Connect with us
Pakote Ahi

Nasionál

Conselho de Imprensa Fó Ezame Kompeténsia Jornalístika Ba Jornalista Estajiáriu Na’in-20

Published

on

Hatutan.com, (23 Novembru 2022), Díli—Jornalista hotu-hotu iha obrigasaun atu tuir ezame kompeténsia Jornalístika  ka uji kompetensi  wartawan atu bele hetan títulu profisionál jornalista nian ka karteira profisionál jornalista.

Lee Mós : Jornalista Iha Ona Matadalan Reportájen Eleitorál bá Kampaña no Eleisaun 2023

Jornalista estajiáriu na’in-20 tuir ezame Kompeténsia Jornalístika hodi hetan títulu jornalista nian ka hetan karteira profísional jornalista iha Conselho de Imprensa, Kuarta (23/11/2022). Foto/CI

Profisaun jornalista iha Timor-Leste regula iha Lei Komunikasaun Sosiál (KomSos) Nú:5/2014, Kapítulu III iha artigu 12 to’o artigu 17, maka hanesan kapasidade jornalista hatuur iha artigu 12, hala’o profisaun (artigu 13), asesu ba profisaun (Artigu 14), inskrisaun no títulu estajiáriu (artigu 15), estájiu profisionál (artigu 16) no kona-bá inkompatibilidade sira (artigu 17).

Tuir Artigu 44, Lei KomSos, Nú:5/2014,  nu’udár knar Conselho de Imprensa nian iha alínea (d) katak Conselh ode Imprensa mak  fó, halo foun, tahan no hasai tiha títulu profisionál jornalista nian.

Advertisement

Ho mandatu sira Lei KomSos ne’ebé atribui bá Conselho de Imprensa nu’udár órgaun reguladór meius komunikasaun sosiál sira nian, Kuarta (23/11/2022), Conselho de Imprensa, kontinua fó ezame kompeténsia Jornalístika  bá jornalista estajiáriu na’in-20 ne’ebé durante fulan-18  (balun liu) hala’o ona estájiu profisionál no partisipa iha formasaun no kolókiu sira ne’ebé mak Conselho de Imprensa fasilita.

Jornalista estajiáriu na’in-20 ne’ebé hola parte iha ezame aptidaun ne’e mai hosi órgaun no meiu  komunikasaun sosiál sira, hanesan GMNTV, STL Media Group, jornál Diáriu INDEPENDENTE, RTTL,E.P ho Rádiu Komunidade Comoro.

Ezame ne’e fahe ba faze rua; faze dahuluk mak ezame eskrita no faze daruak nian mak ezame orál  ho ezaminadór mak  Alberico da Costa Junior, nu’udár Diretór  Diresaun Análize no Dezenvolvimentu Mídia (DDAM) ho Francisco Belo Simões da Costa, membru Conselho de Imprensa. 

Diretór Ezekutivu Conselho de Imprensa, Rigoberto Monteiro iha abertura ezame aptidaun ne’e hateten, ezame ne’e parte ida ne’ebé ema bolu kompeténsia  intelektuál, kompeténsia téknika no kompeténsia profisionál.

Jornalista estajiáriu sira tuir ezame Kompeténsia Jornalístika iha Conselho de Imprensa, Kuarta (23/11/2022). Foto/CI

Kompeténsia téknika ne’e katak oinsá mak jornalista sira hakerek notísia, entrevista fontes sira ho di’ak tuir padraun universal jornalizmu nian no refleta bá estrutura notísia 5W+1H no pirámide invertida.

Kompeténsia profisionál ne’e mak  oinsá jornalista sira nia koñesimentu kle’an no matek ba asuntu espesífiku no refleta ba kódigu konduta ka Kode Étika Jornalístika no oinsá hatudu jornalista sira-nia profisionalidade liuhosi ida-idak nia produtu Jornalístiku ba asuntu espesífiku hodi garante nia balansu, independénsia no promove pás ho estabilidade.

Advertisement

Kompeténsia intelektuál ne’e baibain refleta ho sertifikadu sira tanba jornalista barak remata sira-nia estudu iha universidade iha área komunikasaun sosiál no balun mós remata nia estudu iha ensinu sekundária. Maibé kompeténsia profisionál ne’e iha mós liuhosi kursu importante sira.

Prosesu estájiu profisionál too ezame karteira profisionál, Rigoberto Monteiro afirma, lori jornalista atu ba kompeténsia profisionál, maibé tara ona karteira profisionál  automatikamente sira profisionál ona no tenke hatudu nia profisionalidade liuhosi kualidade produtu Jornalístiku no hahalok ka atitude hanesan jornalista profisionál.

Conselho de Imprensa fahe livru Matadalan reportajen eleitorál ba Joernalista no Mídia ba jornalista estajiariu sira ne’ebé tuir azame Kompeténsia Jornalístika, Kuarta (23/11/2022). Foto/CI

Rigoberto Monteiro haktuir, iha jornalista balun hateten sira ne’ebé sai uluk jornalista ho tempu naruk mak profisionál liu.  Maibé  nia la fiar ida-ne’e tanba iha jornalista balun matenek foin mak hahú nia estájiu profisionál, hakerek notísia di’ak tebes no profisionál tebes  tanba nia lee barak, halo peskiza no buka referénsia barak hodi prodús notísia ne’ebé bele fó impaktu sosiál, impaktu polítika no impaktu ekonomia. Nia produtu Jornalístiku ne’e bele sai debate públiku no fó influénsia bá desizaun polítiku sira nian.

To’o iha faze jornalista profisionál ne’e, tuir Rigoberto, liu hois prosesu ne’ebé Conselho de Imprensa halo daudaun liuhosi estájiu profisionál no ezame kompeténsia Jornalístika  ka uji kompetensi wartawan.

Ida-ne’e prosesu ida ne’ebé hatuur iha Lei KomSos, katak jornalista ho nia nivel edukasaun Sekundária tenke partisipa estájiu profisionál  durante fulan-18 no hirak ne’ebé  remata universidade la’ós komunikasaun sosiál tuir estájiu profisionál durante fulan-12 no hirak ne’ebé remata universidade hosi Departamentu Komunikasaun Sosiál tuir estájiu profisionál   fulan-neen (6).

Iha mós esepsaun ba jornalista sira ne’ebé sai tiha ona jornalista tinan-lima antes Lei KomSos  vigora, sira automatikamente hetan karteira profisionál, katak sira la presiza tuir estájiu profisionál no la presiza tuir ezame aptidaun.  

Advertisement

Durante estájiu profisionál, jornalista estajiáriu sira ne’e hetan formasaun hosi Conselho de Imprensa  kona-bá matéria jornalizmu báziku jornalizmu, Kode Étika no padraun jornalizmu universal nian.

Dezde tinan 2017 to’o mai 2022, Conselho de Imprensa atribui ona karteira profisionál bá jornalista na’in-365, ho nia kompozisaun mak hanesan;  iha tinan 2017 atribui karteira profisionál baa jornalista na’in-226, iha 2019 bá na’in-22, 2020 ba na’in-61 no iha 2022 ba jornalista na’in-31.

Conselho de Imprensa mós atribui estájiu karteira profisionál hosi tinan 2019 to’o 2022 hamutuk na’in-307, kompostu hosi na’in-10 atribui iha tinan 2019, 2020 ba jornalista estajiáriu na’in-111, 2021 ba na’in-26 no iha 2022 atribui estájiu karteira profisionál ba na’in-160.

Hosi tinan 2019 to’o 2022, Conselho de Imprensa mós halo renovasaun karteira profisionál ba jornalista  na’in-61.

Jornalista : Rogério Pereira Cárceres

Advertisement

 

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Nasionál

Kinta-Feira Santa, Jesus Presta Mensajen Domin no Haraik Aan Molok Husik Hela Mundu

Published

on

Hatutan.com, (28 Marsu 2024), Díli—Sarani Katóliku iha mundu, inklui Timor-Leste, Kinta (28/03/2024), selebra misa Kinta-Feira Santa, hanesan loron dahuluk semana Santa nian, hodi hanoin hikas mensajen partikular Jesus Kristu nian molok Nia husik hela mundu ne’e.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Paspor Timor Leste Terkuat ke-Empat di ASEAN

Published

on

Hatutan.com, (28 Maret 2024), Dili Indeks kekuatan paspor 2024 yang dirilis Henley Passport Index memposisikan paspor Timor Leste atau Republik Demokratik Timor Leste (RDTL) lebih kuat ke-empat di ASEAN dan bertengger di posisi ke-56 perigkat dunia, unggul 10 peringkat dari Indonesia.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Xanana Halo Hela Avaliasaun bá Membru Governu Sira

Published

on

Hatutan.com, (28 Marsu 2024), DíliPrimeiru-Ministru (PM) Kay Rala Xanana Gusmão, halo hela avaliasaun bá membru Governu hotu hodi haree dezempeñu servisu membru Governu ida-idak nian.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending