Hatutan.com, (07 Dezembru 2023), Díli—Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta konsidera loron 07 Dezembru 1975 hanesan loron importante bá memória doloroza povu Timor Leste (TL) nian ne’ebé fó esperansa foun bá luta ukun rasik an.
Ramos-Horta hateten, loron 07 Dezembru 1975 hanesan mós ho loron ne’ebé Repúblika ne’e deklara unilateralmente iha loron 28 Novembru 1975 ho leitura mai hosi Francisco Xavier do Amaral nu’udár Prezidente FRETILIN no Prezidente Repúblika hamutuk ho saudozu Nicolau Lobato nu’udár Vise Prezidente, sira na’in-rua mak fundadór RDTL.
Lee Mós: Loron 07 Dezembru, Istória Moruk Povu Timor-Leste
Restaurasaun ne’e possível tanba bainhira baze de apoiu FRETILIN no FALINTIL mohu, ema ida hanesan Xanana Gusmão, nia mak re-organiza fila-fali FALINTIL, re-organiza fali Komité Sentrál FRETILIN lori povu sa’e to’o foho Sinai ne’ebé Timor-Leste nia Sinai mak Matebian ho Ramelau.
“Maibé atu to’o iha ne’ebá, loron 07 Dezembru 1975 hahú ema mate lubuk ida, rihun ba rihun bá sira hotu-hotu ne’ebé mate iha tempu funu, mate iha kombate. Ha’u nia hakruk bá sira. Maibé sira ne’ebé mate mós iha FRETILIN nia leet hosi FRETILIN nia kilat tanba divizaun internu ne’ebá labele haluha sira,” Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta hateten iha nia mensajen ba loron Invazaun Militár Indonézia bá Timor-Leste, Kinta (07/12/2023).
Xefe Estadu haktuir, kamarada rasik, militár rasik oho malu divizaun sira ne’e, labele haluha sira, labele haluha elementu sira APODETI ne’ebé mate, labele haluha elementu sira UDT ne’ebé mós mate hetan fuzilamentu iha 1975.
Bá Timoroan sira hotu-hotu ne’ebé lakon sira nia vida, hahú iha Dezembru 1975, ita hakruk bá sira, reza ba sira, husu sira nia inspirasaun bá ita, sira hatudu dalan bá ita atu Timor Leste bele ba oin.
“Tinan 24 luta, ha’u sai ba Nova Iorke, 04 Dezembru 1975 simu órden konkreta espesífika hosi Nicolau Lobato, nia hateten, Horta bá Nasaun Unidas defende ita nia kauza. Sira seluk hela iha rai laran, sira mak erói duni hahú kedan Nicolau Lobato, FALINTIL sira hotu-hotu, sira ne’ebé lakon tiha sira nia vida no sira ne’ebé ho Maromak Nia tulun sei moris to’o ohin ba sira hotu-hotu ita halo omenajen ida ba sira,” nia fó omenajen.
Ba eis prizoneiru sira, ba rede klandestina sira, tanba ne’e mak ohin bele halo mensajen ida-ne’e 07 Dezembru 2023 iha tempu Timor Leste livre indepedente, hakuak bo’ot ba povu tomak, iha rai laran no mós iha rai li’ur.
Jornalista: Vito Salvadór