Connect with us
Pakote Ahi

Polítika

Xefe Estadu Promulga OJE 2023 Billiaun $2,16

Published

on

Hatutan.com, (15 Dezembru 2022), Díli—PrezidenteRepúblika (PR), José Ramos-Horta promulga ona proposta Orsamentu Jerál Estadu (OJE) tinan 2023 ho montante $2.155.715.306.

Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta. Foto/Elio dos Santos da Costa

Montante ne’e kompostu hosi Orsamentu Administrasaun Sentrál $1.800.000.000, Orsamentu Seguransa Sosiál $235,715.306 no Rejiaun Administrativa Espesiál Oecusse Ambeno (RAEOA) $120.000.000.

Lee Mós: Inkonstitusionalidade Fundu Veteranu La Afeta bá OJE 2023

Totál despeza globál billiaun $2,16 ne’e hasai ona Fundu Kombatentes Libertasaun Nasionál, billiaun $1 ne’ebé Tribunál Rekursu deklara Inkonstitusionál no ida-ne’e eliminadu hosi konta públika 2023.

Advertisement
Monta Publisidade

Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta promulga orsamentu ne’e hafoin konsulta ho Prezidente Tribunál Rekursu no jurista sira no simu pareser katak bele promulga duni.

“Tanba buat ne’ebé monu maka Fundu Veteranu. Entaun ba orsamentu seluk ne’e la monu. Huoi ne’e mós Fundu Veteranu ne’e ketak. Entaun, atu labele lakon tempu hodi demora, Governu iha tempu prepara ezekusaun orsamentu hahú iha loron 01 fulan Janeiru 2023 no ohin kedan promulga ona. Hatuun tiha billiaun $1 ne’e sai de’it billiaun $2-resin,” Ramos-Horta hateten iha Palásiu Prezidensiál Nicolau Lobato Bairr-Pité, Kinta (15/12/2022).

Xefe Estadu argumenta, nune’e iha Parlamentu Nasionál lalika kurizi ka saida, tanba Fundu ne’e monu tiha ona, mak ne’e ona no ohin ka aban kuandu Públika iha Jornál Repúblika ne’e mak ne’e ona.

Horta mós fo mensajen ba Governu hodi dehan la’ós kontra Governu nia ideia kona-bá Fundu Veteranu ne’e, tanba sei hanesan Governu bele esplika ba Horta, Fundu Veteranu ne’e la’ós atu fó ba Veteranu sira, maibé atu halo investimentu hodi bele hetan funan. Nune’e se di’ak liu prepara didi’ak lai, ba halo konsulta iha Parlamentu, Sosiedade Sivíl depois mak sé mak atu halo supervizaun monitoramentu ba Fundu ida-ne’e.

“Atu di’ak liu, agora tinan besik eleisaun daudaun ona halo tán ida ne’e, di’ak liu lalika. Alende Tribunál hateten Inkonstituisionál, mais depois ita haree ba oin saida mak bele halo, atu oin seluk karik mais tenke osan inan tama, ne’e mak ita bolu investimentu,” Horta esplika.

Advertisement
Monta Publisidade

Proposta OJE 2023 mak Primeira OJE ne’ebé Oitavu Governu Konstitusionál prepara bazeia ba regras orsamentál foun aprovadu hosi Lei Enkuadramentu Orsamentál ne’ebé mak promulga ona hosi Prezidente Repúblika sesante, Francisco Guterres Lú-Olo iha fulan-fevereiru tinan ida-ne’e.

Dollar Amerika. Foto/google

Iha OJE 2023 kontempla ona Orsamentu tuir Programa no alokasaun orsamentu ba prioridade nasionál ne’ebé mak defini ona iha Lei das Grandes Opções do Plano 2023 ne’ebé mak promulga husi Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta iha fulan-juñu liubá.

Orsamentu Estadu ba tinan oin Governu dezeña ho lema “Investimentu Produtivu no Kresimentu Inkluzivu ba Jerasaun Futuru” – ne’ebé aprezenta distribuisaun rekursu nasionál ne’ebé justu no ekuitativu hodi mellora prestasaun servisu, rekuperasaun ekonómiku no reziliénsia, promove kresimentu ekonómiku ida ne’ebé inkluzivu no sustentavel iha mediu prazu.

Orsamentu ne’e mós Governu dezeña bazeia ba Objetivu Estratejiku husi Oitavu Governu Konstitusionál atu fornese sidadaun sira: Oportunidade atu iha moris saudável, seguru no moris naruk; Asesu ba koñesimentu, teknolojia no inovasaun; no Asesu ba rekursu sufisiente hodi garantia vida moris ne’ebé dignu.

Orsamentu ne’e aprovadu iha Parlamentu Nasionál liuhosi sesaun Plenária iha loron 17 fulan-novembru iha finál globál Proposta OJE 2023 ho votu a favor 42 (64%), Kontra 21, no Abstensaun 2.

Jornalista: Vito Salvadór

Advertisement
Monta Publisidade

Kontinua Le'e
Advertisement
Monta Publisidade
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Polítika

Lere Deklara Nia Mak Fó Informasaun bá Somotxo Kona-bá Planu Demisaun

Published

on

Hatutan.com, (05 Juñu 2023), Díli-Lideransa Troika FRETILIN nu’udár mós Segundu Jerasaun membru Komité Sentrál FRETILIN (CCF), Tito Critovão da Costa “Lere Anan Timur” deklara iha reuniaun alargada CCF nian iha Tower, Fatuhada, Díli, katak, nia mak fó informasaun bá José Agostinho Sequeira “Somotxo” kona-bá planu atu halo demisaun hasoru Somotxo, Rui Maria de Araújo, Luis Lobato ho Osório Florindo.

(more…)

Kontinua Le'e

Polítika

FRETILIN Halo Enkontru Reflesaun Maratona no Rekoñese Derrota iha ElPar 2023

Published

on

Hatutan.com, (04 Juñu 2023), Díli-Partidu Frente Revolusionáriu Timor-Leste Independente (FRETILIN), Domingu (04/6/2023), halo enkontru reflesaun maratona iha fatin enkontru Tower-Fatuhada, Díli, hodi ko’alia no análize kauza hosi FRETILIN nia “derrota” iha eleisaun parlamentár (ElPar), 21 fulan-Maiu 2023.

(more…)

Kontinua Le'e

Polítika

Deskobre Estratéjia sira Kontribui bá Vitória CNRT iha Eleisaun 2022-2023

Published

on

Hatutan.com, (04 Juñu 2023), Díli–Vitória partidu Conselho Nacional Reconstrução Timorense (CNRT) iha eleisaun parlamentár,  21 fulan-Maiu 2023, inkui fó apoiu determinasaun bá vitória Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta iha eleisaun prezidensiál 2022,  bele dehan, la’ós prezente ne’ebé simu hosi bandeja de’it. Maibé,  investimentu signifikativu iha tinan-rua liu nia laran, Xanana Gusmão halo no kompleta ho nia “aparellu” ka rekursu pertinente sira  iha jestaun no kapasidade organizasaun/konsolidasaun partidu nian ne’ebé lidera hosi Francisco Kalbuadi Lay.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement Monta Publisidade

Trending