatutan.com

Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) harii iha tinan 2000 ho metamorfoze sira PNTL nian maka hanesan iha tinan 2000 to’o 2001 Instituisaun Estadu ida-ne’e hanaran Timor Leste Police Services  (TLPS), nune’e hahú tinan 2001 to’o 2002 naran TLPS hakfilak bâ East Timor Police Services (ETPS).

Iha momentu Instituisaun ne’e iha faze ida bá Konsolida no buka naran própriu no merese bá Nasaun ida ne’e (Timor Leste) maioria iha ema barak inklui joven balun mosu persesaun ida hodi haneon katak pesoál sira ne’ebé hala’o knar iha tempu 2000-2002 so servisu hodi apoiu no ajuda Pesoál ONU nian ne’ebé maka hala’o hela knar bá Paz, Estabilidade no mantein seguransa iha rai laran ne’ebé loron ruma depois mandatu ONU nian iha Timor-Leste Instituisaun ida ne’e mós la eziste tan no Governu Timor-Leste sei estabelese hikas fali Instituisaun Seguransa ida iha Rai Laran.

Advertisement

Maske nune’e iha tinan 2002 to’o ohin Governu Timor-Leste liuhosi Lideransa Ministru Interior Rogério Tiago Fatima Lobato, hakfilak Instituisaun ne’e hodi hanaran Polisia Nasionál  Timor Leste (PNTL) ne’ebé nafatin moris no lao to’o ohin loron.

Nune’e iha ona progresu barak maka akontese iha PNTL maske sei nafatin mosu dezafiu balun maka durante prosesu dezenvolvimentu Instituisaun PNTL, nune’e dezafiu balun ne’ebé PNTL enfrenta maka Servisu sistema administrativu inklui servisu sira iha área operasionál PNTL nian.

Hahú tinan 2006 hafoin  Mandatu Komandante Jerál r Paulo de Fatima Martins, Governu Timor-Leste liuhosi Lideransa Ministru Interiór, Alcino Barris de Araújo Nomea Inspetór Afonso de Jesus hodi kontinua Lidera PNTL nu’udár Komandante Jerál PNTL Interinu to’o loron 27 fulan-Marsu 2009 hodi hetan nomeasaun foun no Polítiku bá Cargo 2oComandante Geral da PNTL nu’udar Komisáriu Polísia.

PNTL iha atividade sira. Foto/Dok.Hatutan.com

Husi loron 27 fulan-Marsu  2009 Governu RDTL liuhosi IV Governu  Konstitusionál Dekreta hodi resolve ho dalan nomea Longuinhos Monteiro ne’ebé asume hela responsabilidade nu’udár Procurador Geral da Republica  (PGR) hodi lidera no dezenvolve Instituisaun PNTL hamutuk ho Francisco da Costa Guterres P.Hd hanesan Sekretariu Estadu  Seguransa. Nune’e kontinua ho Lei Orgánika PNTL ne’ebé maka hasai hosi Governu RDTL iha loron 5 fulan-Maiu 2004 ho estrutura maka hanesan no laiha mudansa bá divisa to’o tinan 2009.

Iha loron 18 fulan-Fevereiru 2009 Governu Timor Leste hasai hikas Lei Orgánika PNTL nian ida ne’ebé uza to’o ohin loron hodi hamosu estrutura ne’ebé define Adjuntu Komandante Jerál PNTL ne’e hosi na’in-rua ba na’in-ida de’it. Hanesan mós re-agrupamentu bá BOP/UIR ne’ebé kompañia ketak-ketak inklui CSP no URP (COE) bá fali Unidade foun ida ho naran Unidade Especial da Policia hodi tau hamutuk BOP, CSP no COE.

Alein de hamosu Estrutura Divisa ka Galhões PNTL nian hosi Nivel Estrutura lima bá nivel Estrutura 12 maka hanesan Agente, Agente Senior, Agente Chefe, Sargento, 1o Sargento, Sargento Chefe, Inspector Assistentente, Inspector, Superintendente Assistente, Superintendente, Superintendente Chefe no Comissario.

Advertisement

Iha loron 31 fulan-Dezembru 2012, Misaun UNPol remata iha Timor Leste, ho nune’e Polisia Nasional Timor Leste mak assume responsabilidade tomak bá seguransa interna nian, hodi serbí no proteje bá komunidade no bá nasaun Timor Leste (fontes: www.pntl.tl)

Jornalista : Rogério Cárceres/Fontes oioin

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Defeza & Seguransa

Tinan 24 Ezisténsia PNTL, Entre Difikuldade ho Profisionalízmu

Published

on

Hatutan.com, (27 Marsu 2024), Díli—Instituisaun Polisia Nasionál Timor-Leste (PNTL) selebra aniversáriu ezisténsia bá dala-42 (27 Marsu 2000 to’o 2024).

(more…)

Kontinua Le'e

Defeza & Seguransa

Prezidente Repúblika Husu PNTL Serví Povu ho Respeitu bá Direitu Umanu

Published

on

Hatutan.com, (27 Marsu 2024), Díli—Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta husu atu Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) tenke servi povu ho respeitu bá direitu umanu.

(more…)

Kontinua Le'e

Defeza & Seguransa

Konfrontu Aimutin, Na’in-Tolu Kanek no PNTL Kaer Ona Na’in-Neen

Published

on

Hatutan.com, (22 Marsu 2024), Díli—Konfrontu área ai-mutin ne’ebé akontese iha Kinta (21/03) tuku 21:30 kalan, rezulta ema na’in-tolu kanek, sunu motór fixon ida no PNTL kaer ona ema na’in-neen.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending