Hatutan.com, (27 Agostu 2025), Díli– Reuniaun Ordinária Konsellu Ministru sira-nian iha Palásiu Governu, Kuarta (27/08/2025), aprova projetu Rezolusaun ezonera prezidente Autoridade Rejiaun Espsiál Oé-Cusse Ambeno, Rogério Tiago de Fártima Lobato ho nia membru autoridade sira, ho efeitu hahú iha loron 31 fulan-Agostu tinan 2025.
Lee Mós: Outubru, Atoni-oan Kaer Administrasaun no Governu Lokál RAEOA

Xanana kaer-liman ho Rógerio Tiago de Fátima Lobato. Foto/Dok. Espesiál
Sita hosi komunikadu imprensa Gabinente Prezidénsia Konsellu Ministru nian haktuir katak hateten Konsellu Ministrus aprova projetu Rezolusaun Governu tolu ne’ebé aprezenta husi Primeiru-Ministru Kay Rala Xanana Gusmão, kona-ba Rejiaun Administrativa Espesiál Oe-Kusi Ambenu (RAEOA).
“Disolve Komisaun Ezekutiva ho hanoin atu estabelese Zona Ekonómika Espesiál Dezenvolvimentu Oekusi Ambenu (ZEEDOA), ho efeitu iha loron 31 fulan-agostu 2025.” sita komunikadu imprensa ne’e.
Konsellu Ministru mós halo desizaun hodi nomeia estrutura provizória foun ida, hodi garante kontinuidade administrasaun nian hahú iha loron 01 fulan-Setembru tinan 2025.
Antes ne’e, iha loron 24 fulan-Janeiru 2024, Reuniaun Ordinária Konsellu Ministru, ne’ebé prezide husi Primeiru-Ministru Kay Rala Xanana Gusmão, kria Rezolusaun Governu dahuluk, ne’ebé aprova ona ho nia objetivu atu nomeia prezidente no membru Autoridade RAEOA nian.
Iha rezolusaun Governu ne’ebé ko’alia kona-bá nesesidade reestruturasaun no autonómia bá RAEOA, tuir proposta iha Programa Governu nian, ho objetivu atu rekupera konfiansa populasaun nian, rekupera dinamizmu iha dezenvolvimentu ekonómiku no estabelese relasaun konfiansa ho interveniente sira hotu, populasaun, parseiru no parte interesada sira seluk. Ho ne’e, Governu nomeia Rogério Tiago Lobato hanesan Prezidente Autoridade RAEOA, bá mandatu ida tinan lima nian, ho misaun prinsipál atu superviziona atividade sira desentralizasaun nian, eduka no mobiliza populasaun lokál ba envolvimentu konxiente ida iha dezenvolvimentu ekonómiku Enklave Oé-Cusse Ambeno nian.
Nomeia mós sidadaun sira bá membru Autoridade RAEOA nian bá mandatu tinan lima maka hanesan tuir mai ne’e; André Lao, Sekretáriu Rejionál ba Administrasaun, Elvira Manat, Sekretáriu Rejionál ba Finansas, Luís de Jesus Neno, Sekretáriu Rejionál ba Saúde, Inácia Tamele, Sekretária Rejionál ba Edukasaun no Asuntus Sosiál Filomena Sila, Sekretária Rejionál ba Agrikultura, Marcelino Marques Coro ho Sekretáriu Rejionál bá Terras no Propriedades, Rejistu no Notariadu
Projetu daruak Rezolusaun Governu nian, ho objetivu atu kria Komisaun Ezekutiva ida hodi haree ba estabelesimentu Zona Ekonómika Dezenvolvimentu Espesiál ida iha Oé-Cusse Ambeno.
Desizaun hodi kria komisaun ida-ne’e atu konsidera katak, hafoin kuaze dékada ida dezde ninia kriasaun, projetu atu estabelese Zona Espesiál Ekonomia Sosiál Merkadu (ZEESM) ida, hatudu inkapasidade atu kumpre objetivu sira ne’ebé propoin ona iha inísiu, hodi kria beibeik dúvida kona-ba ninia natureza, finalidade, kompeténsia no podér sira to’o ninia estinsaun. Populasaun la haree-hetan Zona Espesiál ne’e hanesan realidade ida ne’ebé bele atende sira-nia nesesidade, laiha dinamizasaun ekonómika, atinje ekuidade sosiál no partisipasaun efetiva komunidade lokál nian. Aleinde ne’e, jestaun Zona Espesiál dala barak konfunde ho administrasaun Rejiaun Administrativa Espesiál Oé-Cusse Ambeno nian, nune’e hamosu inserteza kona-ba ninia papél no impaktu efetivu.
Komisaun ne’e iha responsabilidade atu prepara no aprezenta ba Governu, ho prazu fulan-12, estudu detalladu ida ho objetivu atu implementa Zona Ekonómika Espesiál ida iha Oé-Cusse Ambeno, liuliu ho deskrisaun pormenorizada kona-ba ninia objetivu sira, planu implementasaun nian no orsamentu nesesáriu ba efeitu ne’e.
Nomeia João Mendes Gonçalves hanesan Koordenadór Komisaun enkuantu dezigna Régio da Cruz Salu no Herculano de Sousa hanesan Vise-Koordenadór.
Jornalista: Zita Menezes