Connect with us

Nasionál

Dezenvolvimentu Umanu Kontribui ba Intelijénsia no Kreximentu Ekonómiku-Sosiál Populasaun nian

Published

on

Hatutan.com, (27 Maiu 2024), Díli- Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta hateten dezenvolvimentu umanu nu’udár meiu ne’ebé kontribui ba intelijénsia no kreximentu ekonómiku, sosiál populasaun nian hodi kontribui ba dezenvolvimentu nasionál.

Lee Mós: Ramos-Horta Kondekora Timoroan no Sidadaun Estranjeiru Ne’ebé Kontribui bá Dezenvolvimentu TL

PR Ramos-Horta partisipa lansamentu relatóriu dezenvolvimentu umanu rejionál husi UNDP ho tema “Making our future New Directions for Human Development in Asia and the Pacific”, iha Muzeu Rezisténsia, Díli Segunda (27/05/2024). Foto/Tome da Silva

Prezidente hato’o asuntu ne’e iha lansamentu relatóriu dezenvolvimentu umanu rejionál husi United Nations Development Program (UNDP), ho tema “Making our future New Directions for Human Development in Asia and the Pacific”, ne’ebé hala;o iha Muzeu Rezisténsia, Díli Segunda (27/05/2024).

Prezidente Repúblika José Ramos-Horta hateten, iha ne’e atu fahe ho hotu-hotu kona-ba dezenvolvimentu umanu iha Timor-Leste. Dezenvolvimentu Umanu nu’udár pilar ida importante ba kreximentu ekonómiku iha pais ne’e no kontribui ba integridade Ppesoál sidadaun sira nian.

Advertisement

Prezidente Repúblika haktuir mós katak ko’alia kona-ba dezenvolvimentu umanu iha setór ba ne’ebé iha inter ligasaun. Ezemplu ki’ik de’it mak bee-moos sai nu’udár fatór ida ne’ebé kontribui ba dezenvolvimentu umanu.

Nia afirma atu kria dame no hakotu funu hodi dezenvolve nasaun ne’e presiza lideransa ida ne’ebé nakonu ho domin, kompaixaun, umilde, intelijénsia no vizaun atu identifika dezafiu ka obstákulu sira ba dezenvolvimentu umanu.

Nia subliña mós katak atu identifika dezafiu sira presiza hateten prioridade sira no realistis ho realidade iklui problema sira atu bele lori dezenvolvimentu ba país.

“Prioridade sira Timor-Leste nian ba tinan lima oin mai sei bazeia de’it ba dadus ne’ebé iha kona-ba seguransaaAlimentár laos de’it ho osan, maibé ho intelijénsia ka matenek iha seguransa alimentár. Tenke iha seguransa ai-han ne’ebé matenek, politika di’ak iha setór agrikultura. Tamba ne’e Dezenvolvimentu Umanu importante ba koñesimentu no intelijénsia sidadaun sira nian ba hadi’a moris,” Prezidente Repúblika José Ramos-Horta hateten.

Xefe Estadu hatutan dezenvolvimentu umanu tenke tau moó prioridade ba iha nutrisaun, programa merenda eskolár ba estudante sira,  bee-moos ba komunidade no prioridade sira seluk ne’ebé tuir planu Governu nian ba dezenvolvimentu umanu Timor-Leste nian.

Advertisement

Husi esperiénsia tinan 20 saida mak falla no saida mak hetan susesu, hanoin katak ida-ne’e sai hanesan lisaun, atu hatene oinsá buat ne’ebé presiza mak aumenta atu hasae kresimentu dezenvolvimentu umanu iha país ne’e.

Reprezentante Rezidente UNDP ba Timor-Leste Katyna Aguenta iha nia diskursu hateten iha Relatóriu Dezenvolvimentu Umanu rejionál ne’e nu’udár dalan ba mekanizmu foun ba ema nia dezenvolvimentu.

UNDP halo servisu no relatóriu sira kona-ba dezenvolvimentu umanu nu’udár paradigma ida atu ema hotu bele iha koñesimentu ba prosesu dezenvolvimentu umanu iha Asia Pasífiku no Timor-Leste.

Objetivu husi servisu sira no relatóriu dezenvolvimentu umanu rejionál ne’e mak ba ekonomia uma-kain nian, ne’ebé foku ba kiak, nudar dinamika ba obsaun no oportunidade iha moris.

“Liu husi projetu ida ne’e UNDP hakarak promove edukasaun ba dezenvolvimentu umanu iha Asia Pasífiku no Timor-Leste no ho razaun atu promove abilidade no igualdade iha razaun signifikativu ba multi sektoral ne’ebé ema mak sai hanesan sentru ba desizaun sira,” Katyna Aguenta esplika.

Advertisement

Nia hatutan ho Planu Estratéjiku Dezenvolvimentu Nasional (PEDN) 2011-2030 ne’ebé Timor-Leste sai hanesan aspirasaun ba ema Timoroan atu kria prosperidade ida forte iha liña komunidade internasionál.

Jornalista: Vito Salvadór

 

Advertisement
Continue Reading
Advertisement
Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Nasionál

AJTL Dezafia RTTL,E.P ho Tatoli, I.P Hatudu Editoriál Independente

Published

on

By

Hatutan.com, (13 Novembru 2025), Díli—Asosiasaun Jornalista Timor Lorosa’e (AJTL) dezafia média Estatál hanesan Rádiu Televizaun Timor-Leste, Empreza Públiku (RTTL.E.P) ho  Ajénsia Notísioza Tatoli, Institutu Públiku (I.P) hatudu editoriál Independete hodi garantia liberdade espresaun no liberdade imprensa iha  Estadu direitu Demokrátiku Timor-Leste nian.

(more…)

Continue Reading

Nasionál

Filipina Hato’o Agradese Bá Governu Timor-Leste Mas Momentu Ne’e Sira Presiza Liu Apoiu Materiál

Published

on

By

Hatutan.com, (13 Novembru 2025), Díli– Prezidente Filipina, Ferdinand “Bongbong” Romualdez Marcos Jr, kontaktu Primeiru-Ministru Kay Rala Xanana Gusmão, hodi hato’o agradesimentu ba solidariedade ho sira-nia situasaun dezatre naturál, maibé momentu ne’e sira seidauk presiza apoiu umanitária husi forsa tarefa kontijenten Timor-Leste nian, tanba sira-nia ekipa no rekursu sufisiente hela.

(more…)

Continue Reading

Nasionál

Timor-Leste Sei Fó Apoia Sanitáriu Ba Vítima Dezastre Naturál iha Filipina

Published

on

By

Hatutan.com, (06 Novembru 2025),Díli—Estadu Timor-Leste sei  fó apoiu umananitária bá vitíma dezestre naturál ne’ebé akontese iha   Estadu Filipina.

(more…)

Continue Reading
Advertisement

Trending