Connect with us
Pakote Ahi

Justisa & Krime

CET Estabelese Tribunál Ekleziástiku Interdiosezanu Baucau no Maliana

Published

on

Hatutan.com, (06 Janeiru 2023), Díli—Conferência Episkopál Timorense (CET) estabelese Tribunál Ekleziástiku Interdiosezanu Baucau no Maliana.

Lema Hosi Tribunál Ekleziástika Interdiosezanu Baucau no Maliana “Justtita In Veritate”.

Vigáriu Judisiál Dioseze Surabaya, Indonézia, Padre Antonius Dwi Joko, Pr iha ninia artigu ida fó definisaun kona-bá Tribunál Ekleziástiku ne’e ninia funsaun loloos maka, atu hala’o serbisu pastorál iha Dioseze.

Lee Mós: Estabelesimentu Tribunál Ekleziástika Atu Haree Nulidade Matrimoniál

Tribunál Ekleziástiku ninia devér sira, autoridade no responsabilidade maka, atu serví ema fiar na’in sira iha Dioseze ne’ebé enfrenta problema legál iha kazamentu.

Advertisement

Iha realizasaun bá buat hirak ne’e hotu, Tribunál vinkuladu hosi prinsípiu no prosedimentu sira ne’ebé estabelesidu hosi Igreja.

Objetivu hosi Tribunál Matrimoniál ne’e maka mantein no proteje dignidade kazamentu (dignitas matrimonii), bem-estár fen ho la’en (bonum coniugum) no Igreja ninia di’ak (bonum ecclesiae) jeralmente.

Habadak, liu hosi prosedimentu sira administrativu ka judisiál nian, Tribunál tenta fó serteza kona-bá estatutu hosi kazmentu ida, bainhira kazamentu ida válidu ka la válidu tuir akordu ho Igreja Katólika.

Estabelesimentu Tribunál Ekleziástiku Interdiosezanu Baucau no Maliana ho lema “Justtita In Veritate” katak, justisa no lia loos ho espíritu fundamentál hosi Sagrada Eskritura “Salva os Animagus Supremaiveis”.

Ezisténsia Tribunál Ekleziástiku Interdiosezanu ne’ebé mosu ho lema ne’e hodi hatán ba kazu sivíl ne’ebé ohin loron akontese iha Dioseze rua, liuliu problema matrimoniál, penál konfortensiva no hanesan órgaun kompetente hodi julga primeira instánsia Tribunál Metropolitana Díli atu bele hetan justisa no lia loos.

Advertisement

Prezidente CET no Bispu Dioseze Maliana Dom Norberto do Amarál mak sai sasin ba juramentu fidelidade ba Ministru Tribunál Intediosezanu, Padre José Filipe hanesan Vigáriu Judisiál, Padre Marçal Dias Ximenes nu’udár Defensór Vínkulu, Padre Dionísio Felismino Duarte Guterres nu’udár Promotór ba Justisa no Padre Levinson da Conceição nu’udár Chanceler Notáriu.

“Tribunál Ekleziástiku ne’e nu’udár grasa Maromak Nian hodi hatán ba problema sira-ne’ebé akontese ohin loron, liuliu problema matrimoniál nian atu bele leno justisa no lia loos,” Dom Norberto do Amarál esplika iha serimónia lansamentu ne’ebé hala’o iha Koléjiu Maliana, Suku Ritabou, Kinta (05/01/2023).

Prezidente CET ne’e husu bá membru sira atu servisu didi’ak no serbisu hamutuk la’o-tuir kódigu penál, maske serbisu iha kondisaun mínimu, maibé sei haree atu kria kondisaun di’ak no dignu.

Ministru Justisa, Tiago Amaral Sarmento lori Governu nia naran hato’o parabéns ba Uma Kreda Katólika iha Timor-Leste ne’ebé ho esforsu konsege harii tán Tribunál Ekleziástiku Dioseze Baucau no Maliana.  

Tiago Amaral konsidera estabesimentu Tribunál Ekleziástiku Interdiosezanu ne’e sei ajuda tebes Tribunál provável.

Advertisement

Nia rekoñese katak, kazu barak liu iha Tribunál mak hanesan insestu, asédiu seksuál no violasaun seksuál hasoru minoridade.

