Connect with us
Pakote Ahi

Bobonaro

Merkadu Balibo Laiha Fasilidade Saneamentu no Bee-Moos

Published

on

Hatutan.com (18 Outubru 2023), Balibo – Kondisaun merkadu tradisionál sira ne’ebé bele fó espasu dignu bá vendedór ka negosiante ho komprador sira la’ós haree de’it bá  infraestrutura ka uma merkadu, maibé fasilidade sira, hanesan saneamentu no bee-moos  importante tebes atu bele asegura atividade merkaduria nian no bele garante kondisaun saudavel bá komprador ho negosiante sira-nia saúde.

Lee Mós: Notísia Investigativu Kazu Set-top Box RTTL,E.P Lori Hatutan.com Manan Prémiu Francisco Borja da Costa no Manan Mós Prémiu Bernardino Guterres

Kondisaun Merkadu Postu Administrativu Balibo, Munisípiu Bobonaro laiha bee-moos no saneamentu. Foto/Tome da Silva

Atu bele garante merkadu ida dignu bá abitante hotu, maka tenke iha esforsu hosi entidade relevante sira, liuliu ukun na’in-sira atu kria kondisaun la’ós deit fíziku maibé mós la’ós fíziku ho nia afirmasaun merkadu saudavel.

Merkadu Postu Administrativu Balibo, Munisípiu Bobonaro, nu’udár merkadu ida hosi merkadu tradisionál lubun ne’ebé iha territóriu nasionál dook tebes hosi kondisaun ne’ebé saudavel no dignu.

Tuir observasaun Hatutan.com nia iha merkadu Balibo Vila, hatudu katak espasu bá negosiante ho komprador sira ladún di’ak. 

Advertisement

Negosiante sira fa’an sasán tuur tuir de’it estrada ninin ne’ebé tenke aguenta ho rai-manas, rai-rahun tanba la iha fasilidade bee-moos atu sira bele rega netik rai rahun sira iha espasu sira ne’ebé fó biban atu sira bele fa’an sira-nia sasán.

Maske tuir oráriu merkadu nian, katak merkadu Balibo nia atividade halo semana ida dala ida iha loron Segunda-feira de’it, maibé mínimu tenke  iha netik kondisaun báziku, hanesan bee-moos ho saneamentu. Nune’e, bainhira vendedór sira presiza bee hodi rega bá modo ne’ebé sira fa’an karik iha bá sira. Nune’e mós karik sira presiza fatin hanesan sentina, la presiza bá  tuku komunidade sira besik nia odamatan atu utiliza ema nia sentina.  

Domingos Gomes, hanesan negosiante triste  ho kondisaun mínimu iha merkadu Balibo Villa, liu-liu laiha espasu di’ak bá atu fa’an sasán iha uma merkadu nian tanba ne’e sira fa’an tuir estrada ninin de’it.

Hatutan.com iha Merkadu Balibo Villa, Segunda (16/10/2023), vendedor Domingos Gomes hateten, fatin ne’ebé sira utiliza hanesan merkadu ne’e kloot tiha ona no abitante balun mós hela permanente tiha iha espasu merkadu ninian.

Domingas Carlos nu’udár mós negosiante hateten, aitivdade negósiu iha merkadu Balibo Villa tau negosiante ho komprador sira-nia vida iha risku tanba atividade merkadoria halo iha estada ninin no bainhira karreta ka motór liu bá-mai bele prejudika sira-nia vida.

Advertisement

Merkadu Postu Administrativu Balibo, Munisípiu Bobonaro, okupa estrada ninin. Foto/Tome da Silva

“Ami fa’an de’it iha estrada mós sasán folin, maske fatin kloot maibé problema mak hadau malu tamba ida ne’ebe mak mai uluk nahe uluk tia ona nia sasán, ami sira mai ikus ne’e susar atu hetan fatin. Kona ba fatin ami sempre istóri malu to’o hirus malu tamba dalaruma mós ema sira fa’an kioske ne’e sai mai fa’an hotu iha ne’e,” Domingas Carlos haktuir.

Administradór  Postu Administrativu Balibo, Amilcar Tavares hateten komunidade sira nia preokupasaun ne’e dehan merkadu ne’e kloot, la iha saneamentu no bee-moos, maibé konfisoins mak ne’e tuir situasaun no kapasidade.

“Iha momentu ne’ebá iha domingu kalan ha’u aviza kedas telefone ba jestór merkadu hodi segunda ne’e muda sira hosi fatin obralan ne’e tama hotu ba iha merkadu laran. Nune’e iha loron segunda-feira momentu iha oras 8:15 otl, ai ida iha ne’ebá monu. Se ha’u la muda sira ema pasti barak problerma. Tamba lei mós hateten ona se fatin risku labele fó komunidade sira atu halo atividade saida de’it ka fa’an sasán iha ai okos, se bainhira mak ha’u la muda sira, ai ne’e monu mak hanehan ema ruma depois fali dehan autoridade sira mak la iha kapasidade entaun ha’u muda, katak ida ne’e grasa boot ida,” Administradór Postu Administrativu Balibo Amilcar Tavares hateten.

Uluk Estadu fahe sombriña boot bá kada negosiante sira atu utiliza fa’an sira-nia sasán no sai netik mahon bá sira no parte Administrasaun Postu Balibo hatama ona proposta atu oinsá mak kria kondisaun saneamentu ho bee-moos iha merkadu laran.  Maibé buat hotu la’o tuir nia prosesu.

Negosiante iha Merkadu Postu Administrativu Balibo, Munisípiu Bobonaro. Foto/Tome da Silva

Xefe Suku Balibo Vila, Anacleto da Silva,  mós dehan, nu’udár autoridade lokál  sente iha problema uitoan kona-bá kondisaun infraestrutura merkadu nian, maibé kontinua fó hanoin bá komunidade sira atu pasiénsia tanba buat hotu tuir nia prosesu.

“Ba oin ha’u hato’o mensajen liu hosi imi hanesan jornalista atu hatutan ha’u nia lian ba iha ukun na’in sira atu loke netik merkadu ne’e luan uitoan tamba ami iha Balibo ne’e halerik loos ba kondisaun ida-ne’e. Merkadu la sufisiente no maioria komunidade sira fa’an sasán iha estrada ibun. Laiha bee-moos no laiha saneamentu,” Xefe Suku Balibo Vila, Anacleto da Silva  hateten.

Governu Sei Reabilita Merkadu Munisípiu rua

Advertisement

Ministru Komérsiu no Indústria (MCI), Filipus Nino Pereira. Foto/Elio dos Santos da Costa

Bá kondisaun sira merkadu tradisionál iha munisípiu sira no postu administrativu sira iha territóriu nasionál, Hatutan.com konfirma ho Ministru Komérsiu Indústria (MCI, sigla portugés) Filipus Nino Pereira, hateten Governu ne’ebé lidera hosi Xanana Gusmão iha ona planu atu halo reabilitasaun bá merkadu iha munisipiu rua; Ermera ho Lautem.

Governu hahú ona halo merkadu rua ne’e nia dezeñu no nia estudu viabilidade mós konklui tiha ona.

“Ita hein de’it hosi sekretaria grandee projetu ne’e halo avaliasaun sira sei tau iha orsamentu 2024 hahú nia konstrusaun,” Ministru Filipus Nino Pereira hateten hodi responde Hatutan.com iha Palásiu Governu.

Liga ho kondisaun merkadu Postu Administrativu Balibo ne’ebé tuir observasaun katak vendedór sira halo negósiu iha estrada ninin tanba laiha fatin dignu bá sira atu halo negósiu, Ministru Filipus Nino Pereira hateten, sira-nia parte sei haree prosesu.

“Kona-bá Merkadu Balibo ne’e ita sei haree ninia prosesu lubuk ida, ita hahú lai ho munisípiu seluk par ita nia vendedór sira fan ho dignu,” Nino Pereira hateten.

Jornalista Estajiáriu : Lazaro Pereira Quefi/Jornalista: Leopoldina de Carvalho

Advertisement

 

 

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Bobonaro

Rekonsiliasaun Nu’udár Prossesu Rekoñesimentu Sala Iha Pasadu

Published

on

Hatutan.com, (19 Novembru 2023), Bobonaro—Festivál Fronteira 2023 iha Maliana Vila, Munisípiu Bobonaro konklui ona iha Sábadu (18/11/2023).

(more…)

Kontinua Le'e

Bobonaro

Problema iha BoQ, Reabilita Estrada Urbana Maliana Muda bá 2024

Published

on

Hatutan.com, (18 Novembru 2023), Bobonaro-Ministériu Obras Públikas (MOP) muda projetu reabilitasaun estrada urbana Postu Administrativu Maliana Vila, Munisípiu Bobonaro  bá tinan 2024.

(more…)

Kontinua Le'e

Bobonaro

Horta Sei Ko’alia ho Xanana Taka Totál Kanek Sira ’75-99′

Published

on

Hatutan.com, (16 Novembru 2023), Bobonaro-Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta, sei ko’alia ho Primeiru-Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão, atu taka totál kanek sira mak akontese iha 1974-1975 to’o 1999.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending