Hatutan.com, (28 Novembru 2023), Díli—Forum Organizasaun Naun Governamentál Timor Leste (FONGTIL) ho Movimentu Estudante Timor-Leste, kontra subsídiu transporte no saúde bá deputadu sira liu hosi aprovasaun projetu Lei primeira alterasaun Lei númeru 5/2004, nune’e husu atu Xefe Estadu José Ramos-Horta veta.
![](https://www.hatutan.com/wp-content/uploads/2023/09/Parlamentu-Nasional-300x200.jpg)
Edifísiu Parlamentu Nasionál. Foto: Média PN.
Ezijénsia ne’e hato’o liu hosi konferénsia imprensa ne’ebé realiza iha edifísiu HAK Faról, Díli (28/11/2024).
Lee Mós: Ramos-Horta Kontra Alterasaun Estatutu Deputadu Ne’ebé Fó Benefísiu Ezazeradu bá Elite Polítiku Sira
Portavoz Esterlita Pereira hateten, kada fulan deputadu no deputada sira simu subsidiu bá saúde ho montante $600 no subsídiu bá transporte ho montante $1.600 ne’e hanesan injustisa boot ida tanba iha funsionáriu baibain ho traballadór barak sei moris hela ho saláriu mínimu, $100-resin, maibé sei bele moris.
Tanba ne’e maka FONGTIL ho Movimentu Estudante sira iha hanoin balun hanesan tuir mai ne’e:
- FONGTIL husu bá membru Parlamentu Nasionál tenke tau preokupasaun povu nian labele uza oportunidade ne’ebé povu fó fiar bá imi hodi hariku imi nia-an.
- Husu bá PN atu buka solusaun hodi rezolve dezafiu sira ne’ebé joven sira hasoru iha baze, liu-liu joven barak dezempregu hela.
- Povu nia situasaun no kondisaun iha baze liga ho seitór saúde, edukasaun, agrikultura no infraestrutura bázika ne’ebé to’o agora seidauk rezolve, parte saude falta medikamentus, falta fasilidade sira, ambulánsia la iha, no parte edukasaun eskola sira kontinua aat, fasilidade la kompletu, menus bee- moos, livru hanorin la sufsiente, hahan merenda eskolar la nutritivu, parte agrikultura nian irrigasaun sira la di’ak halo povu labele halo natar, fini rai laran hahu menus, produsaun rai laran la sufisiente, tratór menus tebes ba komunidade atu uza hodi fila rai, rai produtivu sira barak abandonadu, parte infrastrutura bázika maka estrada iha área rurál barak ho kondisaun aat tebes no seluk tán.
- Lia-fuan subsídiu ne’e merese bá povu vulnerável la’ós bá fali deputadu sira ne’ebé fula-fulan simu osan boot, hetan pensaun oi-oin.
- PN iha duni kompeténsia tuir artigu 95 Konstituisaun RDTL nian, maibé seidauk tempu hodi aprova osan boot ne’ebé fó benefísiu de’it bá nia an hodi haluhan tiha kompromissu politiku ne’ebé hato’o bá povu kiik sira iha tempu kampaña.
- FONGTIL konsidera deputadu sira laiha fuan no neon tanba realidade povu barak sei moris iha terus no susar laran, barak hela iha uma ho kondisaun Ia dignu, balun susar atu han hahan nutritivu, maibé deputadu sira moris di’ak, di’ak bá nafatin, riku no riku bá nafatin.
- Tuir loloos PN preokupa bá subsidiu bolsa da mãe jerasaun foun ne’ebé Ministériu Solidariedade Sosiál no Inkluzaun (MSSI) kansela no la tau bá Orsamentu Jerál Estadu 2024.
- Husu Prezidente Repúblika atu estuda kle’an Iiu antes halo aprovasaun subsidiu transporte no saúde ba deputadu sira.
Parlamentu Nasionál halo diskusaun Jeneralidade hodi aprova Projetu Lei Nu. 4/VI (primeira alterasaun) ba Lei nu. 5/2004, 5 Maiu, ne’ebé estabelese estatutu Deputadu sira nian hodi atribui subsidiu bá Saúde no Transporte ho votus afavór 50, Kontra 1 no abstensaun 6.
Jornalista Estajiáriu: Lazaro Pereira Quefi