Connect with us
Pakote Ahi

Justisa & Krime

Julgamentu, “Kalohan” Rekoñese Aprova Pedidu Pagamentu Maski Ekipamentu Seidauk Tama

Published

on

Hatutan (20 Janeiru 2022) Díli—Tribunál Distritál Díli (TDD) iha Kinta loron 20 fulan ne’e, kontinua hala’o julgamentu ba krime partisipasaun ekonómika iha negósiu no administrasaun danoza, ne’ebé deskonfia involve eis Ministru Comercio, Industria no Ambiente (MCIA), atuál deputadu bankada Partidu Demokrátiku (PD), arguidu António da Conceicão “Kalohan” no arguidu na’in-haat seluk nu’udár funsionáriu públiku, inklui diretór kompañia Kaninuk Star Unipessoal Lda.

Arguidu na’in-haat seluk kompostu hosi António da Costa, arguida Zulmira Inacia Belo, arguidu Gaspar Policarpo da Silva Correia, Paul Manuel da Costa Soares Viana, relasiona ho fornesimentu ekipamentu labotóriu indústria hosi Orsamentu Jerál Estadu (OJE) kapitál menór ho montante globál $200.000,00 iha tinan 2014, ne’ebé hamout osan Estadu ho montante $143.500.00.

Notisia iha Relasaun:TDD Adia Julgamentu ba Kazu Ne’ebé Envolve António “Kalohan”

Advertisement

Iha julgamentu kontinuasaun ne’e, arguidu António da Conceicão rekoñese nia parte asina kontratu ho kompañia Kaninuk Star Unipessoal Lda, no halo aprovasaun pedidu pagamentu ba kompañia maske nia rasik hatene katak, kompañia seidauk fornese ekipamentu labotóriu indústria ba MCIA.

Maibé, nia parte halo aprovasaun ho razaun primeiru garante katak kompañia sei halo esforsu hodi hatama ekipamentu hirak ne’e, segundu momentu ne’ebá tama ona iha fin do ano, entaun nia parte tenki asina hodi labele rai hela tusan ba MCIA, enkuantu la ezekuta osan ne’e maka sei fila ba kofre Estadu ne’ebé sei fó implikasaun ba orsamentu MCIA iha tinan oin mai, liu-liu ba orsamentu ne’ebé alokadu hodi sosa ekipamentu laboratóriu MCIA.

Maski aprova ona pedidu pagamentu ba kompañia, maibé osan ne’e blokeia tia iha Banku hodi hein kompañia hatama ekipamentu mak foin transfere ba konta bankária kompañia nian.

Nia parte laiha koñesimentu kona-bá osan ne’e blokeia dunik ou la’e, tanba ne’e servisu Ministériu Finansas nian.

“Depois de ha’u asina kontratu no pedidu pagamentu, ha’u mós la hatene ona kona-bá kompañia hatama ona ekipamentu ne’e ka la’e no ha’u laiha ona informasaun tanba momentu ne’ebá ha’u asumi tán kargu hanesan Ministru Edukasaun. Maibé, tuir informasaun katak kompañia hatama dunik ekipamentu laboratóriu ne’e,” Kalohan deklara iha audiénsia.

Advertisement

Alende ne’e, arguidu rasik hatene kona-bá justifikasaun ne’ebé kompañia fó, relasiona ho prazu hatama ekipamentu ne’ebé liu ona loron, tuir kontratu no kompañia husu atu aumenta tán tempu ho razaun presija tempu atu hameno ekipamentu.

Maibé, depois de kompañia hatama justifikasaun ne’e, arguidu mós la determina prazu loron hatama ekipamentu ho razaun tau konfiansa tomak ba diresaun aprovizionamentu MCIA.

Hafoin rona arguidu, Tribunál adi’a hikas julgamentu ba loron seluk hodi kontinua rona sasin sira.

Antes ne’e, tuir akuzasaun hosi MP katak, iha tinan 2014 arguidu António da Conceicão nu’udár Ministru MCIA atuál membru Parlamentu Nasionál Deputadu Bankada Partidu Demokratiku, arguidu António da Costa nu’udár funsionáriu públiku (FP) no asumi kargu nu’udár Diretór Nasionál ba Industria no Transformadora MCIA, arguida Zulmira Inacia Belo nu’udár Xefe Departamentu Lojistika Nasionál iha Dirasaun Nasionál Aprovisionamentu no Lojistiku MCIA, arguidu Gaspar Policarpo da Silva Correia hanesan Diretór Nasionál ba Aprovizionamentu no Lojistika MCIA, arguidu Paul Manuel da Costa Soares Viana nu’udár Diretór kompañia Kaninuk Star Unipessoal, Lda.

Iha tinan 2014, MCIA iha osan atu sosa ekipamentu diversus hosi orsamentu kapitál menór ho montante globál  $200.000.00, ate fulan Jullu tinan 2014 orsamentu ne’e seidauk ezekuta, tanba ne’e arguidu António da Costa dezenvolve proposta sosa ekipamentus test kids ba laboratóriu, ekipamentu teste ba ethanol, no mákina pakotamentu ba kafé, inklui mákina sona kafé, ne’ebé sai fasilidade iha sentru treinamentu Matadoru hodi fó treinamentu ba empreza industria ki’ik no mós treinamentu ba staff tékniku hodi implementa programa indústria no mákina kafé atu fornese ba grupu produsaun kafé iha Aileu.

Advertisement

Iha loron 24 Juñu 2014, Ester Sam Gomes komité osan ho montante $200,000.00 iha CPV númeru 70840 ne’ebé autoriza hosi Manuela G. B. Corte Real no sertifika hosi Sulistiani Alves ho autorizasaun ba pagamentu ho montante $191,000.00, iha loron 24 jullu 2014 Ester Sam Gomes prepara kompra ho montante $200,000.00.

Iha loron 04 Agostu 2014 hosi Dirasaun Nasionál Aprovisionamentu Lojístika no Materiais, hahú anunsiu konkursu aprovizionamentu hodi submete tenderizasaun ba fornesementu Ekipamentu.

Tanba ne’e, iha kompañia 16 mak sosa dokumentus no iha komapañia 11 partisipa iha enkontru fornesimentu dokumentus refere.

Maibé, tanba hosi MCIA seidauk entrega dokumentu espesifikasaun ba ekipamentu ne’ebé atu fornese maka iha loron 11 Agostu 2014, Diresaun Aprovizionamentu ho reprezentante kompañia 11 halo fali akta konkordánsia atu prolonga tán tempu ba submisaun dokumentus fornesimentu Ekipamentu laboratoriu to’o loron 18 Agostu 2014, nune’e totál kompañia hamutuk 15 maka konsege partisipa iha tenderizasaun refere.

Maibé, tuir rezultadu membru avaliasaun tékniku MCIA ne’ebé kompostu hosi arguida Zulmira Inacia Belo, arguidu António da Costa, Filomena Fernandes, Isolina da Costa, arguidu Gaspar Policarpo da Silva Correia no hetan aprovasaun hosi Ministru MCIA António da Conceicão, hodi fó sai rezultadu katak kompañia Kaninuk hetan maka sai manan na’in ho valór 98.6 ba projetu fornesimentu ekipamentus laboratóriu indústria.

Advertisement

Iha Ioron 26 Setembru 2014, MCIA liu hosi Dirasaun Nasionál Aprovizionamentu Lojístika no Materiais (DNALM), arguidu Gaspar Policarpo da Silva Correia selebra kontratu ho númeru RDTL-11419 ho arguidu Paul Manuel da Costa Soares Viana, nu’udár Direitur kompañia Kaninuk Star Unip, Lda, ho valór $191,000.00 no hetan aprovasaun hosi arguidu António da Conceicão, iha kondisaun espesiál hosi kontratu refere, mensiona kona-bá fatin no periudu fornesimentu ba ekipamentu maka iha Lojístika Warehouse MCIA, Díli-Timor Leste ho durasaun loron 60, hahu hosi 23 Setembru 2014 ate 23 Novembru 2014.

Maibé, depois arguidu Gaspar Policarpo da Silva Correia no Paul Manuel da Costa Soares Viana asina tiha kontratu iha loron 26 Setembru 2014 liu tia fulan ida, iha loron 22 Outubru 2014 mak Higina Gomes Freitas foin prepara ordem da kompra, nune’e ikus mai hamosu númeru kontratu iha ordem da compra la hanesan ho numeru kontratu.

Antes periudu deliberasaun ekipamentu ne’e remata iha loron 23 Novembru 2014, arguidu Paul Manuel da Costa Soares Viana iha loron 11 Novembru 2014 hato’o karta justifikasaun ba arguidu Gaspar Policarpo da Silva Correia, katak kompañia seidauk bele fornese ekipamentus iha kontratu tanba estoke iha distributor Indonézia laiha no presiza tempu atu hameno iha nasaun seluk nu’udár fabrika sentral.

Tanba ne’e, husu ba arguidu Gaspar Policarpo da Silva Correia atu foti desizaun, maibé haree ba tempu atu fornese ekipamentu liu ona semana rua, maka iha loron 12 Dezembru 2014 arguidu Paul Manuel da Costa Soares Viana halo karta deklarasaun hodi deklara kompañia Kaninuk Star, Unip. Lda seidauk konsege hatama ekipamentu nee ba MCIA, tuir kontratu ho razaun, ekipamentu nee presiza tempu atu hameno.

Maibé, kompañia nafatin iha komitmentu atu hatama ekipamentu tuir espesifikasaun no kompañia prontu atu responsabiliza, maske kompañia seidauk oferese sasan ekipamentu laboratoriu industria ba MCIA tuir kontratu ne’ebé iha.

Advertisement

Iha loron 12 Dezembru 2014 arguida Zulmira prepara formuláriu rejistu patrimóniu no relatóriu resevimentu no inspesaun (R&I) ne’ebé aprova hosi arguidu Gaspar, orienta ba kompañia atu kompleta dokumentus sales contrat/Order no Invoice ho númeru seriál ekipamentu nu’udár rekezitus hodi prosesa pagamentu.

Bazeia ba justifikasaun ne’ebé mak arguido sira halo iha loron 18 Dezembru 2014 hosi tezouru sentrál Ministériu Finansa (MF) realiza ordem pagamentu ba kompañia Kaninuk Star Lda liu hosi Banku Mandiri ho numeru konta bankária 601-000058033-5 ho montante $191,000.00.

Maibé, iha loron 16 Dezembru 2014 arguidu Gaspar Policarpo da Silva Correia pudia haruka karta kanselamentu ba tezoru MF atu kansela prosesu pagamentu, maibé arguidu haruka fali karta ba iha General Manager Banku Mandiri Timor-Leste hodi husu atu blokeia konta bankária kompañi Kaninuk Star Unip, Lda  ne’ebé seidauk fornese mákina indústria no laboratóriu mai MCIA ho montante $191.000.00.

Bainhira kompañia lori ekipamentu iha fulan Fevereiru tinan 2015 la halo ona inspesaun, tanba inspesaun halo ona antes iha loron 12 Dezembru 2014 no hafoin simu tiha ekipamentu ne’e arguidu Gaspar Policarpo da Silva Correia maka rejista direta iha baze de dadus patromóniu no dokumentus hotu asina ho orientasaun arguidu António da Costa.

Maski ekipamentu sira ne’e, kompañia konsege fornese ba MCIA iha tinan 2015, maibé sasan ne’e la mai kompletu dala ida de’it, tamba ekipamentu etanol no mákina café balun mai uluk iha fulan Janeiru no Fevereiru tinan 2015.

Advertisement

Alende ne’e, tanba mákina double jacket ne’ebé kompañia fornese ne’e a’at nune’e makina Ethanol kompañia foin fornese iha fulan Outubru no Novembru 2017 no ekipamentu tama la tuir tempu iha kontratu.

Ekipamentu laboratóriu hanesan ethanol maioria númeru serial no tipu ne’ebé la hanesan ho lista rejistu patrimóniu no deliver order (DO) ho ITB numeru RDTL-002/MCIA/2014 ho numeru 0004/KS/DO/12/2014.

Implikasaun hosi Ekipamentu ne’ebe tama la kompletu tuir tempu kontratu, numeru serial ne’eb’e la hanesan no tipu ne’ebé diferente, desde tinan 2015 ate tinan 2018 la utiliza no ekipamentu makina kafe, ethanol rai de’it iha armagen USTIM no sentro Kafe Quirilelo, Aileu no ekipamentu ne’ebé laiha manutensaun nune’e halo parfuzu hosi ekipamentus ethanol komesa fruzu, a’at no balun lakon.

Ho arguidu na’in-lima nia hahalok, hamosu prezuizu ba Estadu ho montante osan $143,500.00, tanba ne’e MP akuza Arguidu ba pratika krime partisipasaunekonómika iha negosiu no administrasaun danosa, burla agravadu, falsifikasaun dokumentus ne’ebe previstu iha artigu 299, 274, 266, 267 hosikódigu Penal TL.

Audiénsia julgamentu prezide hosi juiz kolektiva Maria solana, Ana Paula Fonseca, Ivan, Ministériu Públiku reprezenta hosi prokuradór Rogerio Viegas no arguidu sira hetan asisténsia legál hosi Defensór Públiku no Advogadu Privadu Pedro Camoes, Januario Martins,Cancio Freitas no Manuel Sarmento.

Advertisement

Jornalista: Carmelita Isaac

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Justisa & Krime

Absolve “Kalohan” Hosi Pena Efetivu Tinan-Lima La’ós A-favór bá Korrupasaun

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli—Prezidente Tribunál Rekursu (PTR), Deolindo dos Santos konsidera desizaun Tribunál Rekursu (TR) nian hodi absolve Sekretáriu Jerál Partidu Demokrtátiku (PD), António da Conceição “Kalohan” hosi pena prizaun efetivu tinan-lima, la’ós a-favór bá korrupsaun maibé ne’e fundamentasaun hosi Lei.

(more…)

Kontinua Le'e

Justisa & Krime

Fujitivu Arnolfo Teves Jr Submete Rekursu bá TR

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli-Fujitivu Arnolfo “Arnie” Alimpit Teves Jr submete ona rekursu bá Tribunál Rekursu (TR) kona-bá prosesu sira liga ho estradisaun ne’ebé Ministériu Públiku sei halo hamutuk ho Tribunál Estadu Filipina.

(more…)

Kontinua Le'e

Justisa & Krime

FONGTIL Preokupa Autoridade Sira Nonook ho Kazu Ró Tranship II no Expo Dubai

Published

on

Hatutan.com, (22 Abríl 2024), Díli– Forum ONG Timor-Leste (FONGTIL) preokupa ho prosesu transparénsia hosi Ministériu Públiku (MP) kona-bá kazu Ró Tranship II ho Expo Dubai ne’ebé FONGTIL submete to’o agora la iha follow-up no MP nonook tiha de’it.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending