Hatutan.com, (13 Dezembru 2023), Díli—Parlamentu Nasionál (PN) ajenda ona atu halo fila-fali diskusaun bá susbsídiu saúde no transporte bá deputadu sira iha loron 22 fulan ne’e no segundu Vise-Prezidente PN, Alexandrino Afonso Nunes dehan desizaun ne’e sei lori ksolok bá ema hotu liuliu públiku ne’ebé durante ne’e preokupa makaas kona-bá ne’e.
![](https://www.hatutan.com/wp-content/uploads/2023/12/PN-Vota-ba-Jeneralidade-OJE-tinan-2024-300x220.jpeg)
Votasaun bá Orsamentu Jeral Estadu (OJE) tinan 2024 iha Parlamentu Nasionál (PN) Jeneralidade, Tersa (12/12/2023). Foto: Tome da Silva.
Alexandrino Afonso Nunes dehan, atu halo diskusaun bá asuntu ne’e ninia ajenda fixu ona, depois de halo aprovasaun finál globál bá proposta Orsamentu Jerál Estadu (OJE) 2024 nian.
Lee Mós: Tinan Lima Gasta Millaun $8-resin bá De’it Subsídiu Saúde-Transporte Deputadu Sira, FONGTIL Mobiliza Petisaun Públiku
“Pozisaun ne’e depois imi rona tanba iha dia 22 ami sei enkontru kona-bá ida-ne’e. Ne’ebé di’ak hela. Klaru katak rezultadu ne’ebé sei fó-sai ne’e, pelu-menus bele halo orgullu hotu preokupasaun ne’ebé mak sosiedade sivíl hein. Ita tetu hotu ona,” Vise PPN, Alexandrino Afonso Nunes hateten bá Jornalista Hatutan.com, hafoin aprovasaun jeneralidade proposta OJE 2024 iha PN, Kuarta (13/12/2024).
Iha diskusaun ne’e nia dehan, sei involve hosi líder bankada sira hotu nune’e iha desizaun finál ne’e sei bazeia bá desizaun kolektivu tanba buat ne’e kuandu mai sei benefisia deputadu 65 iha PN.
Tanba ne’e, nia husu bá públiku atu akompaña nafatin situasaun ne’e no klaru katak iha loron 22 fulan nee iha ona desizaun.
PR Seidauk Simu Lei Ne’e
Iha sorin seluk, Prezidente Repúblika (PR) José Ramos-Horta hateten, to’o agora seidauk simu projetu Dekretu Lei bá subsidiu saúde no transporte bá deputadu sira iha Parlamentu Nasionál.
“Ha’u seidauk simu projetu Dekretu Lei ba subsidiu saúde no transporte tanba ne’e sei mai hosi OJE 2024. Atu bá subsidiu ruma mai iha OJE. Ha’u seidauk haree ida-ne’e. Ha’u la hatene bainhira mak OJE 2024 mak mai ha’u nia meza leten,” Ramos-Horta hateten.
Iha projetu Lei Nú. 4/VI (1”), ne’ebé prosede ba qlterasaun datoluk ba Estatutu Deputadu tuir Lei Nú 5/2004, de 5 de Maio, ne’ebé altera pelas Leis nú. 7/2017, de 26 de abil e 4/2023, de 25 de janeiro iha artigu 12 ne’ebé ko’alia kona-bá subsídiu ba deputadu sira.
Bainhira projetu Dekretu-Lei ne’e PN halo tiha aprovasaun finál no lori bá PR Ramos-Horta mak halo promulgasaun, maka tuir kalkulasaun osan ne’ebé deputadu sira sei simu mak hanesan;
Subsídiu bá saúde nian, kada fulan, Deputadu ida sei simu $600, to’o tinan ida deputadu ida sei simu $7.200, tinan-lima deputadu ida sei simu totál $36.000 nune’e Estadu tenke gasta $2.340.000 bá deputadu na’in-65.
Subsidiu bá Transporte nian kada fulan, Deputadu ida sei simu $1.600, to’o tinan ida deputadu ida sei simu $19.200. To’o tinan-lima, deputadu ida sei simu subsídiu ho montante $96.000, nune’e durante tinan-lima nia laran, Estadu tenke gasta $6.240.000 hodi selu deputadu na’in-65.
Haree hosi montante subsídiu hirak ne’e, signifika durante períodu mandate, Estadu sei hasai despeza atu kobre de’it nesesidade partukulár liuhosi subsídiu bá deputadu na’in 65 ho totál $8.580.000. Maske nune’e, ida ne’e foin mak subsídiu bá item rua ne’e deit, seidauk inklui regalias sira seluk tán.
Lee Mós: Prezidente Repúblika Sei Veta Subsídiu Transporte-Saúde bá Deputadu Sira
Jornalista: Rogério Pereira Cárceres/Vito Salvador