Connect with us

Polítika

Loron 07 Dezembru, Istória Moruk Povu Timor-Leste

Published

on

Hatutan.com, (07 Dezembru 2022), Díli- Loron 07 fulan-Dezembru, sai hanesan loron istória “moruk” bá Timor-Leste tamba iha loron ida-ne’e mak Indonézia halo invazaun mai  Timor-Leste ho nia  konsekuensia, timoroan rihun mate, barak dadur, barak desterra, hamlaha  to’o 1999.

Lee Mós : 47 Tahun Setelah Invasi, Timor-Leste Surga yang Hilang dari NKRI

Sunu-lilin no kari ai-funan hodi hanoin hikas no fó ondra bá eroi sira ne’ebé mate iha loron invazaun Indonézia nian mai Timor-Leste. Foto/Elio dos Santos da Costa

Ministru Justisa (MJ), Tiágo Amaral Sarmento hateten, tinan 24 nia laran dadur sira hetan torturasaun, hetan violasaun direitu umanus no la hetan liberdade nu’udár  umanu.

Memória moruk pasadu ida-ne’e labele monu leet de’it maibé, tuir Governante ne’e katak, tenke prezerva ho didi’ak nu’udár memória moris hosi jerasaun otas bá otas.

Advertisement

Ministru Justisa Tiágo Amaral Sarmento, hateten nu’udár nasaun independente no soberanu tenke sadere, kesi-metin an, helik an bá istória pasadu hodi projeta futuru ida ne’ebé nabilan hodi prevene labele akontese fali hanesan pasadu.

“Ha’u iha esperansa, ha’u fiar katak fatin ida-ne’e antigu Komarka Balide-Díli, sai dunik memória moris hodi fó testemuña ne’ebé boot bá jerasaun foun no jerasaun futuru,” Ministru Tiágo Amaral Sarmento hateten iha ámbitu serimónia  lansamentu bá jardín Memória Viva iha Antigu Komarka, Balide, Díli, Kuarta (07/12/2022).

Iha antigu komarka Balide, iha ne’ebé mártires barak fakar raan bá rai ida-ne’e no bá sobrevivente no eis prizioneiru sira ne’ebé sei moris, vítima iha fatin ida ne’e, hodi hanoin kona-bá istória pasadu prizioneiru polítika sira nian.

 Diretór Ezekutivu Asosiasaun dos Eis Prizioneiru Polítiku (ASSEPPOL)  Martino Rodrigues Pereira, hateten ASSEPPOL sei halo advokasia ho Estadu hodi nune’e bele hili loron 07 fulan-Dezembru hanesan loron ne’ebé dedikadu bá prizioneiru polítika sira atu bele fó onra ba sira ne’ebé mate no bá prizioneiru polítiku hotu ne’ebé sei moris hodi kontinua hatutan istória bá jerasaun sira.

Dadur sira ne’ebé hetan torturasaun, terus no mate iha prizaun durante luta bá ukun an ne’e, tuir nia, hanesan fundasaun ida bá Timor-Leste nia luta bá ukun an.

Advertisement

jardín Memória Viva iha Antigu Komarka, Balide, Díli. Foto/Elio dos Santos da Costa

ASSEPPOL mós husu atu Estadu tau matan bá sobrevivente sira liuliu bá eis prizioneiru sira ne’ebé sei moris ho kondisaun vulneravel, atu nune’e, sira bele moris ho dignu tuir prinsípiu ukun rasik an.

Tuir dadus ne’ebé iha hosi Sentru Nasional Chega!,Institutu Publika  (CNC!I.P) total prizioneiru polítiku sira besik  20.000 no ida ne’ebé ASSEPPOL buka tuir hetan ona 6.000 liu.

Hafoin serimónia inaugurasaun bá jardín Memória Viva iha Antigu Komarka Balide, membru ASSEPPOL hala’o marxa hodi bá sunu-lilin no kari ai-funan iha tas-ibun Portu Díli.

Jornalista: Vito Salvadór

Advertisement
Continue Reading
Advertisement
Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Polítika

Orsamentu Prezidente Repúblika US$12.175.212 Aprova iha Espesialidade

Published

on

By

Hatutan.com, (13  Novembru  2025), Díli- Parlamentu Nasionál aprová ona Orsamentu Jeral Estadu (OJE) 2026 ne’ebé aloká bá  Prezidente Repúblika ho montante US$12.175.212 iha faze  espesialidade ho votasaun a-favór 44 , abstensaun 20  no kontra zero.

(more…)

Continue Reading

Polítika

PN Aprová Proposta OJE 2026 Biliaun $2.291 iha Jeneralidade

Published

on

By

Hatutan.com, (07 Novembru 2025), Díli– Parlamentu Nasionál  (PN), Sesta (07/11/2025), aprová ona Orsamentu Jerál Estadu (OJE) 2026 ho montante biliaun $$2.291 iha faze jeneralidade ho votu a-favór 42, abstensaun 23 no kontra zero.

(more…)

Continue Reading

Polítika

Estadu Timor-Leste Asegura Hela Millaun $39 Ne’ebé Tama Ilegál

Published

on

By

Hatutan.com, (07 Novembru 2025), Díli– Ministru Interiór, Francisco da Costa Guterres, klarifika katak Estadu Timor-Leste asegura ona orsamentu millaun $39 husi montante millaun $42 ne’ebé tama illegal husi Singapura mai Timor-Leste.

(more…)

Continue Reading

Trending