Hatutan.com, (12 Setembru 2025), Díli—Universidade Nasionál Timor-Lorosa’e (UNTL) liuhosi Vise-Reitora asuntu Estudantil, Ligia Tomas Correia, kombina ona ho Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) atu la aseita utiliza resintu UNTL nian hodi sai fatin konsentrasaun ba manifestaun kontra Parlamentu Nasionál.
Lee Mós: PNTL Autoriza EUTL Halo Manifestasaun iha Tasi-Tolu

PNTL halo enkontru ho UNTL, Sesta (12/09/2025). Foto/Juvinal Cabral dos Santos
Liuhosi enkontru midiasaun ho Komandante Operasaun PNTL, Superintendente Xefe Polísia Justino Menezes iha UNTL, Sesta (12/09/2025), vise-Reitora UNTL ba asuntu Estudantil, Ligia Tomas Correia, reiteira katak UNTL mós la aseita atu halo manifestasaun boot ne’e iha aredór UNTL.
“Ita tenke buka fatin ida ne’ebé mak bele livre ba Universidade sira hotu, Estudante sira hotu no sira seluk ne’ebé mak ba hamutuk iha ne’ebá hodi hato’o, depois ita hamutuk buka solusaun Estudante Universitariu Timor Lorosa’e (EUTL) nia portavóz ba deputadu iha Parlamentu Nasionál,” Komandante Operasaun PNTL, Superintendente Xefe Polísia Justino Menezes haktuir ba jornalista sira hafoin halo enkontru ho parte sira iha UNTL.
Tuir karta koñesimentu ne’ebé hato’o ba iha komandu Jeral PNTL katak, EUTL halo manifestasaun hahú iha Segunda-feira 15 fulan-Setembru tinan 2025, signifika durante fulan ida ne’e semana haat, mais demostrasaun ne’e kada semana ida loron tolu mak Segunda, Tersa, no Kuarta.
Komandante Operasaun Polísia Justino Menezes aktualiza situasaun geral agora dadauk di’ak hela, kona-bá apoiu seguransa ba Estudante Universitariu Timor Lorosa’e (EUTL) atu halo manifestasaun no EUTL sira mantein nafatin halo iha resintu UNTL la bele tanba konsidera besik liu órgaun soberanu Parlamentu Nasional (PN).
“Karik sira lao ita asegura, mais husi parte Komandu Jeral tetu katak ne’e kontra Leí, la’ós sira halo manifestasaun ne’e mak kontra Leí ne’e lae, maibé distansia ne’ebé mak hakerek iha artigu 5° Leí Numeru 1/2006. Labele konfundi kona-ba direitu atu halo reauniaun ka manifestasaun ne’e la’ós aturizasaun husi PNTL,” nia afirma.
Tuir Leí manifestasaun Leí Numeru 1/2006 8 de Fevereiru ne’ebé ko’alia kona-bá liberdade ba reauniaun no manifestasaun ninian. Relasiona Leí manifestasaun iha artigu 5.º kona-bá Restrisaun alínea primeiru, bandu atu realiza reuniaun no manifestasaun iha fatin públiku ka nakloke ba publiku menús hosi metru 100 hosi fatin ne’ebé lokaliza sede órgaun soberania nian, rezidénsia ofisiál titulár , órgaun soberanian nian, instalasaun militár no militarizada, estabelesimentu prizionál, sede reprezentasaun diplomátika no konsulár no sede partidu polítiku.
Komandante Operasaun Nasional PNTL ne’e esplika labele konfundi PNTL ne’e sira fó koñesimentu hodi fó garantia ba sira nia asaun ne’e hotu. Maibé, mós regula iha Leí Konstituisaun artigu 42° katak Liberdade atu halibur no halo manifestasau, maibé iha alínea 2 hateten, rekoñese ema hotu-hotu nia direitu ba manifestasaun tuir Leí haruka. Razaun ida ne’e mak hamosu Leí Nu. 1/2006 iha primeiru governu ne’ebé aprova iha artigu 1° to’o 17° ne’e klaru kedas iha ne’ebá.
“Karik ita haree, ita tetu husu fó seguransa garantia ba sira nia asaun sira ne’e, mak ita ba haree observa rasik katak ne’e besik loos vitais soberania estadu ninian ne’ebé hakerek iha ne’ebá katak manifestasaun labele besik, ita defini fatin seluk para sira bele halo, ita asegura,” nia tenik.
Bainhira EUTL mantein halo asaun manifestasaun autoridade Polísia nafatin halo negosiasaun ho sira, aproximasaun para sira rona autoridade seguransa asegura sira ho di’ak, nune’e sira espresa sira nia hanoin polítika sira ne’ebé mak sira protesta ba Parlamentu Nasionál buat hotu seguru no di’ak, terseira parte labele destroi perturba ordem publiku.
“Tanba EUTL ne’e Universidade Timor laran tomak ne’e sei mai apoiu, iha primeiru dia ne’e sei ida rua mais segundu ho terseiru husi loron tolu kada semana ida, durante fulan ida iha Segunda, Tersa no Kuarta ne’e kuaze ema mai aumenta barak liu tanba ne’e fatin iha resintu UNTL ne’e lato’o para sira halo no tuir Leí mós la bele duni” Superintendente Xefe Polísia Justino Menezes afirma tan.
Jornalista: Juvinal Cabral dos Santos