Connect with us
Pakote Ahi

Polítika

ENERPROCO vs Timor Gap, Bele Akontese Tan Lisaun Moruk Conocophilips Manan TL ho Millaun $150

Published

on

Hatutan.com, (10 Juñu 2024), Díli—Membru Parlamentu Nasionál (PN) husi Bankada FRETILIN, Maria Angélica Rangel da Cruz dos Reis, Segunda (10/06/2024), aprezenta tan preokupasaun Bankada FRETILIN nian liuhusi deklarasaun polítika Bankada FRETILIN nian kona-bá kestaun empreza internasionál ENERPROCO ne’ebé lori empreza estatál Timor Gap bá Tribunál arbitr5ajen iha Singapura.

Lee Mós: Governu Prontu Defende Timor Gap iha Tribunál Arbitrajen Hasoru ENERPROCO

Membru PN husi Bankada FRETILIN,  Maria Angelica Rangel, vota kontra Orsamentu Retifikativu iha PN, 22 fulan-Agostu 2023. Foto/dok.Elio dos Santos da Costa.

Liuhusi deklarasaun polítika Bankada FRETILIN nian ne’e, Deputada  Maria Angélica Rangel da Cruz dos Reis, preokupa no laran taridu relasiona ho esperiénsia  ka lisaun moruk ne’ebé Timor-Leste enfrenta bainhira empreza internasionál Conocophilips manan Timor-Leste iha Tribunál arbitrajen  ho millaun  $157 iha tinan hirak liubá.

Deputada Maria Angélica Rangel da Cruz dos Reis hateten kazu ne’ebé akontese entre ENERPROCO ho Timor Gap, E.P tanba Timor Gap  viola akordu kontra  kontratu ne’ebé Timor Gap  iha ho ENERPROCO.

Advertisement

Iha tinan 2023, Timor Gap  asina kontratu ida ho ENERPROCO atu halo estudu tékniku ba projetu CCS ka projetu Armajenamentu Karbonu Dióksidu iha kampu Bayu Undan. Infelizmente, estudu la’o hela ho progresu di’ak lOos, maibé iha  fulan-Outubru 2023 Timor Gap nia jestór atuál termina kontratu ne’ebé iha.

Problema ne’ebé iha, tuir Deputada Maria Angélica Rangel da Cruz dos Reis la’ós tanba kontratu ne’ebé termina, maibé kazu ne’ebé iha ne’e tamba Timor Gap lakohi selu fatura ka invoice ne’ebé ENERPROCO submete bazeia ba servisu ne’ebé ENERPROCO finaliza ona. Total invoice iha 5, maibé TG selu de’it 2. Timor Gap mós promete ona ba ENERPROCO maibé la selu.

Tuir mai ENERPROCO mós alerta Timor Gap atu selu molok ENERPROCO hatama keixa ba Tribunál  Arbitrajen iha Singapore maibé ekipa jestór Timor Gap ignora. Tamba ne’e mak kazu ne’e agora daudauk la’o hela iha Tribunal.

“Posibilidade sei fó impaktu negativu mai Timor-Leste, partikularmente ba imajen Timor Gap nu’udár kompañia estatál Timor-Leste nian ne’ebé halo negósiu no investimentu iha setór Petróleu. Husi kazu sira iha leten sei fó prejuizu ba estadu. Ezemplu hanesan uluk Conocophilips manan ita iha Tribunál arbitrajen ho millaun $157,” Deputada Bankada FRETILIN ne’e afirma.

Liga bá situasaun ida-ne’e nia husu bá Vise-Ministru Asuntu Parlamentár, Adérito Hugo da Costa hatán haktuir kona-bá kompañia ENERPROCO resposta detallu Timor Gap halo tiha ona fulan kotuk liubá.

Advertisement

Timor Gap, Empreza Públiku (TIMOR GAP, E.P.), Kinta (09/05/2024), liuhosi karta komunikadu imprensa klarifika katak Iha tinan 2020 asina ona Akordu Servisu ida entre jestór anteriór TIMOR GAP no ENERPROCO ho tipu kontratu adjudikasaun direta.

ENERPROCO nu’udar kompañia ne’ebé fornese servisu konsultór (consultant service), nia baze iha Houston (Texas) Estadus Unidus Amerika. ENERPROCO la’ós investidór ida iha Timor-Leste.

Faz parte husi akordu servisu entre Timor Gap no ENERPROCO, husi parte rua ne’e halo Akordu seluk ida hodi halo servisu ba Avaliasaun Téknika Kampu Bayu Undan (BU) Faze  2 CCS nian iha 16 Maiu 2023. Kontratu ne’e nia durasaun mak fulan 19 (hahú husi Maiu 2023 to’o Dezembru 2024).

“Tanba haree ba irregularidade sériu iha prosesu aprovizionamentu ba kontratu ne’ebé fó ba  ENERPROCO, no  mós fatór relevante sira seluk, no tuir nia direitu kontratuál, iha loron 18 fulan-Outubru 2023, Timor Gap fó sai karta terminasaun bá ENERPROCO,  ezerse nia direitu sira ne’ebé prevee iha Akordu Servisu mensiona iha leten. Iha karta terminasaun ne’ebé hanesan, Timor Gap mós husu suspensaun imediata bá atividade hotu-hotu ne’ebé relasiona ho Akordu Avaliasaun Téknika Kampu Bayu Undan (BU) Faze  2 CCS nian. Karta terminasaun ne’e hetan rekoñesimentu no simu husi ENERPROCO iha 25 Outubru 2023.” Hatutan.com sita komunikadu ne’e.

Hafoin karta terminasaun, atu proteje direitu no interese Timor Gap nian, Timor Gap husu ba ENERPROCO atu aprezenta relatóriu sira ho referénsia ba ámbitu servisu ne’ebé konkorda ona ho Timor Gap bá revizaun téknika hodi konfirma servisu ne’ebé ENERPROCO deklara hala’o ona tuir ámbitu akordu ne’ebé iha, hodi bele prosesa pagamentu sira. To’o ohin loron, Timor Gap selu ona fatura hotu-hotu ne’ebé ENERPROCO fó sai tuir akordu ne’e, no jestór atuál Timor Gap nian halo ona pagamentu ba fatura 5 bá ENERPROCO.

Advertisement

Alein de ida-ne’e, ENERPROCO mós hetan benefísiu husi projetu Timor Gap sira seluk husi fulan-Outubru 2020 to’o fulan-Outubru 2023.

“Timor Gap surpreza uitoan haree ba publikasaun iha media nasionál kona-ba pedidu arbitrajen husi ENERPROCO bá Tribunal Kamara Internasional Komérsiu iha Singapura, bainhira diskusaun no klarifikasaun entre ekipa téknika ENERPROCO no Timor Gap sei kontinua la’o hela, liuliu kona-bá servisu sira ne’ebé hala’o hafoin Timor Gap hasai karta notifikasaun bá suspensaun servisu ENERPROCO nian.” Sita komunikadu ne’e.

Timor Gap la simu deklarasaun ne’ebé ENERPROCO halo kona-bá Timor Gap relasiona ho pagamentu ne’ebé ENERPROCO hato’o ba públiku. Tanba ne’e, Timor Gap sei afirma nia direitu sira iha forum ne’ebé apropriadu.

Jornalista Estajiária : Zita Menezes

 

Advertisement

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Polítika

Taur Informa bá Ramos-Horta, Kazu Asidente iha Atambua Taka Ona

Published

on

Hatutan.com, (24 Jullu 2024), Díli—Eis Prezidente Repúblika, Jenerál reformadu Taur Matan Ruak informa bá Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta kona-bá asidente tráfiku iha Atambua provínsia Nusa Tenggara Timur (NTT), Indonézia hafoin fila hosi Rejiaun Administrativa Espesiál Oe-cusse-Ambeno (RAEOA), iha loron 22 fulan-jullu taka ona.

(more…)

Kontinua Le'e

Polítika

PN Preokupa Sigaru Illegál Nakonu iha TL

Published

on

Hatutan.com, (24 Jullu 2024), Dilí—Parlamentu Nasionál (PN) preokupa no husu Governu atu tau atensaun bá kontentór balun ne’ebé mak hatama sigaru la tuir dalan legál no oras ne’e nakonu iha Timor-Leste (TL).

(more…)

Kontinua Le'e

Polítika

Taur Matan Ruak Prontu Kolabora ho Auditoria Ne’ebé Xanana Inisia

Published

on

Hatutan.com, (24 Jullu 2024), Díli- Primeiru-Ministru  iha VIII Governu Konstitusionál,   Jenerál Reformadu Taur Matan Ruak,  prontu kolabora ho prosesu aauditoria internasionál ne’ebé IX Governu Konstitusionál lidera husi Primeiru-Ministru (PM) Xanana Gusmão  sei halo ho intensaun atu hadi’a jestaun institusionál hodi garante boa-governasaun.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending