Connect with us
Pakote Ahi

Figura

Viajen Xanana iha Japaun-Portugál Nakonu ho Rekoñesimentu

Published

on

Hatutan.com, (09 Dezembru 2021), Dili—Durante Semana tolu, hahú hosi 18 Novembru to’o 09 Dezembru 2021,  líder Karismátiku Kay Rala Xanana Gusmão, hala’o viajen ba nasaun Japaun ho Portugál hodi atende konvite lubuk ida ne’ebé iha relasaun ho serbisu haklaken pás, ne’ebé nakonu ho rekoñesimentu.

Eis Prezidente Repúblika (PR) no Eis Primeiru Ministru ne’e hahú dezloka hosi Aeroportu Internasionál, Prezidente Nicolau Lobato Comoro, Díli, iha tuku 09:30 loron 18 Novembru ho aviaun Batik Airlines.

Enviadu Espesiál The Kyoto Peacebuilding Assocition

Advertisement


Iha 24 Novembru, Pessoa eminente ba organizasaun g7+ fó palestra públiku (Public Lecture) kona-bá “papel nasaun g7+ nian hodi Hari Pas” ba estudante na’in 70 ne’ebé estuda kona-bá Kooperasaun Internasional no Hari Pas (International Cooperation and Peacebuilding) iha Universidade Waseda Japaun. Foto/Embaixada Japaun.

Iha Japaun, Vise Prezidente Kyoto University of The Arts, Niwa Takahiro husu ba líder istóriku, Kay Rala Xanana Gusmão sai hanesan enviadu espesiál ba (especial adviser) ba The Kyoto Peacebuilding Assocition.

Vise Presidente Kyoto University of The Arts, Niwa Takahiro hamutuk ho Prezidente ba Asosiasaun Globál ba Konstrusaun Pás iha Japaun, Sukihiro Hasegawa  informa asuntu ne’e bainhira hala’o enkontru hamutuk ho Xanana Gusmão ne’ebé akompaña hosi Embaixadór Timor-Leste ba Japaun, Ilídio Ximenes da Costa.

Niwa Takahiro konsidera Xanana hanesan figura polítiku mundiál hosi Timor-Leste, ne’ebé iha esperiénsia atu fó-hanoin ba foin-sa’e iha Japaun, inklui Timor-Leste no mundu tomak kona-bá partisipasaun joven iha prosesu konstrusaun Estadu no nasaun liuliu prosesu harii pás ba iha nasaun hotu- hotu.

Xanana Gusmão mós agradese no prontu nafatin ajuda sira liu-liu fahe hanoin ne’ebé di’ak ba foin-sa’e sira iha The Kyoto Peacebuilding Assocition.

Xanana husu atu Prezidente Asosiasaun Globál ba Konstrusaun Pás nu’udár mós eis Enviadu Espesiál Sekretáriu Jerál Nasoins Unidas mai Timor-Leste (UNAMET), Sukehiro Hasegawa, atu simu no tulun estudante sira hosi g7+.

Simu Prémiu hosi Kosovo

Advertisement

Iha 22 Novembru, Ms. Arbenita Sopaj, reprezentante Dardania College Kosovo, oferese prémiu no Sertifikadu agradesimentu ba Kay Rala Xanana Gusmão. Foto/Embaixada Japaun.

Iha 22 Novembru, Ms. Arbenita Sopaj, reprezentante Dardania College Kosovo, oferese  prémiu no Sertifikadu agradesimentu ba Kay Rala Xanana Gusmão, hanesan pessoa eminente g7+ ba kontribuisaun di’ak liu  iha konferénsia virtuál ne’ebé hala’o iha 21 Juñu 2021 ho tema “Peacekeeping and Reconsiliation: Aprende hosi Esperiénsia Timor-Leste”.

Ms. Arbenita hato’o obrigadu wa’in ba Kay Rala Xanana Gusmão tanba fahe ona esperiénsia hosi Timor-Leste kona-bá rekonsiliasaun no husu ba Kay Rala Xanana Gusmão atu hala’o vizita ba Kosovo iha futuru.

Kay Rala Xanana Gusmão apresia ho Dardania College iha Kosovo ho nia disponibilidade atu fahe no rona mós esperiénsia hosi Timor-Leste.

Simu Doutór Onoráriu

Iha 23 Novembru, Universidade Kyoto Japaun oferese doutór onoráriu iha área árte ba Kay Rala Xanana Gusmão, ba kontribuisaun pás iha Timor-Leste no dedikasaun ba kultura dame iha mundu inklui nasaun membru g7+.

Serimónia ne’e hala’o iha Kampus Universidade Kyoto iha  Tokyo Tersa, 23 Novembru 2021 no Yasushi Akashi, hanesan Prezidente  Konferénsia Internasional Kyoto ho  nia Vise Prezidente Asosiasaun ONU Japaun kongratula Kay Rala Xanana Gusmão ba involvimentu iha prosesu luta libertasaun Timor-Leste, promosaun amizade ho Indonézia, rezolusaun dame ho Austrália no estabelese g7+.

Advertisement

Japaun rekoñese katak, lisaun barak mak sira aprende hosi Kay Rala Xanana Gusmão espesialmente  kona-bá perdaun.

Palestra iha Universidade Waseda

Iha 24 Novembru, Pessoa eminente ba organizasaun g7+ fó palestra públiku (Public Lecture) kona-bá “papel nasaun g7+ nian hodi Harii Pas” ba estudante na’in 70 ne’ebé estuda kona-bá Kooperasaun Internasional no Harii Pas (International Cooperation and Peacebuilding) iha Universidade Waseda Japaun.

Professor Yamada Mitsuru hosi Departementu Relasaun Internasional iha Fakuldade Siensia Sosiais hosi Universidade Waseda bainhira halo abertura ba palestra ne’e, introdús Kay Rala Xanana Gusmão, nu’udár akademista ida iha Universidade Waseda, tanba universidade oferese ona doutór onoráriu (Honorary Doctorate) iha Direitu (Law) iha tinan 2016.

Professor Yamada vizita ona Xanana bainhira sei kumpri hela pena iha prizaun Cipinang, Indonezia no nia konsidera Xanana nu’udár líder ne’ebé di’ak tebes iha Timor-Leste no mundu.

Advertisement

Kay Rala Xanana Gusmão iha ninia intervensaun, ko’alia kona-bá estabelesimentu g7+ nu’udár organizasaun intergovernamentál, halibur nasaun 20 ne’ebé afeita hosi konflitu atu fahe esperiénsia no aprende ba malu kona-bá pás no rekonsiliasaun liu hosi programa kooperasaun entre Frázil-ba-frázil (F2F).

g7+ mós defende maka’as Objetivu Dezenvolvimentu Sustentável (ODS) 16: kona-bá Pás, Justisa no Haforsa Institusaun nu’udár fundasaun ida atu atinji ODS sira seluk.

Importánsia hosi pás hodi hateten katak “se la iha pás, sei la iha dezenvolvimentu” nu’udár moto hosi g7+.

Estabelese Kooperasaun ho Universidade Waseda

Prof. Dr. Tsutomu Sakuma S.J., Konsileiru Sophia School Corporation hato’o apresisaun ba Kay Rala Xanana Gusmão tanba buka nafatin atu halo diálogu no rekonsiliasaun hanesan meius atu rezolve disputa ho nasaun viziñu. Foto/Embaixada Japaun.

Iha loron 26 Novembru, Pesoa Eminente ba Organizasaun Nasaun Membru g7+, Kay Rala Xanana Gusmão konvense Universidade Waseda Japaun atu simu estudante hosi nasaun membru g7+ hamutuk na’in 21 ba hala’o sira nia estudu mestradu no doutoramentu iha área oin-oin.

Estabelesimentu kooperasaun ne’e ofisialmente realiza liu hosi reuniaun entre Xanana Gusmão ho Vise Prezidente Waseda University, Masahiko Gemma,Ph.D ho Administrative Diretór International Affairs Division, Hidetaka Yamada akompañadu hosi Embaixadór Timor-Leste ba Japaun, Ilidio Ximenes da Costa no ekipa tékniku g7+.

Advertisement

Masahiko Gemma,Ph.D sente ondradu tebes atu simu estudante nasaun membru g7+ nu’udár pasu pozitivu hodi hodi promove kualidade edukasaun no fahe matenek hosi dosente universidade nian ba estudante sira.

Xanana agradese hodi esklarese mós difikulidade ne’ebé nasaun membru g7+ sira hasoru iha área edukasaun ne’ebé presiza hetan apoiu hosi univeridade sira iha Japaun no nasaun seluk tán.

“Ha’u hato’o apresiasaun boot ba imi nia domin no imi nia laran di’ak sira atu simu ha’u nia pedidu hodi simu estudante nasaun membru g7+ mai hala’o sira nia estudu iha ne’e. Ida ne’e hanesan informasaun di’ak ida ha’u sei trasmite ba ekontru pais g7+ iha Portugál,” Xanana agradese.

Molok estabelesimentu kooperasaun ne’e, kada nasaun membru g7+ sei difine nia kritériu atu halo selesaun ba estudante nasaun membru sira ne’ebé iha vontade no matenek bele halo aplikasaun ba vaga estudu iha universidade Waseda.

Hahú hosi 29 Novembru to’o loron 07 Dezembru Kay Rala Xanana Gusmão kontinua viajen ba Portugál hodi hala’o enkontru ho líder másimu sira hosi nasaun membru g7+.

Advertisement

Enkontru g7+ Iha Portugál

Iha 30 Novembru, enkontru g7+. Foto/Sekretariadu g7+.

Iha 30 Novembru, enkontru g7+ ho konkordánsia ba prioridade importante balun ne’ebé atu implementa iha tinan 2022, inklui planu atu organiza enkontru nível altu entre Xefe Estadu sira iha fulan Setembru durante sesaun 77th  Asembleia Jerál Nasaun Unidas nian iha Nova Yorke.

Enkontru ne’ebé g7+ organiza iha loron 30 Novembru 2021 entre ofisiál Seniór sira ho objetivu hodi avalia hikas progresu ne’ebe atinji ona no identifika prioridade ba tinan oin kona-bá kontribuisaun ba rekoperasaun hosi pandemia COVID-19 no promove pás ho estabilidade iha nasaun Frazil sira.

Pesoa Eminente g7+, Xanana Gusmao no Abie Kamara husi Sierra Leão, reprezenta Prezidente g7+ maka Marka prezensa fizikamente no lidera diskusaun iha g7+ nian iha Lisboa.

Partisipantes sira mak hanesan Vise Ministru  Negósiu Estranjeiru hosi Liberia, Cllr. Deweh Gray no Sekretáriu Estadu ba Kooperasaun Internasionál hosi Guinea-Bissau, Ude Fati no Ofisial Senior sira hosi Union des Comores, Cote d’Ivoire, DRC, Guinea, Guinea-Bissau, Haiti, Liberia, Sao Tomé e Principe, Sierra Leone, Timor Leste no Togo partisipa virtualmente liu hosi husi zoom.

Portugál Kondekora Xanana Nu’udár Erói ba Povu TL

Advertisement

Iha loron 01 fulan Dezembru 2021 konsideradu hanesan loron importante ba povu Portugueza tanba  komemora restaurasaun independénsia Portugál.

Iha momentu istóriku ne’e, povu Portugeza atribui kondekorasaun ba Komandante Em Xefe das FALINTIL, Kay Rala Xanana Gusmão hanesan defensór ba direitu povu Timor Leste nian.

Ohin Kinta 09 Dezembru 2021, Kay Rala Xanana Gusmão fila hikas mai Timor-Leste ho kontente no to’o iha Aeroportu Internasionál Nicolau Lobato iha tuku 07:00 ho aviaun Batik.

Xanana ne’ebé nakonu ho simplisidade uza kamiza azul, kalsa metan, kazaku metan no uza máskara azul, bainhira tun hosi aviaun, sai belun ba ema hotu iha aeroportu laran no kontinua ba rezodénsia Lesidere.

Jornalista: Vito Salvadór

Advertisement

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Figura

António “Kalohan” Agradese Bá Defeza ho Tribunál Rekursu

Published

on

Hatutan.com, (12 Abríl 2024), Díli-Sekretáriu Jerál Partidu  Demokrátiku (PD),  António da Conceição “Kalohan”  hato’o agradese ua’in bá ekipa defeza ne’ebé fó asisténsia legal bá kazu ne’ebé nia enfrenta no agradese mós bá Tribunál Rekursu (TR) ne’ebé foti desizaun final hodi aboselve nia hosi pena prizaun efetivu tinan-lima (5).

(more…)

Kontinua Le'e

Figura

Sarani Katóliku Prepara ho Ksolok Simu Vizita Papa Francisco Mai Timor

Published

on

Hatutan.com, (11 Abríl 2024), Díli- Reprezentante Santa Sé mai Timor-Leste, Mgr. Marco Sprizzi hateten, sarani fiar na’in sira tenke prepara an ho ksolok no iha esperansa hodi simu vizita Santu Padre Papa Francisco mai Timor-Leste.

(more…)

Kontinua Le'e

Figura

Xanana Felisita Luis Montenegro Nu’udár Primeiru-Ministru Portugál

Published

on

Hatutan.com, (04 Abríl 2024), Díli-Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão felisita  Primeiru-Ministru foun Portugál, Luis Montenegro ne’ebé simu tomada de posse iha loron tersa-feira 02 fulan-Abríl 2024 hodi lidera XXIV Governu Konstitusionál.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending