Connect with us
Pakote Ahi

Justisa & Krime

AJAR Husu MP Nakloke Prosesu Kazu Instalasaun Set-top Box RTTL,E.P

Published

on

Hatutan.com, (26 Agostu 2022) Díli-Asia Justice and Right (AJAR) husu bá Ministériu Públiku (MP) atu nakloke bá mídia kona-bá prosesu kazu projetu instalasaun Set-top Box/dexodificador Rádiu Televizaun Timor Leste, Empreza Públiku (RTTL,E.P).

Lee Mós : MP Sei Delega tán CAC Kontinua Investiga Kazu Set-top Box RTTL,E.P

Diretór Ezekutivu AJAR, José Luis Oliveira ho Bella Galhos bainhira sai panelista iha Dili Dialogue Forum (DDF), Sesta (26/08/2022). Foto/Media CAC

AJAR fó hanoin katak bainhira prosesu ne’e laiha transparente bá públiku, bele konsidera viola konstituisaun tanba kazu ne’e iha indikasaun bá korrupsaun.

“Ha’u pesoál seidauk hatene ninia prosesu to’o iha ne’ebé, maibé MP maka taka, ne’e atu nega justisa no viola Konstituisaun, tanba kazu ne’e iha indikasaun bá korrupsaun, partisipasaun ekonomia,  maibé depois MP maka taka fali prosesu ne’e no la transparente, ha’u hanoin ne’e MP la hala’o kna’ar ho loloos, tanba ne’e karik iha ema ruma ne’ebé afetadu husi prosesu tenke  keixa bá Konsellu  superiór MP atu bele loke investigasaun bá Prokuradór titular tanba dala barak Prokuradór hetan influensia  hosi interese ema balu nian,” Diretór Ezekutivu AJAR, José Luis Oliveira hateten bá Hatutan.com hafoin sai hanesan panelista bá semináriu internasionál Dili Dialogue Forum (DDF) bá loron daruak iha Salaun Lalini Lariguto, CNE,  Díli, Sesta (26/08/2022).

Advertisement

José Luis esplika katak Konstituisaun RDTL artigu 40 la’ós ko’alia deit kona-bá Liberdade Espresaun iha mós diretu de ser informadu ne’ebé ezije Governu no instituisaun Estadu inklui MP tenke iha ofisial komunikasaun ne’ebé tenke informa bá públiku ka mídia kona-bá prosesu ne’ebé lao hela maske la’ós atu informa kestaun segredu justisa, maibé tenke informa prosesu lao to’o ona iha ne’ebé ho nune’e públiku bele hatene.

Lee Mós : Kazu Projetu Instalasaun Set-top Box RTTL,E.P, PGR Simu Ona Relatóriu Investigasaun Hosi CAC

Iha konteúdu relatóriu Komisaun Anti-Korrupsaun (CAC) konsege identifika prejuízu direta bá Estadu iha kazu projetu instalasaun Set-top Box RTTL,E.P ho montante $7,680.00 ne’ebé identifikadu liuhosi Set Top Box hamutuk 256 ne’ebé kompañia indikadu DILI ETERNAL INNOVATION INFORMATION, Lda, seidauk halo instalasaun.

Set-top Box/ dexodificador RTTL,E.P ne’ebé rai de’it iha Sede Suku Fatuhada, Dili. Foto/Dok.Hatutan.com

Prejuízu  ne’e, tuir relatóriu CAC nian katak  sei aumenta makas bainhira kontinua halo inspesaun no kontinuasaun bá benefisiáriu hirak ne’ebé simu ona Set-top Box RTTL,E.P iha suku besik atus ida resin iha Munisípiu lima (5) hanesan Dili, Aileu, Ermera, Liquiça no Bobonaro, tanba Set-top Box  barak maka seidauk halo instalasaun no benefisiáriu rasik maka halo instalasaun lao’s kompañia no prejuízu indireta seluk ne’ebé Estadu sofre hamutuk $ 674,581.7 no prejuízu ida ne’e hetan bainhira halo komparasaun entre estimasaun kustu bá instalasaun Set-top Box ne’ebé halo hosi RTTL,E.P ho valor $225.400 ho valor kontratu ba projetu ne’ebé maka asina hosi MAPCOMS no kompañia DILI ETERNAL INNOVATION INFORMATION (DEII) Lda ho valor $ 899.981.70.

Projetu instalasaun Set-top Box/dexodificador RTTL,E.P ne’e ho nia kustu $900,000.00, deskonfia Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS), Francisco Martins da Costa  Pereira Jerónimo, nu’udár mós Prezidente Federasaun Futeból Timor Leste (FFTL) estabelese kontratu ho empreza   DILI ETERNAL INNOVATION INFORMATION, Lda nu’’udár sósiu hosi Melánia da Silva Fernandes Capela nu’udár Sekretaria iha Gabinete Prezidente FFTL.

Iha kestaun ne’e,  Diretór Ezekutivu AJAR fundamenta katak jornalista nia diretu bá ser-informadu seidauk másimu ho nune’e ezije Governu atu iha sentidu responsabilidade atu fó informasaun ne’ebé loos, maibé dala-barak Governu rasik maka lori fali jornalista bá Tribunál.

Advertisement

“Ita iha ona lei ne’ebé obriga atu prienxe informasaun maibé agora implementasaun oinsá maske iha instituisaun Governu hanesan MAPKOMS kja SEKOMS ne’ebé tenke fó asisténsia hodi dezenvolve  mídia, maibé MAPKOMS fila lori fali jornalista bá Tribunal tanba dehan notísia Hoax ka dehan halo denunsia kalúnioza, situasaun ne’e oinsá atu garante papél jornalista.  Maibe, ha’u hakarak enkoraja jornalista atu brani, esforsu liu tan no Governu tenke fó atensaun,” Diretór Ezekuitvu AJAR, José Luis Oliveira hateten.

Tuir konstituisaun RDTL artigu 40, 41 garante Liberdade Espresaun no Liberdade Imprensa hodi garante mídia ho jornalista sira-nia servisu.

Lee Mós : MAPKOMS La Fó Komentáriu Kona-bá Kazu Projetu Instalasaun Set-top Box RTTL,E.P

Kazu Korrupsaun La’ós Sensitivu 

Panelista seluk iha eventu DDF tinan ne’e,  Bella Galhos hato’o nia perspetiva no  konsidera kazu korrupasaun la’ós kazu sensitivu ne’ebe tenke subar figura koruptor bá iha públiku ka media sira, tanba ne’e knar boot atu fó influensia no muda ema nia hanoin maka liuhosi mídia.

Advertisement

“Tuir ha’u nia observasaun hosi tópiku ne’ebé rona hosi parte Governu, ha’u hakarak foti  kestaun balu ne’ebé maka importante bá públiku maka mídia ka Jornalista iha knar boot atu fó influensia no muda ema nia hanoin, transforma  no eduka, maibé haree bá knaar Jornalista iha rai ida ne’e iha kestaun kultura ne’ebé sai obstákulu tanba la’ós la respeita, maibé ema tauk atu levanta kestaun ne’ebé importante bá interese kumún bainhira nu’udár polítika, maibé iha sorin seluk hanesan koruptor ne’ebé dehan sensitivu, ne’e ha’u hanoin la sensitivu tanba buat ne’ebé sensitivu maka populasaun nia moris ne’ebé difisil mai husi rezultadu korupsaun, maibé kuidadu fali figura ida halo korrupsaun ne’e hodi haluha figura moris populasaun tanba ne’e tenke hatuur loloos,” Bella Galhos iha nia intervensaun.

Jornalista : Carmelita Isaac

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Justisa & Krime

Dezde 2021, CAC Submete Ona Kazu Ró Peska ESTV Atauro bá MP

Published

on

Hatutan.com, (26 Setembru 2023), Díli-Komisaun Anti Korrupsaun (CAC, sigla portugés) hala’o tiha ona prosesu investigasaun kriminál bá ró  ne’ebé Ministériu Edukasaun, Juventude no Desportu (MEJD) sosa bá estudante sira iha Eskola Téknika Vokasionál (ESTV) Peska Atauro. Iha prosesu ida-ne’e, CAC konklui ona nia investigasaun no nia rezultadu hotu submete ona bá Ministériu Públiku (MP) iha kedan  loron 08 fulan-Outubru 2021.

(more…)

Kontinua Le'e

Justisa & Krime

Jornalista Labele Tauk ho Denúnsia Kalunioza

Published

on

Hatutan.com, (22 Setembru 2023), Díli- Defensór Públiku Sérgio Quintas, husu komunidade mídia no jornalista sira labele tauk ho Kódigu Penál (KP) artigu 285 Denúnsia Kalunioza tanba jornalista iha lei komunikasaun sosiál ne’ebé regulariza servisu profisionál jornalista nian.

(more…)

Kontinua Le'e

Justisa & Krime

Prinsípiu Proporsionalidade bá Liberdade Imprensa-Espresaun Liga ho Direitu ba Onra no Privasidade

Published

on

Hatutan.com, (22 Setembru 2023), Díli—Adjuntu Provedór Direitus Umanus no Justisa (PDHJ), bá asuntu Boa Governasaun, Rigoberto Monteiro konsidera prinsípiu proporsionalidade bá liberdade imprensa no liberdade espresaun ne’e liga direta ho direitu bá ondra no privasidade.

(more…)

Kontinua Le'e

Trending