Hatutan.com, ( 25 Setembru 2024), Díli–Diretór Servisu Apoiu Diagnóstiku no Terapéutiku iha Hospital Nasional Guido Valadares (HNGV), Vidal de Jesus, klarifika katak pasiente mane ida ho idade tinan 38 husi Munisípiu Ermera, ne’ebe mate tara aan, Kuarta dadeer (25/09/2024), la’ós tanba atendementu ladi’ak ka la’ós tanba ai-moruk laiha, maibé tanba pasiente moras iha problema ho aten.

Autoridade sira HNGV nian halo konférensia imprensa hodi klarifika kona-bá pasiente ida ne’ebé tara aan iha HNGV, Kuarta dadeer (25/09/2024). Foto/Leopoldina de Carvalho
Portavós Ekipa Integradu Saúde (EIS) ne’e konfirma katak, pasiente ne’e baixa ona iha HNGV durante loron 11, hahú husi loron 14-25 Setembru 2024, no tara an iha tuku 04: 30 dadeer Otl.
“Pasiente ne’e mate la’ós tanba atendimentu ladi’ak ka ai-moruk laiha, ida ne’e lae no la’ós tanba nia moras ne’e mak halo nia mate, mais ami atu esplika de’it kona-ba kronolojia moras to’o nia tara an tanba nia baixa durante loron 11, hafoin halo investigasaun liu husi cityscan, USG, rezultadu ne’e deteta duni katak nia moras problema ho aten no durante ne’e halo tratamentu bazeia ba diagnoze ne’ebe iha,” Vidal de Jesus informa ba jornalista sira.
Vidal esplika daudaun ne’e nia motivu tara an sidauk hatene, tanba ne’e sei iha prosesu investigasaun nia laran ne’ebe sei halo husi parte relevante sira iha instituisaun nia laran mak hatene lolos nia motivu tara an.
“Iha madrugada nia tara an hafoin ba haris fatin ho durasaun kuaze minutu 30, maibé tanba kleur demais nune’e staff sira ne’ebe pikete iha kalan, hahú deskonfia hodi ba loke odamatan haris-fatin nune’e haree duni katak pasiente ne’e tara an uza kalsa talin, hodi kesi ba iha besi kahe-ropa, no tara an ho modelu tur hanesan ho foto ne’ebe espalla iha media sosiál Facebook” Nia esplika.
Nia esklarese tan katak Ho foto ne’ebe espalla iha media sosial hodi hamosu preokupasaun husi públiku ne’ebe deskonfia katak ho medida tara an ne’ebé mak badak imposivel pasiente bele mate, nune’e doutór Vidal esplika katak ne’e depende ba pezu tanba tara an modelu ida ne’e, ho tasi kesi ba kakorok nune’e bele hamosu depresaun, coluna servikkal ka via air nivel superior ida ne’ebe komprime, klaru ne’e habit iis la sai ne’e halo nia mate.
Antes loron rua pasiente komesa hatudu ona nia sintoma ladún koopera ho nia estadu mental ne’e alteradu uitoan, karik ida-ne’e mak sai fatór ba nia hodi tara an, ne’e mós ladún hatene, ne’ebe esplikasaun hirak ne’e bazeia ba klinik nian, karik sees husi ida ne’e hein parte relevante sira mak bele halo esplikasaun.
Kona-bá informasaun ne’ebe fó sai dehan katak pasiente oho an tanba hafoin rona informasaun husi doutór sira katak labele salva ona nia vida, Vidal hateten informasaun ne’e laloos, tanba tuir informasaun ne’ebe parte kompetente sira simu, doutór sira sidauk fó informasaun ka esplika kona-bá kondisaun moras ida ne’e ba pasiente tanba pasiente ida kondisaun ne’ebe ladún estavel.
Família Konsidera Pasiente Mate Tanba Moras Grave
Família husi pasiente ne’ebe tara an, Miguel Maia haktuir matebian durante ne’e sofre moras grave iha uma to’o fulan ida, hafoin foin mai halo tratamentu iha HNGV kuaze to’o semana rua to’o ohin dadeer hakotu nia iis liuhusi dalan tara aan.
“Nia moras grave nia moras ne’e kona ba hepatitis iha nia pulmaun ho nian aten, depois mós moras ida seluk iha nia kabun, nia kabun ne’e mak bubu nune’e la bele soe fo’er boot no soe fa’er ki’ik mak bele, depois nia la han, hemu de’it bee,” Miguel Maia haktuir.
Miguel Maia esplika tuir médiku sira katak antes ne’e médiku sira dehan bele halo operasaun maibé haree fali ba motivu moras ne’e bele dehan katak iha kategoria grave liu-liu iha parte pulmaun nian, nune’e doutór sira sujere ba família atu lori fila ba uma.
Hafoin ida ne’e família husi pasiente mós buka ona solusaun, maibé derrepente de’it iha oras dadeer ne’e pasiente hateten dehan ba hariis-fatin, mas hakfodak nia tara aan ona iha hariis-fatin .
Miguel Maia hanesan reprezentante família matebian mós asina ona akordu konkordánsia ida ho Polísia Investigasaun Kriminál hatete konsidera ne’e hanesan mate normal. Tuir Famili katak bele halo autópsia, maibé ida ne’e halo autópsia ne’e só ba ema normál ida, no akontesementu normál entaun bele halo nune’e bele hatene kona-ba motivu tara aan, maibé iha kazu ida ne’e pasiente moras grave karik tanba la simu ho moras ne’ebe nia sofre tanba grave no la bele ona rekupera nune’e pasiente deside tara aan.
Jornalista : Leopoldina de Carvalho