Connect with us
Pakote Ahi

Defeza & Seguransa

F-FDTL ho Forsa Amérika Kontinua Fahe Koñesimentu bá Malu Liuhosi Ezersísiu CARAT

Published

on

Hatutan.com, (10 Fevereiru 2023), Díli-FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) ho forsa Estadus Unidus Amérika  (EUA) kontinua sira-nia treinu konzunta ne’ebé hahú nanis iha tinan 2009 hodi fahe koñesimentu bá malu.

Lee Mós : Militár Hosi EUA Kontinua Hametin Kooperasaun ho F-FDTL

Abertura ezersísiu CARAT (Cooperation Afloat and Readiness Training) entre Forsa F-FDTL ho Forsa EUA, Sesta (10/2/2023). Foto/Elio dos Santos da Costa

Treinu konjunta ho naran Ezersísiu CARAT (Cooperation Afloat and Readiness Training) ne’ebé prioridade liubá Komponente Naval nasaun rua ne’e ho objetivu atu bele hametin liután kooperasaun bilateral entre País rua.

Vise Xefe Estadu Maior Jenerál F-FDTL, Major Jenerál Calisto Santos Coli-Coliati, informa, ezersisiu ne’e hahú iha tinan 2009 ho objetivu, primeiru, atu hametin kooperasaun bilateral entre forsa Timor-Leste nian, ho forsa EUA  hodi haree bá saida, liu-liu atu garante seguransa iha Timor-Leste ho rejiaun.

Advertisement

Hafoin abertura Ezersísiu CARAT iha Estádiu Munisipál Díli, Sesta (10/2/2023), Major Jenerál Calisto Santos Coli-Coliati esplika, objetivu segundu hosi ezersíu ne’e maka atu forsa rua ne’e bele transfere ka fahe koñesimentu sira bá malu, la’os de’it téknika, nune’e mós tátika, liu-liu forsa Timoroan sira aprende barak liután hosi forsa EUA.

Forsa Navál Amérika, nu’udár forsa ida ne’ebé ema hotu hatene, forsa ida ne’ebé sofístikadu tebes. Tanba ne’e, sira mai ho sira-nia ekipamentu, mai ho sira-nia meiu rasik, depois lori Timor nian troka sira, bá treina hamutuk ho sira iha tasi.

Ezersísiu ne’e sei hala’o to’o loron 15. Ida ne’e kada tinan halo. Maibé ezersísiu ne’ebé F-FDTL hala’o hamutuk Forsa EUA ne’e, iha oin tolu. Ezersísiu CATAR, Harii Hamutuk no ida fali maka kona-bá Asuntu Lojístika ninian.

Ezersísiu Harii Hamutuk no kona-bá Asuntu Lojistika nian, fó prioridade bá Forsa Enjeñeria sira, ne’ebé mak partsipa hosi Forsa Timoroan sira, EUA, Austrália, Nova Zelandia no Japaun no hala’o iha Timor-Leste.

Totál forsa sira hosi Estadus Unidus Amérika (EUA) nian ne’ebé mak partisipa iha ezersísiu ne’e, kuaje batallaun ida, no hosi F-FDTL hamutuk kompañia ida, espesifikamente hosi Komponente Navál nian.

Advertisement

Forsa EUA. Foto/Elio dos Santos da Costa

Enkarregadu Negósiu EUA nian iha TL, Tom Daley, haktuir iha karta komunikadu katak, ezersisiu militár konjunta CARAT (Cooperation Afloat and Readiness Training) hahú hosi loron 10 to’o  loron 15 fulan-Fevereiru, tinan ne’e.

Ezersísiu militár ne’e sei hakle’an liután parseria seguransa entre Estadus Unidus no Timor-Leste liuhusi promove kooperasaun seguransa, manutensaun no hametin parseria maritima, no hasa’e inter-operabilidade marítima.

Ezersísiu ida-ne’e sei hahú ho xegada ró transporte anfibiu ida klase San Antonio, USS John P. Murtha Navy, no jogu tebe-bola amizade ida entre militár Estadus Unidus Amérika no F-FDTL iha Estádiu Nasionál.

Iha ezersísiu ne’e nia laran, membru F-FDTL na’in 100 hamutuk ho membru Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) sei partisipa iha formasaun oioin iha ró USS John P Murtha nia leten no iha Baze Navál Hera.

Formasaun refere sei promove seguransa marítima rejionál liuhosi hasa’e kapasidade iha área sira hanesan konsensializasaun kona-bá área domíniu maríitima, fahe informasaun, tratamentu médiku kombate, operasaun asaltu ho elikópteru, asisténsia umanitária no auzíliu iha dezastre, no operasaun ba luku nian.

Membru forsa Estadus Unidus Amérika ne’ebé mak partisipa iha ezersísiu ne’e mak ekipa USS John P Murtha no Unidade Expedisaun Navál da-13, ne’ebé iha kapasidade bá hala’o operasaun ho eskala boot komesa hosi misaun kombate too iha fó asisténsia umanitária no apoia iha tempu dezastre.

Advertisement

Partisipante sira seluk tán hosi Estadus Unidus inklui Unidade bá Mergullu ka Luku no Unidade ba Salvamentu númeru 1, Batallaun Konstrusaun Móvel Navál, no Eskuadraun Destruidór númeru 7.

Abertura ezersisiu CARAT ho jogu amizade entre forsa F-FDTL ho forsa EUA, Sesta (10/2/2023). Foto/Elio dos Santos da Costa

“Ita nia kooperasaun seguransa iha tinan barak nia laran tulun Timor-Leste haforsa ninia abilidade hodi halo monitorizasaun ho di’ak liután ba nia territóriu, responde ba dezastre naturál sira, no promove dezenvolvimentu ekonómiku,” Enkarregadu Negósiu  EUA nian iha Timor-Leste, Tom Daley, hateten iha komunikadu.

Enkerregadu EUA ne’e fiar katak, liuhosi ezersísiu konjuntu ida-ne’e, Timor-Leste sei iha pozisaun ida di’ak liu hodi defende ninia sidadaun sira, proteje ninia soberania, no promove ninia interese nasionál rasik.

“Ikus liu, ami-nia apoiu bazeia ba vizaun ida kona-ba rejiaun Indo-Pasifiku ida ne’ebé nakloke no livre, iha ne’ebé governu sira foti desizaun soberanu rasik no área dominiu komun governadu tuir lei,” Tom Daley hateten.

Ezersísiu CARAT ne’e bazeia ba parseria seguransa entre EUA ho Timor-Leste ne’ebé buras bá bebeik, liuliu EUA nia kompromisu ho valór millaun $23-resin hodi halo reabilitasaun aeroportu Baucau hamutuk ho Governu Timor-Leste.

Liuhosi kriasaun Komponente Aéreu ida, projetu ne’e sei tulun F-FDTL no tulun governu Timor-Leste hodi monitoriza ninia territóriu marítima ho di’ak liután, responde ba dezastre naturál sira, no promove dezenvolvimentu ekonómiku.

Advertisement

Hanesan parte husi EUA-Timor-Leste nia parseria seguransa, Estadu Unidus Amérika hala’o ezersísiu militár anuál hamutuk tolu ho F-FDTL no fasilita membru miitár barak hodi tuir formasaun lian Inglés no edukasaun profisionál militár iha Estadus Unidus Amérika.

Estadus Unidus Amérika nia Forsa Navál Seabees mós konstrui ka reabilita ona projetu sira hamutuk 100-resin, inklui klínika no eskola sira ho valór millaun $60-resin iha Timor-Leste laran tomak.

Jornalista: Rogério Pereira Cárceres

Advertisement
Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Defeza & Seguransa

Membru PNTL ho F-FDTL Ne’ebé Viola Lei Kódigu Estrada Sei Simu Konsekuénsia

Published

on

Hatutan.com, (22 Abríl 2024), Díli-Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) liuhosi Departamentu Tránzitu Nasionál (DTN) sei aplika sansaun administrativa bá membru PNTL ho membru FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL)  ne’ebé viola Lei Númeru 03/2006, kona-bá Kódigu Estrada durante halo sirkulasaun iha territóriu nasionál.

(more…)

Kontinua Le'e

Defeza & Seguransa

Forsa Konjunta Preende Tabaku Pohon Sagu Kaixa 320 iha Tasi-Tolu

Published

on

Hatutan.com, (19 Abríl 2024), Díli—Forsa konjunta kompostu hosi Polisia Nasionál Timor-Leste (PNTL) liuhosi Departamentu Investigasaun Kriminál (DIK), Servisu Informasaun Polisia (SIP), FALINTIL Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) liuhosi Unidade FALINTIL (UF) no Servisu Nasionál Intelijénsia (SNI), halo apreensaun bá evidénsia tabaku ho marka Pohon Sagu hamutuk kaixa 320 iha área Tasi-tolu, Díli.

(more…)

Kontinua Le'e

Defeza & Seguransa

Komandu PNTL Distribui Karreta 47 bá Munisípiu no Unidade Sira

Published

on

Hatutan.com, (18 Abríl 2024), Díli—Komandu Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) iha Kinta 18 Abríl distribui tán karreta unidade hamutuk 47 bá komandu munisípiu 12, Rejiaun Administrativa Espesiál Oecusse Ambeno (RAEOA), Unidade Espesiál Polísia (UEP), Unidade Polísia Marítima (UPM) ho Unidade Patrullamentu Fronteira (UPF).

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending