Connect with us

Polítika

PN Hasai Ona Imunidade Deputadu Florentino Sinarai ho Antonino Bianco

Published

on

Hatutan.com, (03 Dezembru 2025), Díli– Parlamentu Nasionál  liuhosi plenária iha loron 02 fulan-Dezembru 2025, aprová ona pareser husi Komisaun A trata asuntu Konstitusionál ho Justisa kona-bá pedidu autorizasaun bá audisaun Deputadu  Bankada FRETILIN, Florentino Ximenes Sinarai no mós Deputadu Antonino Bianco hodi presta deklarasaun ho kuantidade hanesan suspeitu iha prosesu inkéritu NUC.0017/25.PGGC ne’ebé la’o iha Gabinete Sentrál Kombate Korrupsaun no Kriminalidade Organizadu, Ministériu Públiku ho votasaun A-favór 52, Abtensaun 2 kontra zero.

Membru Bankada FRETILIN, Floretino Ximenes Sinarai, aprezenta dokumentu ne’ebé Vise-NMinistru Paulo Remédio nia kaben hetan pasaporte Timo iha diskusaun no aprovasaun OJE 2026 iha PN, Segunda (17/11/2025). Foto/Repro.

“Rezultadu votasaun bá pareser  kona-bá levantamentu imunidade A-favór 52 Abtensaun 2 kontra zero, ne’ebé paraser ne’e apresiadu,”  PPN Maria Fernanda Lay  deklara iha Plenária PN.

Iha fatin hanesan Deputadu Bankada FRETILIN Florentino Ximenes “Sinarai” hateten  nia parte  respeitu tebes apresiasaun hanoin husi  destintu deputadu sira nian, maibé atu fó hanoin bá  hotu katak nia bá presta deklarasaun iha Ministériu Públiku ne’e  tanba justisa ne’e bá ema hotu.

“Desde inisiu ha’u hateten kedan katak labele uza Parlamentu Nasionál hodi subar iha imunidade, espera katak buat hirak ne’e hotu bele sai ezemplu bá ita hotu maibé ha’u nafatin hakruk bá saida mak lala’ok loos iha Parlamentu Nasionál ida-ne’e, ne’ebé ha’u nian hanoin rekejitu normál, no ezemplu di’ak para ita bele rai hela bá futuru,”  Deputadu Florentino Ximenes Sinarai  deklara iha plenária PN.

Advertisement

Deputadu ne’e esplika iha loron 04 Novembru 2025 nia bá presta ona deklarasaun iha Ministériu Públiku kona-bá kazu eviksaun ne’ebé akontese iha Tasi-Tolu iha fulan hirak liubá hodi  halo diskusaun ida ho Sekretáriu Estadu Asuntu Toponomia no Urbanizasaun (SEATOU) iha altura ne’ebá tanba iha ne’ebá maka akontese dezentendimentu  uitoan sobre servisu SEATOU nomós sobre Deputadu sira nia servisu fiskalizasaun iha terrenu.

“Tanba ne’e maka Sekretáriu Estadu sente dehan iha momentu ne’ebá nia sente dehan halo ninia servisu no impede ninia servisu no SEATOU la sente konfortavel ho fiskalizasaun ne’ebé Deputadu sira halo tanba ne’e maka nia lori bá Ministériu Públiku,”nia tenik.

Iha sorin seluk Deputada Bankada CNRT Cedelizia Faria dos Santos hato’o apresiasaun bá relatóriu paraser husi komisaun A nian,  dalan mak nune’e duni bainhira Prokuradór Jerál Repúblika (PJR), haruka ona kanta bá Prezidente Parlamentu Nasionál baixa ona bá komisaun hakarak ka lakoi  tenke lori mai plenária hodi aprová.

“Ha’u hakfodak uituan bainhira Deputadu na’in rua ne’e sai suspeitu, importante mak seidauk hateten dehan ida-ne’e sala kalae, maibé ho razaun suspeitu ne’e ha’u hanoin normál hela. Tanba ita hatene katak ita nian konstitusaun hakerek tiha ona hanesan baze legál ne’ebé tau iha paraser ne’e hakerek klaru ona iha ita nian konstitusaun no ita nian rejimentu Parlamentu Nasionál,“ tenik Deputada Cedelizia Faria.

Nia hateten tan katak “Se lae ita deputadu sira hanoin ita iha imunidade ne’ebé ita halo buat ruma komforme ita nian bakarak, ne’ebé iha konstituisaun iha pontu B katak ita iha uminidade maibé wainhira ita komete buat sira ne’e Parlamentu Nasionál mak dalan ida ita bele halo votasaun hasai ita nian uminidade ne’e para povu hotu bele akompañia situasaun sira ne’e,”.

Advertisement

Iha fatin hanesan Prezidente Komisaun A, Deputadu Patrocino Fernandes hateten, la signifika PN atu votasaun sekretu para atu hasai imunidade maibé, tanba pareser ne’e husi komisaun A iha pontu balu ne’ebé rekomenda para Parlamentu Nasionál atu bele kaer bá pareser ida-ne’e para bele halo karta ruma.

“Entaun karik bele ami husu  plenária ne’e atu aprová dokumentu relatóriu ida-ne’e para paraser ida-ne’e ne’e la’ós komisaun nian de’it maibé bele hetan apresiasaun no forsa husi Parlamentu Nasionál nian,“dehan Deputadu Patrocino Fernandes.

Hatán bá kestaun ne’e Vise-Ministru Asuntu Parlamentár Adérito Hugo da Costa hateten,  nia parte sei adianta asuntu ne’e bá Ministériu Justisa atu haree.

“Maibé ha’u hakarak adianta uluk antisipadamente katak situasaun ita nian iha sistema iha sistema inkeritu sira iha Ministériu Públiku iha Komisaun Anti-Korrupsaun (CAC siglá portugés), kuandu keixa tama ona ita bá halo depoitmemtu nia tau kedan ida-ne’e ida eziste tinan barak ona iha nian sistema,”nia tenik.

Nia  esplika mezmu bá hanesan testamuñu maibé nia kuandu rejistu ona ninian títulu ne’e arguidu, tanba ne’e mak   deputadu sira foti konsiderasaun ne’e hanesan asuntu ida importante iha pakote reforma justisa para bele haree no sei adianta ne’e bá diskusaun iha nivel Governu nian liuliu iha setór justisa nian.

Advertisement

Jornalista: Zita Menezes

 

Continue Reading
Advertisement
Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Polítika

Parlamentu Nasionál Sei Rona Entidade Hotu Molok Halo Revizaun Bá Konstituisaun RDTL

Published

on

By

Hatutan.com, (01 Dezembru 2025), Díli–  Prezidente Parlamentu Nasionál (PPN), Maria Fernanda Lay, esklarese  objetivu husi Parlamentu Nasionál ne’ebé sei  realiza Semináriu Nasionál iha loron 03 fulan-Dezembru 2025 iha Salaun Ministériu Finansa  kona-bá atu halo revizaun bá Kontituisaun RDTL ne’e mak oportunidade bá PN atu halo diskusaun no rona ideia ka  feedback husi entidade hotu-hotu.

(more…)

Continue Reading

Polítika

Ramos-Horta Hateten Francisco Xavier ho Nicolau Lobato Maka Fundadór RDTL no Xanana Restauradór

Published

on

By

Hatutan.com, (26 Novembru 2025), Díli— Prezidente Repúblika, José Manuel Ramos-Horta fó sasin no afirma katak saudozu Francisco Xavier do Amarál ho saudozu Nicolau Lobato, maka fundadór Repúblika Demokrátika Timor-Leste no  Kay Rala Xanana Gusmão maka restaudadór bá Timor-Leste nia independénsia.

(more…)

Continue Reading

Polítika

FRETILIN Kestiona Projetu Konstrusaun Edifísiu Sentrál RTTL,E.P Paradu

Published

on

By

Hatutan.com, (18 Novembru 2025),Díli— Bankada Fretilin  iha Parlamentu Nasionál kestiona projetu konstrusaun Edifísiu Sentrál Rádiu Televizaun Timor-Leste, Empreza Públika (RTTL,E.P) ne’ebé foin hala’o servisu fulan-balu deit paradu no faille total.

(more…)

Continue Reading

Trending