Connect with us
Pakote Ahi

Nasionál

Média Labele Sai Portavóz ba Ukun-Na’in Sira

Published

on

Hatutan.com, (21 Outubru 2022), Díli—Prezidente Conselho Imprensa (CI), Virgílio Guterres “Lamukan” husu ba média sira labele sai portavós ba ukun-na’in sira.

Prezidente Conselho Imprensa (CI), Virgílio Guterres “Lamukan” kaer liman ho Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS), Francisco Jerónimo. Foto/dok CI.

Virgílio Guterres “Lamukan” husu ne’e relasiona ho Ajénsia Notisioza Timor Leste Tatoli ne’ebé fó espasu derrepente liu hosi live streaming ba Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS), Francisco Jeronimo, atu halo klarifikasaun (pembenaran diri) ba kazu instalasaun projetu Set-Top Box Rádiu Televizaun Timor Leste, Empreza Públika (RTTL, E.P) no hetan buska no apreensaun hosi investigadór Comissão Anti Corrupção (CAC) iha ninia gabinete Palásiu Governu foin lalais ne’e.

Buska no apreensaun hasoru MAPKOMS ne’e bazeia ba mandadu hosi Tribunal Distrital Dili (TDD).

Lee Mós: Kazu Instalasaun Set-Top Box RTTL,E.P, CAC Halo Buska no Apreensaun iha Gabinete MAPKOMS, FFTL ho Rezidénsia Likisá

Advertisement

“Iha kazu MAPKOMS nian, la’ós iha nível rumoris ka gosip nune’e ita atu klarifika gosip ka rumoris ne’e. Maibé, to’o ona nível apreensaun, tanba kuandu iha justisa ema kuandu to’o ona nível apreensaun tanba iha provas atu sai suspeitu ne’e iha ona. Ne’e mak halo apreensaun ne’e mesmu prezunsaun inosênsia ne’e.  Agora utilizasaun média atu halo auto defeza ne’e lejítimu. Agora problema mak média refere. Média sira labele sai portavóz ba Governu ka portavóz ba ukun-na’in sira, maibé portavóz ba públiku,” Prezidente CI hateten iha otél Timor, Sesta (21/10/2022).

Virgílio dehan, kualkér sidadaun iha liberdade no direitu tomak atu halo auto defeza ba nia an, no ne’e lei fó protesaun, maibé iha utilizasaun média sira ne’e presiza mós atu respeita prosesu judisiál sira ne’ebé la’o hela hodi halo klarifikasaun la’ós justifikasaun ka pembenaran.

“Ita ko’alia kona-ba Tatoli, ita presiza haree mós Tatoli nia kobertura durante ne’e. Iha programa ida entrevista ho ukun-na’in sira ne’e ga la’e. CI mós tau-matan hela, liu hosi Diresaun Monitoring no Análiza Média halo hela análiza ba saida mak Tatoli halo ba iha entrevista ne’e, atu haree pergunta sira ne’e no mós atu nota dehan ida ne’e klarifikasaun ka iha tendénsia atu justifika ka halo pembenaran ba MAPKOMS nia pozisaun. Ida-ne’e CI sei halo,” Virgílio Guterres hateten.

CI nia sujestaun ba média sira atu fó fatin mós ba autoridade sira seluk, atu sira mós fó sira nia opiniaun, no ba ukun-na’in sira di’ak liu atu halo klarifikasaun la’ós ba halo justifikasaun katak la sala ka oinsa.

“Di’ak liu halo esplikasaun ba medidas de apreensaun ne’e rasik atu hatudu medida kooperasaun ho justisa,” nia subliña.

Advertisement

Nune’e mós Diretór Diresaun Dezenvolvimentu Análiza Média (DDAM), Alberico da Costa Junior  hateten, sira nia parte mós halo duni an’aliza kona-bá Tatoli nia Programa Live Streaming Talkshow iha Tersa 18 Outubru 2022, ne’ebé ninia típu programa live streaming Talkshow ho fonte MAPKOMS ho títulu “MAPKOMS Klarifika kona-bá Set-Top Box RTTL E.P”.

DDAM nia monitorizasaun no análize, Tatoli nia programa live streaming talkshow ho durasaun minutu 36 no segundu 26 ne’e, derrepente mosu de’it iha pájina Tatoli nian hafoin CAC no PNSIK halo buska ba MAPKOMS, Francisco Jeronimo Martins ninia serbisu fatin no nia rezidénsia relasiona ho kazu projetu instalasaun Set-top box RTTL E.P. nian.

DDAM haree katak, MAPKOMS Francisco Jerónimo uza espasu Redasaun Tatoli nian hodi halo justifikasaun ka pembenaran no halo defeza ba aktu krime ne’ebé nia komete.

“Ida-ne’e, ho intensaun atu dezmente faktu no verasidade jornalizmu ne’ebé durante ne’e kanál mídia sira publika,” Alberico hateten.

DDAM  fó ezemplu kona-bá faktus no dadus sira hosi Hatutan.com ne’ebé ikus-mai CAC no Ministériu Públiku (MP) uza hodi halo investigasaun no halo akuzasaun.

Advertisement

Tuir DDAM  nia haree katak, iha aspetu prinsípiu jornalizmu independénsia, Redasaun Tatoli la livremente no la independentemente hala’o nia knaar jornalizmu, maibé Redasaun Tatoli tuir de’it orientasaun hosi MAPKOMS hodi hakonu ninia interese, tanba ne’e pergunta sira ne’ebé host husu ba MAPKOMS barak-liu guided questions no la menantang.

Alberico fó ezemplu pergunta, Buska no apreensaun horisehik ne’e halo-tán iha fatin púbiku, oinsá ho exelénsia ninia sentimentu kona-ba ida-ne’?

DDAM konsidera Tatoli nia live streaming talkhow ne’e nu’udár programa“settinggan” hodi halo forma no dirize opiniaun públika katak, rezultadu reportájen investigativu mídia nian relasiona ho kazu ne’ebé daudaun ne’e iha ona prosesu legál ne’e la loos.

Diretór Diresaun Dezenvolvimentu Análiza Média (DDAM), Alberico da Costa Junior. Foto/dok CI.

Iha parte seluk, DDAM mós nota programa live streaming talkshow ne’e mós la justu no la balánsu tuir prinsípiu jornalizmu cover both sides and Kódigu Étika Jornalístu Pontu 6 tanba Redasaun Tatoli aprezenta de’it fonte ida deit (single source) mak MAPKOMS, Francisco hodi hato’o ninia komentáriu no preukupasaun liga buska ne’ebé CAC no PNSIK halo ba nia.

Enkuantu, parte sira ne’ebé durante ne’e involve direta no preokupa ho kazu Set-Top Box ne’e, hanesan CAC, Ministériu Públiku no sosidade sivil laiha reprezentasaun iha programa ne’e.

Alen-ne’e, notisia sira ne’ebé Tatoli publika kona-bá kazu projetu instalasaun RTTL E.P nia Set-Top Box ne’e nu’udár kontra-ataka hasoru notisia sira ne’ebé Hatutan.com no mídia seluk publika.

Advertisement

Ezemplu Tatoli nia notisia hafoin CAC halo buska ba MAPKOMS ho títulu, MAPKOMS, Francisco Seidauk sai Suspeitu ba Kazu Set-Top Box RTTL E.P, iha ne’ebé defaktu nia sai ona suspeitu ba kazu refere.

Afinál notisia Hatutan.com edisaun 18 Outubru 2022 hateten “MAPKOMS hanesan Suspeitu ba Kazu Instalasaun Set-Top Box RTTL E.P.

“Ho ida-ne’e, DDAM konsidera Redasaun Tatoli tau nia an nu’udár corong no defensór ba interese MAPKOMS nian liga ho kazu projetu instalasaun set-top box RTTL E.P nian,” Alberico subliña.

Tuir DDAM , politizasaun ba estrutura topu Ajénsia Notisioza Tatoli nian halo Redasaun Tatoli sai frázil ba interefénsia polítika hosi governante no polítiku sira iha situasaun espesífiku balun.

DDAM konsidera momeasaun ba Prezidente no Vise-Prezidente Tatoli nian ne’ebé mai hosi apontamentu polítiku fásil ba sira ne’ebé ukun ka governante sira atu halo interferénsia iha sala redasaun (news room) Tatoli nian tuir sira ninia hakarak.

Advertisement

Jornalista: Vito Salvadór

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Nasionál

Sei Foti Hotu Veíkulu Estadu Ne’ebé Estasiona iha Kargu Xefia Sira-Nia Uma

Published

on

Hatutan.com, (26 Abríl 2024), Díli-Ekipa fiskalizasaun konjunta sei bá foti obrigatóriu veíkulu (karreta ho motór)  Estadu nian ne’ebé durante ne’e estasiona iha utilizadór sira-nia rezidénsia privadu.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Papél Mídia Importante Hodi Kontribui bá Prezerva Memória Pasadu

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli-Centro Nacional CHEGA! Institutu Públiku (CNC, I.P) konsidera mídia ka jornalista sira-nini papél importante tebes atu bele halo kobertura kona-bá akontesimentu sira istóriku hodi bele kontribui bá prezerva memória sira pasadu nian.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Posibilidade Governu Aprezenta Kandidatu Foun Komisáriu CAC

Published

on

Hatutan.com, (23 Abríl 2024), Díli– Vise-Ministru Asuntu Parlamentár,  Áderito da Costa Hugo, informa proposta Lei, 2ª alterasaun bá Lei n°8/2009, 15 de jullu kona-bá Komisaun Anti-Korrupsaun (CAC siglá portugés), aprova  final global ona iha Parlamentu Nasionál iha loron 22 fulan-Abríl,  ho nune’e, Governu sei haree fali timoroan feto ka mane ne’ebé prenxe rekizitu hodi kandidatu  bá komisáriu CAC atu aprezenta bá Parlamentu Nasionál hodi hakat bá eleisaun.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending