Hatutan.com, (27 Fevereiru 2023), Díli- Atu atinje polítika VIII Governu Konstitusionál nian iha prosesu dijitalizasaun Rádiu Televizaun Timor Leste, Empreza Públiku (RTTL,EP), Ministériu Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS) sei harii tán torre-tolu (3) iha munisípiu-tolu (3) ho uma-rua (2) bá kada torre.
Lee Mós : MAPKOMS Selebra Kontratu ho Kompañia Global Citra Tama Harii Tore Tolu ho Valor Millaun $1-resin

MAPKOMS Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo, estabelese akordu servisu ho kompañia Global Citra Tama atu harii tore-tolu iha Munisípiu-tolu ho kustu Millaun $1-resin. Foto/Media MAPKOMS
Projetu harii torre-tolu (3) ho uma-rua (2) bá kada torre ne’e sei gasta orsamentu Estadu ho montante millaun $1-resin, ne’ebé ministériu implementador maka Ministériu Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS) estabelese tiha ona kontratu servisu ho kompañia Global Citra Tama hosi Indonézia.
Projetu ho montante orsamentu millaun $1-resin ne’e, tuir Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál, Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo, la inklui ho ekipamentu ka fasilidade sira tanba ekipamentu sira torre nian sei oferese hosi Governu Xina tuir akordu Governu Timor-Leste ho Governu Xina ne’ebé estabelese tiha ona bá prosesu dijitalizasaun RTTL,EP.
“Harii tiha torre-tolu ne’e ekipamentu sei mai hosi Governu Xina no Governu Xina mak sei oferese bá Timor-Leste tanba tuir akordu ne’ebé iha Governu Xina mak prepara ekipamentu no Timor-Leste prepara de’it torre,” Ministru Francisco Jerónimo hateten bá jornalista sira iha Palasiu Governu, Segunda (27/2/2023).
Konkursu públiku bá projetu harii torre-3 ne’e halo iha Komisaun Nasionál Aprovizionamentu (CNA, sigla portugés) no MAPKOMS simu de’it nia rezultadu hodi ikus mai asina kontratu servisu ho empreza vensidór Global Citra Tama.
Liuhosi sorumutuk ho Primeiru-Ministru (PM), Taur Matan Ruak iha Palásiu Governu, Ministru Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo, informa mós prosesu ne’e bá Primeiru-Ministru no espera katak konstrusaun torre-tolu (3) tenke halo iha tempu badak.
“Atu inisia projetu ne’e presiza halo mobilizasaun bá material bá iha fatin harii tore-tolu iha Munisípiu Lautem, Ainaro ho Bobonaro,” Ministru Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo hateten.
Tuir ajenda MAPKOMS nian katak iha loron 23 fulan-Marsu 2023, sei halo lansamentu primeira pedra no Primeiru-Ministru konkorda ona atu bá iha Lospalos hodi hahú hatuur fatuk dahuluk bá konstrusaun torre.
Ministru Francisco Jerónimo hateten, Governu harii tán torre-tolu (3) iha munisípiu tolu (Lautem, Ainaro ho Bobonaro) ne’e bá dijitalizasaun RTTL,EP tuir programa Governu nian atu diversifika RTTL,EP no infraestrutura torre ne’e sai xave para atu diversifika RTTL,EP husi análogu bá dijitál.
“Dijitalizasaun bá RTTL,EP uza multimédia terrestre no lauza satélite, ne’e maka ita halo no hahu dadaun ho torre tolu ne’e,” MAPKOMS Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo hateten.
Torre-tolu ne’e harii iha Lautem-Lospalos iha área Naunil, Ainaro iha Fleixa no Bobonaro nian harii iha Aldeia Tapotas.
Daudaun ne’e, Governu foin harii torre-ida (1) iha Kotulau, Aldeia Baura, Suku Leorema, Postu Administrativu Bazartete, Munisípiu Liquiça no tuir planu presiza tan torre-11 hodi kompleta halo 12.
Komparasaun Presu Bazeia Bá Harii Torre RTTL,EP iha Kotulau
Hosi sorin seluk, tuir dokumentu balun ne’ebé Hatutan.com asesu hatudu katak torre-tolu no uma-rua la inklui ekipamentu sofistikadu sira, nia kustu to’o tuir esprensia tékniku harii torre RTTL,EP nian iha Kotulau, Aldeia Baura, Suku Leorema, Postu Administrativu Bazartete, Munisípiu Liquiça, ho nia kustu total $110,000.00. Nune’e, se harii torre-tolu maka nia total kustu $330,000.00.
Iha dokumentu proposta anteriór balun ne’ebé RTTL,EP submete ona bá MAPKOMS hodi harii total torre-12 inklui ona ekipamentu sira (sofistikadu) ho de’it nia orsamentu total $3,966,000.00 (bá torre-12).
Iha proposta ne’ebé bazeia bá esperiénsia projetu harii torre RTTL,EP iha Kotulau, Aldeia Baura, Suku Leorema, Postu Administrativu Bazartete, Munisípiu Liquiça, tékniku sira halo konkluzaun katak torre-12 ne’ebé atu harii tán ho nia ekipamentu kompletu (sofistikadu) presiza orsamentu $3,966,000.00.
Diskrisaun Presu bá Harii Torre-12 ho Nia Ekipamentu Kompletu
No.
|
Sub item
|
Justifikasaun
|
Kuantidade
|
Kustu
|
Total
|
1
|
Edifísiu transmitter
|
Atu asegura ekipamentu transmitter
|
12
|
$61,000.00
|
$732,000.00
|
2
|
Travo 50 KVA
|
Dada liña eletrisidade
|
12
|
$48,000.00
|
$576,000.00
|
3
|
Decorder
|
RX 8200 Sonny Ericson
|
12
|
$9,000.00
|
$108,000.00
|
4
|
Parabola
|
2,4 Meer
|
12
|
$15,000.00
|
$180,000.00
|
5
|
UHF Antenna
|
Antenna Televizaun
|
12
|
$35,000.00
|
$420,000.00
|
6
|
FM Antenna
|
Antenna Rádiu
|
12
|
$2500,00
|
$30,000.00
|
7
|
Transmitter TV
|
Power Amplifer bá TV 3000 W
|
12
|
$35,000.00
|
$420,000.00
|
8
|
Transmitter Rádiu
|
Power Amplifer bá Rádiu 2000 W
|
12
|
$15,000.00
|
$180,000.00
|
9
|
Torre
|
Munisípiu sira alvu
|
12
|
$110,000.00
|
$1,320,000.00
|
10
|
——
|
Total
|
|
|
$3,966,000.00
|
Iha Sesta, 21 fulan-Fevereiru 2023, iha Gabinete MAPKOMS iha Palásiu Governu, Ministru bá Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS), Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo, estabelese ona akordu servisu ho kompañia Global Citra Tama sukursál (cabang) Timor-Leste hodi harii tore-tolu (3) iha Munisípiu Lautem, Ainaro ho Bobonaro hodi aumenta kapasidade sistema televizaun dijitál Rádiu Televizaun Timor Leste, Empreza Públiku (RTTL,E.P).
Jornalista: Vito Salvadór