Tanba ne’e, Governu sei halo esforsu másimu atu koordena ho Igreja Katólika hodi rezolve no buka solusaun bazeia bá akordu iha asuntu lubuk ida mak tenke rezolve tuir idak-idak nian.

Iha fatin hanesan, Vigáriu Judisiál Tribunál Ekleziástika Diosezana Baucau no Maliana, Padre José Felipe promete sei serbisu ho espíritu no sentidu Igreja Katólika Timor-Leste nian, hodi responde ho maneira adekuada ba sarani sira-nia problema, atu bele hetan justisa ne’ebé loos.

Nia dehan, Tribunál Ekleziástiku ne’e sei tulun sarani sira ne’ebé moris iha krize matrimoniál, irregularidade, atu sira bele ba to’o iha ksolok ne’ebé loloos liu hosi atendimentu ne’ebé Tribunál ekleziál oferese.

Tribunál ne’e hanesan buat foun ba Dioseze Baucau no Maliana atu atende sarani sira-nia problema matrimoniál bele hahú ho sira-nia prosesu iha Tribunál ne’e, Ministru Tribunál sira sei koordena ho Pároku sira atu tún ba sosializa iha Parókia sira ne’ebé pertense bá Dioseze rua nian.

Advertisement

Iha loron 16 setembru 2019, Conferência Episkopál Timorense (CET) haruka karta pedidu ba Supremu Tribunál Apostólika hodi husu konstituisaun ba Tribunál Diosezana Metropolitana Dili no Interdiosezanu Baucau no Maliana.

Iha loron 07 dezembru 2021 liuhosi dekretu supremu Tribunál Asintaura Apostólika, aprova karta Apostólika ne’ebé CET haruka hodi konstitui Tribunál Ekleziástika Interdiosezana Baucau no Maliana.

Tribunál rua ne’e ho karáter autónoma maibé resiprokamente presiza malu, katak Tribunál Ekleziástika Dioseze Baucau no Maliana sai hanesan Tribunál ba primeira instánsia no sai hanesan segundu instánsia ba apelu hosi Tribunál Metropolitana Dili no Tribunál ne’e mak sai fali hanesan segunda instánsia ba apelu hosi Tribunál Ekleziástika Interdiosezana Baucau no Maliana.

Supremu Tribunál Apostólika haraik Tribunál Ekleziástiku ida-ne’e atu sarani sira la presiza ona lori kazu ba rezolve iha rai-li’ur hanesan iha Portugál no Indonézia hanesan akontese iha tinan hirak liubá tanba distánsia dook no gastu barak liu.

Jornalista: Vito Salvadór

Advertisement

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Justisa & Krime

Absolve “Kalohan” Hosi Pena Efetivu Tinan-Lima La’ós A-favór bá Korrupasaun

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli—Prezidente Tribunál Rekursu (PTR), Deolindo dos Santos konsidera desizaun Tribunál Rekursu (TR) nian hodi absolve Sekretáriu Jerál Partidu Demokrtátiku (PD), António da Conceição “Kalohan” hosi pena prizaun efetivu tinan-lima, la’ós a-favór bá korrupsaun maibé ne’e fundamentasaun hosi Lei.

(more…)

Kontinua Le'e

Justisa & Krime

Fujitivu Arnolfo Teves Jr Submete Rekursu bá TR

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli-Fujitivu Arnolfo “Arnie” Alimpit Teves Jr submete ona rekursu bá Tribunál Rekursu (TR) kona-bá prosesu sira liga ho estradisaun ne’ebé Ministériu Públiku sei halo hamutuk ho Tribunál Estadu Filipina.

(more…)

Kontinua Le'e

Justisa & Krime

FONGTIL Preokupa Autoridade Sira Nonook ho Kazu Ró Tranship II no Expo Dubai

Published

on

Hatutan.com, (22 Abríl 2024), Díli– Forum ONG Timor-Leste (FONGTIL) preokupa ho prosesu transparénsia hosi Ministériu Públiku (MP) kona-bá kazu Ró Tranship II ho Expo Dubai ne’ebé FONGTIL submete to’o agora la iha follow-up no MP nonook tiha de’it.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending