Hatutan.com, (26 Marsu 2025), Díli – Xefi Estadu Maiór Jenerál FALINTIL -Forsa Defeza Timor Leste (F-FDRTL), Tenente Jenerál Domingos Raul Falur Rate Laek, seidauk simu informasaun kona-bá deskonfia pesoál membru F-FDTL ida lori nia maun-alin sira bairru-laran baku-lisuk Paulino da Costa, iha área Taibesi, Dili, Sábadu (22/03/2025).

Kondisaun fiziku Paulino da Costa hafoin hetan baku husi pesoál membru F-FDTL ho inisiál J ho nia maluk sira. Foto/Repro. Espesiál
Tenente Jenerál Falur Rate Laek afirma militár sira iha regra bainhira atu halo intervensaun ne’e sira hatene tanba treinu sira, prepara sira, hanorin sira iha kazu sivíl no kazu dez-orden públiku.
“Sira hatene bainhira mak sira atu intervein, atu intervein tanba saida no oinsá ho uza meius saida sira hatene. Ne’ebé agora depende ba prosesu investigasaun disiplinár atu haree nia sala iha ne’ebé no nia loos iha parte ne’ebé,” Tenente Jenerál Falur Rate Laek” hateten ba jornalista sira iha Kuartél Jenerál F-FDTL iha Fatuhada, Dili, Kuarta (26/03/2025).
“Ha’u seidauk simu informasaun mas normálmente hanesan kazu krime sira, violasaun sira ne’e sempre iha ne’ebé kuantu mais Ita barak liu maibé ita iha regra hodi aplika ba ida-ne’e ne’ebé orasida ba justisa mak bele hateten problema ne’e nia kauza. Ha’u husu atu haree didi’ak ema ne’e halo saida,” Falur hateten.
Falur hateten pesoál F-FDTL konsumu tua ne’e erru ida depois hamutuk tan ho joven sira mak sai tiha problema hanesan ne’e entaun nia kauza loloos mak saida ida, nia viola regra ne’e oinsá, kauza prinsipál ne’e saida mak halo uluk tanba buat ida lanu ne’e mós militár nia regra iha katak labele lanu depois baku ne’e mós regra iha katak la bele baku tanba ne’e militár mós iha regra no regulamentu disiplina.
“Nia viola ida-ne’e entaun kastigu tuir nia regra nune’e kastigu mínimu loron hitu (7) to’o detensaun iha prizaun ate to’o tempu ne’ebé separasaun servisu,” Falur afirma tan.
Kronolojia
Informasaun ne’ebé Hatutan.com rekolla iha terrenu katak iha sábadu (22/03/2025), membru ida hosi F-FDTL ho grupu joven sira iha bairru laran, “baku-lisuk vítima Paulino da Costa, iha área Taibessi, Dili.
Kronolojia informasaun akontesimentu hosi sasin sira ne’ebé husu atu labele publika sira-nia identidade katak, iha sábadu dadeer, hale’u tuku 08:30 otl, Paulino da Costa sai hosi uma, Aldeia Correio, Suku Lahane Osidentál, Postu Administrativu Vera- Cruz, liubá ajuda nia banin sira halo dapur iha Taibesi.
Hafoin konklui tiha konstrusaun dapur, Paulino da Costa mós konsumu tua iutoan. Nune’e to’o iha tuku 12:30 kalan, Paulino da Costa sai hosi nia banin sira ho ninia motorizada atu fila-fali bá nia rezidénsia hodi deskansa.
To’o iha kruzamentu ida, dalan fahe-malu liman loos nian ne’ebé atu bá mosu iha ponte My Friend, iha liman karuk atu mosu bá Xina Rate, molok atu to iha kruzamentu vítima soke asu ida iha kedas membru F-FDTL ne’e ninia portaun n oin hodi rezulta Paulino da Costa monu ho motorizada.
Paulino da Costa hamriik no hi’it fila-fali ninia motorizada, hodi hasai mós liafuan ladún di’ak ka “tolok” bá asu ne’e, katak, sé nia asu mak na’in lakohi sulan.
Iha tempu ne’e kedas, membru F-FDTL ho diviza Ofisiál ho inisiál J ne’ebé kalan ne’e mós tuur hemu hela tua ho nia kolega sira tuur iha arredores uma nian no pesoál F-FDTL ne’e mós sai mai ho nia kolega sira haree vítima ne’ebé soke asu.
Pesoál F-FDTL ho nia maluk sira husu bá vítima katak ó hela iha ne’ebé?. Ho nune’e, vítima mós hatán katak, nia hela iha Lahane Korreiu. Entaun, ofisiál F-FDTL mós husu bá vítima ó tolok sé.
Vítima hatán katak la’ós tolok maun, maibé tolok asu ne’ebé mak ohin halai korta hodi rezulta nia monu ho motór.
Rona tiha lia hirak ne’e, pesoál F-FDTL ho nia maluk bairru-laran hale’u ona Paulino da Costa hodi kaer motór kotuk doko Paulino iha motor leten no lansa tuku direta bá Paulino nia matan karuk. Nune’e, ho tauk Paulino halai salva-aan hodi soe hela nia mór iha fatin akontesimentu.
Paulino halai to’o iha ponte My Friend, halo esforsu atu husu tulun bá ema ruma karik liu ho transporte, bele lori hela nia bá Eskuadra Na’in-Feto, atu bele hato’o keixa. Infelizmente, biar to’o tiha ona iha Eskuadra, membru F-FDTL ida seluk ho inisiál J ne’e ho kondisaun lanu halai tuir hodi hakilar bá Polisia atu detein vítima iha sela.
“Tán ta’uk Paulino mós la konsege halo keixa, nune’e, Paulino mós halai hosi eskuadra Na’in-Feto, bá fali ninia hela fatin iha Lahane,” fonte ne’e informa ba Hatutan.com.
Jornalista: Lázaro Pereira Quefi