Connect with us
Pakote Ahi

Justisa & Krime

Tribunál Aplika TIR bá Arguidu Kazu Ilísitu Droga Hamosu Kritika iha Mundu Virtuál

Published

on

Hatutan.com, (16 Agostu 2022), Díli—Tribunál Distritál Díli (TDD) liuhosi  juis singular José Gonçalves,  Segunda (15/08/2022), deside aplika medida koasaun Termu Identidade Rezidénsia (TIR) no Aprezentasaun Periódika bá arguidu na’in-sia (9) ne’ebé deskonfia envolve iha kazu ilísitu bá droga.

Lee Mós : TDD Aplika TIR bá Arguidu sira Kazu Ilísitu bá Droga

PCIC logi argiudu sira kazu droga bá TDD, Segunda (15/08/2022). Foto/Hatutan.com

Arguidu na’in-sia (9) ho inisiál DGS, MM, B, MAA, AY, SSO, M, CRM ho J iha  mós obrigasaun legal atu aprezenta aan fulan ida dala ida iha Polísia Sientífika Investigasaun Kriminál  (PCIC).

Tribunál aplika medida koasaun ne’e, tanba laiha faktu sufisiente atu lori arguidu sira ba prizaun preventiva, maske arguidu sira konfesa faktu ne’ebé Ministériu Públiku (MP) aprezenta, maibé arguidu sira hanesan vítima tanba sira konsumu de’it la’ós trafikante ka la’ós distribuidór.

Advertisement

Iha audiénsia julgamentu bá primeiru interrogatóriu ne’e, Ministériu Públiku ne’ebé reprezenta hosi Prokuradór Rogério Viegas akuza arguidu sira ho krime ilísitu bá droga ne’ebé previstu iha artigu 7 hosi kódigu penal TL no lei 2/2017 kona-bá tráfiku droga.  

Desizaun TDD nian liuhosi juis singular José Gonçalves bá arguidu sira kazu ilísitu bá droga ne’e hamosu kritika oioin iha mundu virtual liuliu rede sosiál Facebook. 

Ema ua’in, balun uza Facebook ho sira-nia identidade rasik no balun utiliza konta id falsu  hakerek liafuan kritika no balun aprezenta sira-nia lamentasaun iha sira ida-idak nia konta Facebook no fahe tutan iha grupu sira ne’ebé eziste iha rede Sosiál Facebook.

Espresaun sira ima Mundu virtuál Facebook. Foto/Repro

Lamentasaun ka kritika sira ne’e haree liubá aplikasaun Lei ne’ebé ladún kro’at hasoru arguidu sira tanba de’it maioria hosi arguidu na’in-sia (9) emboot nia oan alias membru Governu balun nia oan, eis membru Governu balun   nia oan, balun família besik ukun na’in ida, no balun emprezáriu nia oan.

Ema balun iha nia konta Facebook espresa sira-nia lamentasaun no halo komparasaun kazu atuál ho kazu matebian Juga Gama nian. Iha ne’ebé kazu ne’e nia natureza atu hanesan, maibé tanba Juga Gama povu ki’ik nia oan tenke simu todan (mezmu halai tiha) no fila mai kumpre desizaun Tribunál  to’o mate iha komarka ka prizaun, maibé hirak agora ne’e hetan de’it TIR tanba iha relasaun família emboot sira.

Lee Mós : Ramos-Horta Husu Timoroan Hakribi Droga

Advertisement

Medida Koasaun TIR no AP

Iha diskusaun sira ne’ebé partilla iha mundu virtual Facebook barak liu haree katak arguidu na’in-sia (9) ne’e la merese atu hetan de’it medida koasaun TIR ho Aprezentasaun Periódika (AP). Mezmu nune’e, Tribunál liuhosi Juis singular José Gonçalves, deside tuir  fundamentasaun Lei  tanba arguidu sira la’ós trafikante, maibé konsumante (konsumedor).

Termu Identidade Rezidénsia (TIR) ne’e medida koasaun  ida aplika automatikamente bá ema se de’it maka konstitui nu’udár arguidu iha ámbitu inkéritu-krime ida nian,  ne’ebé tenke aplika hosi Órgaun Polísia Kriminál ho Autoridade Judisiáriu (juis, majistradu iha Ministériu Públiku).

Esperesaun sira iha Facebook. Foto/Repro

TIR bá arguidu na’in-sia (9) ne’e ho nia rekizitu labele sai hosi nia rezidénsia liu loron-lima  (5) no komunika nafatin bá Tribunál ka Prokuradór kona-bá fatin ne’ebé nia atu bá

Aprezentasaun Periódika  ne’e signifika arguidu tenke  (wajib lapor)  ka halo aprezentasaun periódika perante autoridade kompetente tuir notifikasaun  no durante  labele sai hosi rezidénsia  ka labele muda rezidénsia, liu loron lima, sem fó hatene fatin ne’ebé nia sei bá hela.

JSMP Konsidera Desizaun TDD Razoavel

Advertisement

Programa Monitorizasaun Sistema Judisiál (JSMP, sigla Ingles) konsidera medida koasaun TIR no AP ne’ebé Juis José Gonçalves aplika bá arguido-na’in-sia (9)  ne’e razoavel bazeia bá rekejitus hotu liu-liu indísiu, sirkunstánsia no deklarasaun arguidu sira nian. 

Lee Mós : Ekipa Konjunta Detein Suspeitu Sira Sindikatu Droga, Mesak Sivilizadu Nia Oan

Bainhira TDD aplika kualkér medida koasaun hanesan prizaun preventiva, aprezentasaun periódika no TIR haree mós bá deklarasaun no indísiu ba envolvimentu arguidu sira nian.

“JSMP fiar katak saida maka Tribunál aplika ne’e tuir dunik saida maka Tribunál rona iha deklarasaun no indísiu bá kazu ne’e rasik, inklui sirkunstánsia hotu ne’ebé iha hodi garante arguidu sira-nia prezensa durante prosesu investigasaun, maibé arguidu sira tenke iha reabilitasaun,” Diretora Ezekutiva JSMP, Ana Paula Marçal haktuir Hatutan.com iha ninia knar fatin, Colmera,  Díli, Tersa (16/08/2022).

Esperesaun sira iha Facebook. Foto/Repro

Hafoin  desizaun, tuir JSMP katak Polísia Sientífika Investigasaun Kriminál (PCIC) tenke garante arguidu sira-nia aprezentasaun kada fulan iha PCIC no defeza idak-idak tenke garante katak arguidu sira tenke koopera nafatin ho justisa to’o julgamentu bai-bain hahú liuhosi produsaun prova to’o desizaun final.

Alende ne’e,  JSMP hudu atu defeza mós tenke garante bainhira arguidu sira muda hela fatin tenke informa bá PCIK nune’e bele koopera ho justisa.

Advertisement

Ana Paula Marçal  hateten, ba oin atu garante produsaun provas ne’ebé sufisiente maka Ministériu Públiku (MP) ho PCIK tenke servisu makas hodi lori prova ne’ebé bele prodús akuzasaun ne’ebé kle’an hodi komprova arguidu sir- nia envolvimentu iha kazu ilísitu bá droga.

Nia hatutan, bainhira kondena ema tenke ho prova ne’ebé sufisiente no lakohi atu to’o iha TDD maka akuzasaun la sufisiente bele fó implikasaun bá desizaun ne’ebé la adekuadu tanba droga ne’e kazu boot no fó implikasaun bá ema barak nia futuru.

Ho esperiénsia ne’ebé iha liu-liu atu droga labele sirkula iha Timor, JSMP husu bá autoridade hotu hanesan parte aeroportu, Polísia Migrasaun no fronteira atu hametin seguransa nune’e bele evita droga tama iha Timor. 

Jornalista : Carmelita Isaac

Advertisement
Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Justisa & Krime

Absolve “Kalohan” Hosi Pena Efetivu Tinan-Lima La’ós A-favór bá Korrupasaun

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli—Prezidente Tribunál Rekursu (PTR), Deolindo dos Santos konsidera desizaun Tribunál Rekursu (TR) nian hodi absolve Sekretáriu Jerál Partidu Demokrtátiku (PD), António da Conceição “Kalohan” hosi pena prizaun efetivu tinan-lima, la’ós a-favór bá korrupsaun maibé ne’e fundamentasaun hosi Lei.

(more…)

Kontinua Le'e

Justisa & Krime

Fujitivu Arnolfo Teves Jr Submete Rekursu bá TR

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli-Fujitivu Arnolfo “Arnie” Alimpit Teves Jr submete ona rekursu bá Tribunál Rekursu (TR) kona-bá prosesu sira liga ho estradisaun ne’ebé Ministériu Públiku sei halo hamutuk ho Tribunál Estadu Filipina.

(more…)

Kontinua Le'e

Justisa & Krime

FONGTIL Preokupa Autoridade Sira Nonook ho Kazu Ró Tranship II no Expo Dubai

Published

on

Hatutan.com, (22 Abríl 2024), Díli– Forum ONG Timor-Leste (FONGTIL) preokupa ho prosesu transparénsia hosi Ministériu Públiku (MP) kona-bá kazu Ró Tranship II ho Expo Dubai ne’ebé FONGTIL submete to’o agora la iha follow-up no MP nonook tiha de’it.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending