Connect with us
Pakote Ahi

Saúde

Semana Dahuluk 2022, Kazu Dengue Haat iha Díli

Published

on

Hatutan.com, (04 Janeiru 2022), Díli- Semana dahuluk tinan 2022 nian, Servisu Saúde Munisípiu Díli  rejista kazu dengue haat (4) ne’ebé maioria husi Postu Administrativu Dom Aleixo.

Brosura medida prevensaun tata husi susuk ne’ebé bele da’et moras dengue. Foto/OMS

Iha tinan 20021, Timor-Leste rejista kazu afetadu husi moras dengue hamutuk 672. Iha trimestrál ikus, Setembru to’o Dezembru 2021, Timor-Leste reziste kazu dengue hamutuk 200-resin no husi total kazu ne’ebé iha reziste mortalidade hamutuk ualu (8).

Kada tinan númeru moras dengue rejista maka’as kauza hosi moris iha ambiente fo’er, liuliu iha tempu udan tanba bee-nalihun no fo’er sira dodok no dois hodi sai fatin ba susuk Aedes no hamosu dengue.

Diretora Saúde Munisípiu Díli, Agustinha Segurado ba jornalista iha salaun Ministériu Saúde, Caicoli Díli, tersa (04/01/2022), hateten problema dengue la’ós responsabilidade ministériu saúde no pessoal saúde nian de’it, maibé problema komún ne’ebé presiza ema hotu nia partisipasaun no asaun konkreta ba prevensaun.

Advertisement

“Komunidade hotu tenke iha konsiensia no vontade as ba limpeza nu’udar asaun konkreta prevene moras dengue,” Agustinha Seguradu hateten.

Ministériu Saúde sei garante jestaun fasilidade saúde ida di’ak atu bele halo atendimentu ba kazu moras dengue ho di’ak, liuliu iha kontaktu no tratamentu ida dignu ba pasiente sira liuhusi komunikasaun di’ak ho familia atu bele hetan esplikasaun detallu relasiona ho moras dengue tamba dala barak inan-aman sira la kontrola no husik oan sira ikus mai hetan sintoma grave mak lori ba hospital ka fasilidade saúde maibé susar atu salva.

“Ha’u hakarak klarifika de’it katak númeru mortalidade ne’ebé ita rejista mai ho sintoma grave no rezultadu investigasaun hatudu atrazu husi familia pasiente,” Agustinha Segurado hateten.

Diretora servisu Saúde Munisípiu Díli ne’e rekoñese stok kímiku abate ba prevensaun dengue iha munisípiu Díli oras ne’e stok out, maibé nafatin halo esforsu atu bele hetan apoiu husi munisípiu sira seluk hanesan Liquiça, Aileu no Ermera.

Diretora Saúde Munisípiu Díli, Agustinha Segurado. Foto/Hatutan

Nia  husu ba autoridade lokal hamutuk ho komunidade sira atu iha konsiénsia hodi hasae vontade voluntarizmu hodi hamos bairru atu livre husi dengue.

Dengue nu’udar moras hanesan flu ne’ebé hada’et husi susuk Aedes ne’ebé infetadu ona ho virus dengue nian bainhira tata ema. Susuk Aedes tata durante loron de’it. Susuk ne’e tata hahú makaas no beibeik oras rua depois loron-matan sa’e no oras rua molok loron-matan tun.

Advertisement

Tuir orientasaun husi Organizasaun Saúde Mundial (OMS) nian katak atu prevene susuk nia tata no livre husi moras dengue maka tenke halo tuir pratika hirak tuir mai ne’e, hanesan;

  • Uza ka kose repelente susuk nian durante tempu loron
  • Uza aerosol susuk nian, bobinas susuk (tiga roda) no vaporizador sira
  • Toba iha moskiteiru laran maske iha tempu loron
  • Uza rede ba janela no odamatan, atu nune’e, bele prevene susuk hodi tama uma laran
  • Hatais kalsa/faru liman naruk ho kór ne’ebé nabilan

Jornalista: Vito Salvadór

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Saúde

Kazu 64 iha RAEOA Posibilidade Afeta bá Moras Rabies

Published

on

Hatutan.com, (09 Abríl 2024), Díli-Hosi fulan-Setembru 2023  to’o fulan-Abríl 2024 Ministériu Saúde rejista  kazu 64 asu tata iha Rejiaun Administrativu Espesiál Oé-Cusse Ambeno (RAEOA) no posibilidade afeta bá moras rabies.

(more…)

Kontinua Le'e

Saúde

PN Sei Bolu Ministra Saúde no MAPPF Hodi Diskute Medida Kombate Virus Rabies

Published

on

Hatutan.com, (05 Abríl  2024), Díli– Parlamentu Nasionál (PN), Tersa semana oin, (09/04/2024), bolu Ministra Saúde, Élia A.A dos Reis Amaral  no Ministru Agrikultura Pekuária, Peska no Floresta (MAPPF), Marcos da Crus, hodi halo diskusaun kona-bá medida sira kombate virus Rabies ne’ebé agora daudaun mosu iha Rejiaun Admistrativu Oé-Cusse Ambeno (RAEOA).

(more…)

Kontinua Le'e

Saúde

Sali-Magu Kontínua Fornese Ai-moruk no Konsumaveis bá INFPM

Published

on

Hatutan.com, (03 Abríl 2024), Díli-Kompañia  nasionál Sali-Magu Lda kontinua fornese ai-moruk hanesan Reagentes Microbiologya, Hematologya & Biochemistry, no produtu medíkamentu bá iha Institutu Nasionál Farmásia no Produtu Médiku (INFPM, sigla portugés).

(more…)

Kontinua Le'e

Trending