Connect with us

Ekonomia

AIFAESA Alerta bá Distribuidór Masin-midar no Bebidas Labele Fa’an Sasan Tuan ho Folin Atuál

Published

on

Hatutan.com, (06 Janeiru 2023), Díli—Autoridade de Inspeção e Fiscalização da Atividade Económica Sanitária e Alimentar, Instituto Publico (AIFAESA,I.P), kontinua halo kontrolu no alerta bá distribuidór masin-midar, bebidas no sigaru atu labele halo monopóliu hodi fa’an sasan tuan ne’ebé importa antes ona ho folin atuál depois de Dekretu Governu nian atu hasa’e taxa tama vigór.

Espésie Bebidas ne’ebé folin sa’e iha inísiu tinan 2023.

AIFAESA,I.P  alerta ne’e tanba informasaun ne’ebé espalla iha públiku katak, produtu hotu-hotu folin sa’e maibé hakarak klerifika katak, loloos ne’e bebidas de’it ho masin midar, inklui sigaru no karreta mak ninia taxa ne’e sa’e bazeia bá desizaun Governu nian liu hosi dekretu ne’ebé vigora ona iha dia 03 Janeiru 2023.

Lee Mós: Governu Hasae Taxa Importasaun Halo Susar Tan De’it Povu Kbiit Laek

“Tanba ne’e maka AIFAESA ninia prezensa ne’e atu konfirma de’it kona-bá invoice ne’ebé iha, tanba tuir Lei N. 4/2011 1 Juñu Kona-bá Krime sira Asambarkamentu no Espekulasaun nian ne’e bandu atu produtu ne’ebé iha estoke tuan, distribuidór sira labele fa’an iha momentu presu sa’e hanesan agora daudaun tuir folin atuál,” Sub Inspetór Jerál AIFAESA, Dionísio Neto da Silva, hateten bainhira halo inspesaun ba distribuidór Perisos Ai-mutin, Díli, Sesta (06/01/2023).

Advertisement

Nia fó ezemplu katak, agora daudaun taxa sa’e no produtu antes ne’e distribuidór sira fa’an ho folin $6.50 cent maibé tanba dehan taxa sa’e, entaun produtu anteriór ne’e sira fa’an fali ho folin atuál no AIFAESA sei la tolera ida ne’e labele akontese tanba kontra lei.

Ho ida-ne’e maka AIFAESA agora daudaun halo hela vizilánsia hodi tama no sai loja, liuliu distribuidór sira hodi halo inspesaun ba fatura sira atu hatene kona-bá sasan ida ne’ebé mak estoke tuan no sasan ida ne’ebé mak estoke foun no fa’an tuir folin atuál.

Governu hakarak Hasa’e reseita dométika hodi introdús impostu iha Proposta Orsamentu Jeral Estadu (OJE) 2023, Governu propoin ba Parlamentu Nasionál atu introdús impostu seletivu konsumu foun mak hanesan 10% impostu ba karreta ho valór liu $10.000, 20% ba karreta ho valór liu $25.000, 30% ba karreta ho valór liu $50.000.

Aumentu iha impostu konsumu ba tabaku no produtu tabaku seluk hosi $50 kada kilograma sa’e ba $100 kada kilograma, Impostu konsumu foun $1.00 kada kilograma ba masi-midar.

Introdusaun impostu konsumu foun ho valór $3 kada litru ba bebida asukarada hanesan Fanta, Coca-Cola, Sunkist, Sprite no sst. Governu introdús ida-ne’e atu proteje sidadaun sira nia saúde públiku.

Advertisement

Aleinde ne’e, Governu mós propoin atu hasa’e impostu importasaun (Import Duty) hosi 2,5% ba 5%.

Tuir observasaun Jornalista iha terrenu, bebidas kalén hanesan Fanta, Sprite, Coca-Cola, Sagiko, Delos no seluk tán ne’ebé iha tinan 2022 ho folin entre $9 to’o $12 kada kaixa, agora daudaun sa’e ba $18 kada kaixa. Masin-midar iha 2022 saka ida ho folin $40 agora sa’e ba $80 kada saka.

Jornalista: Rogério Perreira Cárceres  

Advertisement
Continue Reading
Advertisement
Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Ekonomia

OJE 2026 Aloka Bá MCAE ho Montante Millaun $8 Resin Aprovadu

Published

on

By

Hatutan.com (14 Nobembru 2025),Díli— Bankada CNRT ho PD  trava propósta tolu husi Bankada opozisaun FRTILIN ho PLP, ne’ebé husu atu  hasai tiha  $985.50.000 husi  Orsamentu Jerál Estadu (OJE) 2026 ne’ebé atribui bá  Ministériu Koordenadór bá Asuntu Ekonómia (MCAE).

(more…)

Continue Reading

Ekonomia

Timor-Leste iha Difikuldade Kompete Kuantidade Produtu iha Merkadu ASEAN

Published

on

By

Hatutan.com, (06 Novembru 2025),Díli— Vise-Ministra bá Asuntu ASEAN, Milena Rangel rekoñese  Timor-Leste  iha difikuldade kona-bá kuantidade produtu lokal atu kompete iha merkadu nasaun sira Estadu membru ASEAN.

(more…)

Continue Reading

Ekonomia

Debate OJE 2026 iha Jeneralidade, Komisaun C Hato’o Rekomendasaun Forte Bá Governu

Published

on

By

Hatutan.com,  (05 Novembru 2025),Díli—Debate  Orsamentu Jerál Estadu (OGE-sigla portugés) 2026 iha faze jeneralidad, Kuarta (05/11/2025),  Komisaun C  Parlamentu Nasionál ba asuntu Finansas Públika  hato’o rekomedasaun forte bá IX Governu Konsititusionál  hodi anota no sai hanesan prioridade.

(more…)

Continue Reading
Advertisement

Trending