Connect with us

Nasionál

IOM-UNICEF Apoia Governu Prevene-Responde Dezastre Naturál

Published

on

Hatutan.com, (19 Abríl 2023), Díli—Organizasaun Internasional ba Migrasaun (IOM sigla Inglés) no Fundu Nasoins Unidas ba Labarik (UNICEF sigla Inglés), asina ona akordu parseria ida atu fó apoiu konjunta ba Governu no povu Timor-Leste iha prevensaun no resposta ba kestaun protesaun durante emerjénsia sira.

Organizasaun Internasional ba Migrasaun (IOM sigla Inglés) no Fundu Nasoins Unidas ba Labarik (UNICEF sigla Inglés), asina ona akordu parseria ida atu fó apoiu konjunta ba Governu no povu Timor-Leste iha prevensaun no resposta ba kestaun protesaun durante emerjénsia sira. Foto/UNICEF.

Inisiativa rejionál ne’e ho títulu “Hatan ba Risku Protesaun iha Kontestu Umanitáriu sira iha TimorLeste no Papua Nova Guiné,”.

Lee Mós: Dezastre Naturál Hamate Ema Na’in-Tolu no Estraga Uma 26

Projetu ne’e finansia hosi Ajénsia Estadus Unidus ba Dezenvolvimentu Internasionál (USAID sigla Inglés) Gabinete ba Asistánsia Umanitáriu (BHA), ho objetivu atu hadi’a mekanizmu no kapasidade hosi parte interesada sira atu hatan ba risku protesaun durante períodu inundasaun, erosaun no dezastre sira seluk ne’ebé kauza hosi klima.

Advertisement

“Haree ba esforsu sira ne’ebé IOM halo ona kona-bá dezlokasaun interna no protesaun ba populasaun vulnerável sira, ami kompromete atu fó asisténsia umanitária,” Hatutan.com sita deklarasaun Xefe Misaun IOM nian iha Timor-Leste, Ihma Shareef iha komunikadu.

Ihma Shareef  dehan, IOM orgullu tebes hodi parseria ho UNICEF iha projetu ne’e ne’ebé importante tebes hodi hatan ba risku protesaun nian iha fatin umanitáriu sira ne’ebé Timor-Leste hasoru ona iha tinan hirak foin lalais ne’e nia laran.

Timor-Leste vulnerável tebes ba dezastre naturál sira, ne’ebé dala barak rezulta iha risku aas liu ba kanek, lakon vida, estraga infraestrutura públika, restrisaun ba asesu, lakon rikusoin, no estraga uma-ka’in nia moris. Porezemplu, totál uma-kain besik 33.835 afeta hosi inundasaun ne’ebé suli iha nasaun laran tomak.

“Kolaborasaun ida-ne’e, sei ajuda dezenvolve solusaun imediata no ba tempu naruk hodi asegura katak seguransa no protesaun ba populasaun vulnerável sira, espesialmente labarik sira, sai prioridade durante kualkér emerjénsia,” Reprezentante UNICEF, Bilal Durrani, hateten.

Liu hosi projetu ida-ne’e, UNICEF sei apoia Governu no parte interesada sira seluk atu identifika lalais, trata no prevene asuntu protesaun entre grupu vulnerável sira durante situasaun emerjénsia sira.

Advertisement

Planu Konjunta no Resposta ba Inundasaun Timor-Leste nian estimativa katak, hosi populasaun sira ne’ebé afetadu hosi inundasaun Tufaun Seroja, porsentu 48,7 mak feto, porsentu 21,1 mak labarik ho tinan 0-19, porsentu 13,5 mak ferik-katuas  ho tinan 65+, no porsentu 15 mak ema ho defisiénsia sira.

Disrupsaun ba mekanizmu protesaun no servisu sira iha tempu emerjénsia, akompaña hosi separasaun família no dezlokasaun, dala barak aumenta Violénsia Bazeia ba Jéneru no preokupasaun protesaun sira seluk no separasaun família no dezlokasaun entre grupu vulnerável sira.

Iha Timor-Leste agora daudaun, dezafiu boot sira ne’ebé eziste iha jestaun risku dezastre, inklui limitasaun iha rede seguransa sosiál, kapasidade atu hatan no infraestrutura.

Liu hosi projetu ne’e, UNICEF no IOM sei apoia Governu Timor-Leste hodi reforsa liután ninia sistema, harii kapasidade, no hasa’e konsiénsia hodi hatan ba risku protesaun ne’ebé populasaun vulnerável liu hasoru iha fatin umanitária sira.

Hatán ba risku protesaun iha fatin umanitáriu sira-nia laran fundamentál tebes atu atinji Objetivu Dezenvolvimentu Sustentável 2030 barak, inklui Objetivu ida kona-bá Eliminasaun Pobreza, Objetivu Lima kona-bá Igualdade Jéneru no Objetivu 13 kona-bá Asaun ba Mudansa Klimátika.

Advertisement

Jornalista: Elio dos Santos da Costa

Continue Reading
Advertisement
Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Nasionál

AJTL Dezafia RTTL,E.P ho Tatoli, I.P Hatudu Editoriál Independente

Published

on

By

Hatutan.com, (13 Novembru 2025), Díli—Asosiasaun Jornalista Timor Lorosa’e (AJTL) dezafia média Estatál hanesan Rádiu Televizaun Timor-Leste, Empreza Públiku (RTTL.E.P) ho  Ajénsia Notísioza Tatoli, Institutu Públiku (I.P) hatudu editoriál Independete hodi garantia liberdade espresaun no liberdade imprensa iha  Estadu direitu Demokrátiku Timor-Leste nian.

(more…)

Continue Reading

Nasionál

Filipina Hato’o Agradese Bá Governu Timor-Leste Mas Momentu Ne’e Sira Presiza Liu Apoiu Materiál

Published

on

By

Hatutan.com, (13 Novembru 2025), Díli– Prezidente Filipina, Ferdinand “Bongbong” Romualdez Marcos Jr, kontaktu Primeiru-Ministru Kay Rala Xanana Gusmão, hodi hato’o agradesimentu ba solidariedade ho sira-nia situasaun dezatre naturál, maibé momentu ne’e sira seidauk presiza apoiu umanitária husi forsa tarefa kontijenten Timor-Leste nian, tanba sira-nia ekipa no rekursu sufisiente hela.

(more…)

Continue Reading

Nasionál

Timor-Leste Sei Fó Apoia Sanitáriu Ba Vítima Dezastre Naturál iha Filipina

Published

on

By

Hatutan.com, (06 Novembru 2025),Díli—Estadu Timor-Leste sei  fó apoiu umananitária bá vitíma dezestre naturál ne’ebé akontese iha   Estadu Filipina.

(more…)

Continue Reading

Trending