Connect with us
Pakote Ahi

Nasionál

Papa Francisco Hakarak Kampaña Eleitóral iha TL La’o ho Pasífika

Published

on

Hatutan.com, (09 Fevereiru 2023), Dili-Susesór São Pedro hanesan mós líder másimu Igreja Katólika, Papa Francisco hakarak kampaña eleitóral iha Timor-Leste, tinan ne’e, tenke hala’o ho dalan pasífika.

Lee Mós : 13 Fevereiru, Prezidente Repúblika Dekreta Loron Eleisaun Parlamentár

Mensajen ida ne’e hato’o hosi reprezentante Núnsiu Apostóliku iha Timor-Leste, Mgr, Marco Sprizzi, hafoin simu vizita no enkontru ho membru sira hosi Comissão Nacional de Eleições (CNE) iha embaixada Santa Sé nian iha Motael-Díli, Kinta (09/02/2023).

Advertisement

Mgr, Marco Sprizzi. Foto/Elio dos Santos da Costa

Marco Sprizzi dehan, vizita CNE nian iha embaixada Santa Sé, Vatikanu ka Santu Padre nia uma iha Timor-Leste, hanesan sinál ida, dala-ida tán, hametin relasaun ne’ebé di’ak liután, entre Papa ho Santa Sé, no mós ho estadu Timor-Leste.

Nu’udár embaixadór Santa Sé nian iha TL, Marco Sprizzi dezempeña no lori Papa nia naran ho tarrefa ida mak hala’o hamutuk iha Timor-Leste, hodi akompaña país ne’e ninia dalan bá dezenvolvimentu ne’ebé mak dala-ruma sai ezemplu di’ak liu ho pás, demokrásia sosial no kresimentu sira iha sentidu hotu.

Marco Sprizzi haksolok ho CNE ninia vizita ne’e hodi partilla, reflesoins, konsiderasaun sira, objetivu sira, atu nune’e iha kampaña eleitóral mak sei mai, sai hanesan kampaña ida ne’ebé digna iha istória TL nian, nu’udár istoria rekonsialisaun, no istória ida ne’ebé mak atu asumi valór fraternidade nian, hanesan deside tiha ona iha parlamentu nasionál, sai hanesan valór inspiradór ida iha kampaña eleitóral mai.

“Mundu rai-klaran, koñese ona ezemplu Timor nian, entaun, iha faktu ida ne’e, Papa koñese, no apoia kampaña eleitóral ida fraterna, pasífika, verdeiramentu demokrátika, halo katak, Vatikanu koñese TL kontinua sai hanesan ezemplu ne’ebé pozitivu iha mundu-rai klaran,” Mgr, Marco Sprizzi hateten.

Oras ne’e Vatikanu eziste ona ninia embaixada hamutuk 185, no deskata ona mós ninia embiaxadór sira iha nasaun hirak ne’e.

Bainhira Papa João Paulo II mai iha Timor iha 1989, mundu rai-klaran, koñese ona Timor, no realidade internasionál, mundu tau ninia atensaun ida ne’e bele ajuda tebes buat ruma ne’ebé pozitva hosi Timor liuhosi apoiu sira Santa Sé nian.

Advertisement

Marco Sprizzi afirma dala-ida tán, apoiu Santa Sé nia ida ne’e, laiha interese ekonómiku ruma, komersial, militár, esplorasaun, maibé iha interese para atu ajuda de’it, atu hakbesik liután Santa Sé mai povu Timor.

“Para Francisco iha loron 15 bá kotuk, koalia bá 185 embaixadór sira na’in-185  no koalia mós ho Timor-Leste, dehan katak, TL hanesan país ida ne’ebé mak úniku liu iha mundu, parlamentu nasionál adota ona dokumentu Fraternidade Umana nian, hanesan dokumentu nasionál, ne’ebé sei inklui mós iha kurríkulu sira eskolár nian,” Marco Sprizzi hateten.

Prezidente Comissão Nacional de Eleições (CNE),  José António Belo, hateten, CNE ninia delagasaun mai komprimenta Mgr, Marco Sprizzi, ho kualidade reprezenta Santu Parde nian, Timor oan hotu hatene katak, agora dadauk, tama ona bá eleisaun parlamentár nian, demokrásia ne’ebé la’o la’os de’it kestaun politika, maibé, Timoroan hanesan maioria sarani katólika.

Prezidente CNE,  José António Belo. Foto/Elio dos Santos da Costa

“Audiénsia ne’e ninia objetivu importante, husu mós orasaun hosi Amu nian bá Timor, tanba ita hetan independénsia liuhosi prosesu ida, no kontribuisaun ne’ebé Santu Padre nian bá ita nia rain, forte tebtebes,” José António Belo hateten.

Komisáriu José Belo konsidera, eleisaun ida ne’e ho karáter ida importante, tanba TL nia lider sira ne’ebé sei halo kompetisaun, lider sira ne’ebé famóza, sira ne’ebé iha influensia boot iha rai ida. Tanba ne’e maka, sira sente dehan intermu tékniku nian, CNE la’o di’ak, maibé mós presiza apoiu morál, apoia espíritual, atu nune’e,  bele organiza eleisaun ne’e ho di’ak.

CNE Preparadu

Advertisement

CNE sempre prontu atu organiza eleisaun ne’e, bele la’o ho di’ak tuir lei no fó dignidade bá partidu politiku sira hotu. 

“Ha’u hanoin, preparasaun dezde komisáriu sira eleitu, ami mai to’o agora, ami sempre prontu. Ita hakarak oferese kontribuisaun ida di’ak, preparasaun ida di’ak Timoroan hotu, para sente dehan manán, manán ho dignu, sé karik lakon, lakon ho dignu. Tanba ne’e maka ami esforsu maka’as fó tratamentu hanesan  bá sira hotu,” José Belo hateten.

Hatán kona-ba iha lae, lei ruma ne’ebé atu regula lider politiku sira, evita insulta malu iha kampaña eleitóral ne’e, prezidente CNE ne’e dehan, lei atu regula ida ne’e, forte tebetebes, regulamentu hothotu, kompletu. Maibé ne’e presiza responsábilidade ema nian, vontade di’ak lider sira nian, tanba ne’e maka, esforsu sira ne’ebé CNE halo hasoru malu ho parte hothotu, papél Igreja, Amu Bispu sira, para ema hothotu hanoin ida de’it katak, Timor iha ninia kultura ne’ebé respeita malu.

Jornalista: Rogério Pereira Cárceres

Advertisement
Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Nasionál

Konstrusaun Altar Misa ho Papa Francisco Atinje 80%, Sekretariadu Komisaun Altu Nível iha Motael

Published

on

Hatutan.com, (19 Abríl 2024), Díli—Projetu konstrusaun altar misa hamutuk ho Papa Francisco iha Tasi-tolu, oras ne’e daudaun atinje ona 80%.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

KSTL Organiza Asaun Pasífiku Ezije Governu Hasa’e Saláriu Mínimu $115 bá $150

Published

on

Hatutan.com, (19 Abríl 2024), Díli – Konfederasaun Sindikatu Timor-Leste (KSTL) organiza asaun pasifika  da-uluk iha Díli  hodi  ezije Governu hasa’e saláriu mínimu  $115 bá  $150.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Kandidatu Na’in-41 Sei Kompete iha Eleisaun Suku 10

Published

on

Hatutan.com, (18 Abríl 2024), Díli—Totál kandidau ne’ebé admitidu bé 𝐄𝐥𝐞𝐢𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐎𝐫𝐠𝐚𝐮𝐧 𝐒𝐮𝐤𝐮 𝟐𝟎𝟐𝟒, ne’ebé sei realiza iha loron 27 fulan abril tinan ne’e hamutuk na’in-41, kompostu hosi 𝐌𝐚𝐧𝐞-𝟑𝟗 𝐧𝐨 𝐅𝐞𝐭𝐨-𝟐.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending