Hatutan.com, (26 Outubru 2023), Díli– Diretór kompañia Internasionál Wicas Unipesoál, L.da, Fernando Galucho Lay, klarifika katak, tinta ne’ebé tékniku sira utiliza bá halo manutensaun ró rua Komponente Navál FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) nian la’ós uza tinta bá al-Tex ka la’ós uza tinta bá parede nian, maibé uza duni tinta espesífiku bá ró nian.
Lee Mós : Deskonfia, Ró Rua F-FDTL Ne’ebé Halo Hela Manutensaun Pinta ho Tinta Parede
Diretór Kompañia Wicas, Fernando Lay, Kinta (25/10/2023), bá Hatutan.com via telefónika haktuir katak sira-nia parte rejeita informasaun ne’ebé publika hosi Hatutan.com ho edisaun, Kuarta, 25 fulan-Outubru 2023, ho títulu, “Deskonfia, Ró Rua F-FDTL Ne’ebé Halo Hela Manutensaun Pinta ho Tinta Parede”.
Ró Rua Komponente Naval F-FDTL nian ne’ebé uluk atrtaka hela iha Kais Hera. Foto/Dok. Tempotimor
“Ha’u na’in bá kompañia ida-ne’e, ami rejeita informasaun ida-ne’e, katak la-loos. Ne’ebé ami husu, atu maun sira bele fó sai fali katak, informasaun ida ne’e sala, no la-loos. Ida ne’e de’it. Ami husu atu maun sira hadi’a fali ida de’it, tanba durante ne’e, sira Navál mós pinta rasik ró ne’e. Tanba ne’e sira nian ró. Tékniku sira nian servisu mak, las, hadi’a sasán ne’ebé mak importante iha laran, bá tinta sira ne’e, forsa sira mak halo hotu,” Fernando Galucho Lay haktuir.
“Informasaun ida maun sira fó sai ne’e, ida ne’e kan forsa nia sasán. Agora, Forsa Navál sira, durante ne’e sira mós inklui hadi’a, pinta hotu. Agora fó sai dehan deskonfia uza tinta al-Tex, ne’e husu mós bá sira, tanba sira mós servisu hotu iha ne’ebá. Tanba ró sira nian, sira rasik mós kaer, servisu iha ne’ebá,” Fernando Lay tenik.
Fernando Lay dehan, durante prosesu manutensaun bá ró komponente Navál nian rua ne’e, sempre akompaña hosi membru F-FDTL sira, balu ajuda tékniku sira kompañia nian hodi pinta tinta iha ró ninia lolon sira.
Progresu manutensaun bá rua, Ró Betano, ne’ebé dadaun ne’e hadi’a hela iha Portu Díli atinje ona 91%. Ró ida Jaco, atinje 62%. Ró ida ne’e, atraka ka para hela iha área Behau-Ilimano, Suku Uma-Caduac, Postu Administrativu Postu Laclo, Munisípiu Manatuto.
Ho progresu manutensaun bá ró rua ne’e, Fernando Lay promete katak, to’o iha fulan-Dezembru 2023, ró rua ne’e, tenke konklui ona nia prosesu hotu, nune’e bele entrega bá Forsa Navál hodi utiliza tuir nesesidade komandu nian.
“Kona-bá tinta ne’e, ohin, ha’u koalia tiha ona. Agora, kona-bá persentájen servisu nian, ró nia prazu ne’e, to’o fulan-Dezembru 2023. Ami bele dehan katak, to’o fulan-Dezembru, tinan ne’e, bele konklui ona servisu manutensaun nian,” Fernando Lay promete.
Komandu F-FDTL Mós Rejeita
Iha sorin seluk, Komandu F-FDTL, liuhosi Komandante Komponente Navál, Comodoro Higino das Neves, rejeita mós ho informasaun katak, tinta ne’ebé uza hodi pinta bá ró Forsa Navál nian ne’e la kualidade, tanba utiliza fali ho tinta al-Tex.
Komandante Higino das Neves, konsidera informasaun hirak ne’e, la-loos, iha kedan inísiu manurensaun bá ró sira ne’e, parte komandu rasik, koloka kedan ninia membru sira mesak esperiente kona-bá ró nian, hodi bele akompaña direta prosesu ne’e, atu garante ninia kualidade.
“Ne’e laloos. Ne’e laloos, tanba saida? Ha’u nia ema hasai formasaun manutensaun iha Xina, iha Austrália, iha Estadus Unidus. Purtantu, sira iha kapasidade, sira hatene katak, ida ne’ebé mak tinta serve bá ró. Ne’e duni, ha’u fair katak manutensaun ne’e, la’ós kompañia mesak halo, própriu Navál ninia estaleiru, ninia ema ténkniku, akompaña manutensaun ida ne’e. Purtantu, ha’u fair, 100% tuir rekézitu manutensaun nian. Ha’u fiar ida ne’e, tanba ha’u nia ema preparadu, ha’u fiar. Ne’e-duni, informasaun la-loos,” Komandante Komponente Navál, Comodoro Higino das Neves, hateten bá jornalista sira iha Baze Navál, Hera, Kinta (26/10/2023).
Komandante Komponente Navál ne’e mós konfirma katak, ró Forsa Navál nian ne’e, durante ne’e la’ós abandonadu, maibé, ró sira ne’e kontínua hala’o hela operasaun iha tasi. Tanba kluer ona, tanbane’e maka, presiza duni atu halo manutensaun.
“Problema ita nia osan la sufisiente, kompañia hothotu la brani atu halo manutensaun ida ne’e. Kompañia Wikas foti risku, hakarak brani halo. Agora, para ninia situasaun labele mosu hanesan Camanasa ne’ebé ita halo manutensaun, mais depois ita soe bá tasi, gasta kuaje millaun $1-liu. Ida la mosu, komandu foti risku, desizaun katak, komponente Navál nia enjiñeiru akompaña manutensaun ida ne’e,” nia tenik.
Razaun komandu F-FDTL haruka ninia tékniku sira akompaña prosesu ne’e, tanba hakarak rezultadu manutensaun ne’e tenke iha ninia kualidade 100%.
“Ida ne’e mak ami halo dadauk. La abandonadu, mais, sira (kompañia) nia osan ladun sufisiente, depende de’it bá ita nia osan. Entaun, ita-nia sistema atu fó osan bá sira mós tenke bá ona 20% fó hira, 40% fó hira, 80% fó hira. Só ita fó osan mak foin nia foti osan ne’e, bá hola sobres tenentes mai tán. Ida ne’e maka iha difikuldade ida ne’e,” nia hateten.
Komandante Higino das Neves, hateten katak, tanba de’it kompañia ida ne’ebé hakarak simu risku, manutensaun ida ne’e, ninia la’o-la’o hela hanesan ne’e. Mais sira promete dehan dezembru, sei remata, konforme iha planu.
“Sé la remata, ne’e kompañia ninia sala. Nia mak hatán bá iha ministériu defeza, tanba kontratu la’os ami Forsas Armadas mak halo, defeza ho kompañia, komponente naval só asegura de’it nia kualidade manutensaun iha terrenu,” Higino das Neves afirma.
Comodoro Higino das Neves, informa mós katak, totál orsamentu ne’ebé utiliza hodi halo manutensaun bá ró forsa Navál nian rua, Jaco ho Betani, ho millaun $3. Orsamentu hirak ne’e, prevee kedan iha mandatu Oitavu Governu Konstitusionál nian.
“Ida agora para iha Dili, tanba ita hatene, fatin iha ne’e, laiha. Ita laiha portu, agora Kais la di’ak ona, entaun, ami koordena ho Governu, ministériu transporte, agora ami para iha Díli. Agora, ida Jaco, sei iha Behau, ami hasa’e ona iha Behau, tanba de’it problema oitoan bá iha kompañia ne’ebé halo servisu, iha problema oitoan finaseira para suporta ida ne’e. Entaun, ida ne’e maka situasaun mosu. Governu anterior iha mudansa ki’ik-oan ida la’o, fiar katak, Governu ida ne’e, sei suporta ida ne’e para susesu,” Comodoro Higino das Neves, hateten.
Jornalista: Rogério Pereira Cáreres