Connect with us

Internasionál

TL Apresia UE Nu’udár Parseiru bá Hametin Demokrasia  

Published

on

Hatutan.com, (25 Outubru 2022), Díli—Ministra Negósius Estranjeirus no Kooperasaun (MNEK), Adaljiza Magno, hamutuk ho Embaixadór Uniaun Europeia ba Timor-Leste (TL), Marc Fiedrich realiza Reuniaun Komité Diretivu ba Programa Indikativu Nasionál, organiza husi Serviço do Ordenador Nacional (SON) tutela hosi Ministériu Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun, iha koordenasaun ho Delegasaun Uniaun Europeia, ne’ebé hala’o iha MNEK.

Ministra Negósius Estranjeirus no Kooperasaun (MNEK), Adaljiza Magno, hamutuk ho Embaixadór Uniaun Europeia ba Timor-Leste (TL), Marc Fiedrich realiza Reuniaun Komité Diretivu ba Programa Indikativu Nasionál, organiza husi Serviço do Ordenador Nacional (SON) tutela hosi Ministériu Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun, iha koordenasaun ho Delegasaun Uniaun Europeia, ne’ebé hala’o iha MNEK, Tersa (25/10/2022). Foto/MNEK.

Knaar hosi Reuniaun Komité Diretivu maka koordena implementasaun programa Fundu Europeu ba Dezenvolvimentu (EDF-sigla Inglés) ba dala 11 liuhosi fahe koñesimentu no informasaun entre parte interesadu sira.

Programa Indikativu Nasionál foka iha seitór rua mak dezenvolvimentu rurál no boa governasaun, no mós programa temátika importante ne’ebé relasiona ho ambiente no mudansa klimátika.

Iha tempu hanesan, UE sei introdús programa foun iha ámbitu Programa Indikativu Multianuál (MIP-sigla Inglés) 2021-2027 no nakloke ba komentáriu hosi partisipante sira.

Advertisement

“Governu Timor-Leste rekoñese no apresia papél Uniaun Europeia nian hanesan Parseiru Dezenvolvimentu boot ida ne’ebé Timor-Leste fahe ona relasaun polítika ida ne’ebé di’ak tebes no sempre hamutuk hodi hametin demokrasia, Paz no Dezenvolvimentu, iha respeitu ba Direitus Umanus no hamutuk iha prinsípiu sira atu salva ita-nia planeta hanesan ita-nia uma komún,” Hatutan.com sita deklarasaun Adaljiza Magno iha komunikadu.

Reuniaun Komité Diretivu ba Programa Indikativu Nasionál ne’e hanesan plataforma ida ne’ebé Governu, Uniaun Europeia no kooperasaun hamutuk ho parseiru dezenvolvimentu sira hala’o kada tinan hodi avalia no diskute progresu implementasaun no susesu sira hosi programa sira ne’ebé Governu no Uniaun Europeia asina ona.

Nune’e mós Embaixadór Uniaun Europeia, Marc Fiedrich konsidera ida-ne’e hanesan priviléjiu atu servisu hamutuk ho parseiru hanesan Timor-Leste hodi defende demokrasia, direitus umanus, multilaterál no Estadu direitu.

“Ne’e mak bens públikus ne’ebé ita simu no apresia. Uniaun Europeia sei kontinua halo parseria ho povu no governu Timor-Leste hodi ajuda no garante katak nasaun ne’e prósperu,” nia hateten.

Reuniaun Komité Diretivu ba Programa Indikativu Nasionál nia objetivu maka atu iha koordenesaun di’ak liutan iha implementasaun ba projetu sira ne’ebé la’o hela desde 2014 to’o 2020 ne’ebé finansia hosi Uniaun Europeia liuhosi fahe informasaun entre parte sira ne’ebé envolve.

Advertisement

Iha tempu hanesan, aprezenta no loke diskusaun kona-bá nível preparasaun programa foun sira liuhosi Programa Indikativu Multianuál foun ba Timor-Leste (MIP 2021-2027), iha ámbitu instrumentu finanseiru ba kooperasaun NDICI – Instrumento de Vizinhança, de Cooperação para o Desenvolvimento e de Cooperação Internacional.  

Implementasaun hosi asaun sira inklui iha Programa Indikativu Multianuál hanesan pasu importante ida hodi hametin kooperasaun UE nian ho Timor-Leste.

Sei permite UE no Timor-Leste kontinua serbisu hamutuk kona-ba programa no projetu sira ne’ebé harii tuir objetivu, prinsípiu no valór sira ne’ebé hanesan.

Programa foun ne’e iha prioridade boot rua: Prioridade 1 – Matak no sustentavel ba rekuperasaun no dezenvolvimentu ekonómiku;

Prioridade 2 – Boa governasaun ba dezenvolvimentu sustentável. Ba faze dahuluk, husi 2021 to’o 2024, UE sei dedika kontribuisaun ho valór millaun EUR 55.

Advertisement

Jornalista: Elio dos Santos da Costa

Continue Reading
Advertisement
Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Internasionál

PM Xanana Husu Haforsa Diálogu no Páz Ba Estabilidade Rejionál

Published

on

By

Hatutan.com, (28 Outubru 2025), Díli— Primeiru-Ministru Repúblika Demokrátika Timor-Leste (PM-RDTL), Kay Rala Xanana Gusmão, haktuir hikas importánsia pás no haforsa diálogu hodi garante dezenvolvimentu sustentável liután iha rejiaun ASEAN tomak.

(more…)

Continue Reading

Internasionál

Timor-Leste Marká Tán Istória Ida Tama ASEAN, Ramos-Horta Husu Hametin Dame, Servisu Maka’as ho Onestidade

Published

on

By

Hatutan.com, (28 Outubru 2025), Díli– Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta hateten  loron 26 fulan-Outubru 2025 marka tán istória ida bá Timor-Leste sai membru plenu  ASEAN bá dala-11, nune’e husu povu no Governu hametin nafatin dame no tenke servisu makaas ho ónestidade. 

(more…)

Continue Reading

Internasionál

Tribunál Manila Deklara Arnie Teves Jr “Inosente” husi Asasinatu Omisídiu iha 2019

Published

on

By

Hatutan.com,  (15 Jullu 2025), Dili--Tribunál Manila, Segunda  (14/07/2025),  hatama ona deklarasaun “La sala” (inosente)  ba eis reprezentante Negros Oriental Arnolfo Arnie Teves Jr iha nia kazu omisídiu ba alegasaun omisídiu iha Negros Oriental iha tinan 2019.

(more…)

Continue Reading

Trending