Connect with us
Pakote Ahi

Nasionál

Xanana ho CNRT Seidauk Bele Ko’alia Forma Governu

Published

on

Hatutan.com, (23 Maiu 2023), Díli—Partidu Kongresu Nasionál Rekonstrusaun Timorense (CNRT) ho nia prezidente Kay Rala Xanana Gusmão, seidauk bele ko’alia  kona-bá atu halo koligasaun ka insidénsia parlamentar ho partidu ruma atu forma Governu da-sia períodu 2023-2028.

Lee Mós : Rezultadu Final STAE: CNRT Hetan Kadeira 31 no FRETILIN Kadeira 19

Konferénsia imprensa partidu CNRT, Tersa (23/05/2023). Foto/Elio dos Santos da Costa

Liuhosi konferénsia imprensa ne’ebé hala’o iha sede nasionál partidu CNRT, Díli, Tersa (23/05/2023),  prezidente partidu CNRT, Kay Rala Xanana Gusmão ne’ebé akompaña hosi Sekretáriu Jerál partidu CNRT, Francisco Kalbuadi Lay ho estrutura tomak partidu CNRT nian, konfirma katak, partidu CNRT mak sai duni vensidor iha eleisaun parlamentár 2023, maibé sei hein rezultadu finál hosi STAE, CNE no ikus liu hosi Tribunál Rekursu.

Xanana hateten, tuir rezultadu provizóriu hosi CNRT rasik liga ho rezultadu finál provizóriu hosi STAE hatudu katak iha eleisaun ne’e povu fó konfiansa bá partidu CNRT ho votu  288,101  no persentajen 41,62  ka kadeira parlamentár 31. Ho nune’e, CNRT deklara publikamente katak partidu CNRT maka manan duni eleisaun parlamentár ne’ebé hala’o iha loron 21 fulan-Maiu 2023.

Advertisement

“Ami iha rasik ami nia mekanizmu kontajen votu hosi fiskál partidu CNRT nian iha sentru votasaun sira hotu, ami  iha ata hosi sentru votasaun, mai suku, postu administrativu to’o munisípiu sira.  Ho ida ne’e CNRT deklara an katak ami manan iha eleisaun parlamentar 2023,” Xanana Gusmão hateten hafoin lee tiha rezultadu kontajen votu versaun CNRT nian ne’ebé fiskal sira CNRT nian rekolla iha sentru votasaun hotu iha territóriu nasionál.  

“Ho ida-ne’e ami hein de’it STAE publika tiha no ami sei konfere no hanesan no karik la hanesan ami sei hosu malu tanbasá  la hanesan,” Xanana tenik.

Hatán kona-bá kampaña CNRT nian hakarak manan maioria absoluta maibé realidade hatudu manan maioria simples ho kadeira iha parlamentu nasionál 31, Xanana hateten, klaru seidauk kontente. Nia kompara ho espetativa iha jogu futebol bainhira klube ida hakarak joga iha nia epetativa atu manan 3-0, maibé rezxultadu hatudu katak manan 2-0, ne’e mak realidade.

“Manan, mas ida-ne’e mak realidade. Kontente mas la kontente. Ami hein de’it ona rezultadu final ne’ebé sei fó sai hosi Tribunal Rekursu,”  Xanana afirma.

Bá povu tomak hosi Tutuala to’o Oé-Cusse, Loro-as’e to’o Loro-monu, tasi-feto no tasi-mane, partidu CNRT ho Xanana hato’o apresiasaun boot tebetebes konsiénsia popular, liuliu hosi joven sira bá páz no estabilidade.

Advertisement

Loos duni, Xanana tenik,  iha kampaña mosu distúrbiu ki’ik sira, ne’e duni ida ne’e hatudu liuliu iha jovens sira komesa ona asume, tau iha ulun,  iha neon no fuan katak violénsia laiha fatin iha Timor-Leste.

Konferénsia imprensa partidu CNRT, Tersa (23/05/2023). Foto/Elio dos Santos da Costa

“Ne’e di’ak tebetebes, rezultadu di’ak tebes, kalma liu no husu bá Sekretáriu Jerál partidu CNRT ho nia estrutura to’o munisípiu sira kontrola informasaun laiha problema. Ida-ne’e mak importante. Lae, ita la bolu festa demokrasia, ita respeita ida-idak nia haoin no hakarak ikus mai laiha problema, ne’e mak há’u louva atitude id- ne’e hosi povu no liuliu hosi joven sira,” Xanana hateten.

Xanana hatutan, baibain rona problema iha fatin balun, joven sira tuda malu, tuku malu no balun oho malu, mas iha prosesu ne’ebé kria uitoan rivalidade no kria oituan ema na’in-rua hadook malu tanba partidu, mas laiha problema.

“Ida-ne’e mak importante no husu boot bele akontese iha kampaña no eleisaun sira iha tinan sira tuir mai,” komandante em-Xefe FALINTIL ne’e tenik.

Rezultadu Final Provizóriu  STAE

Rezultadu kontajen votu ne’ebé Sekretariadu Tékniku Administrasaun Eleitorál (STAE) iha, hatudu katak, partidu Congresso Nasionál Reconstrução Timorense (CNRT) provizoriamente lidera ho votu 288,101  ho kadeira 31 iha Parlamentu Nasionál enkuantu partidu Frente Revolusionáriu Timor-Leste Independente (FRETILIN) iha segundu lugar ho votu 178,248 no kadeira 19 iha Parlamentu Nasionál.

Advertisement

Prosesu kontajen  votu ne’ebé STAE halibur hosi sentru votasaun sira iha teritóriu nasionál hatudu Partidu Polítiku sira ne’ebé hetan 4% bá leten no liu bareira mak hanesan partidu ho númeru sorteiu 12, Partidu Congresu Nasional Rekontrusaun Timorense (CNRT), sai hanesan vensedór no hetan votu  288,101 ekivale bá  porsentu 42,62.

Tuir maka Partidu ho númeru sorteiu 11, partidu Frente Revolusinariu Timor-Leste Independente (FRETILIN), hetan votu 178,248 ekivale bá  porsentu 25,75. Partidu ho númeru sorteiu 4, Partidu Demokrátiku (PD) hetan votu 64,493 ekivale bá persentajen  9,3 (Kadeira 6).  Partidu ho númeru sorteiu 5, Kmanek Haburs Unidade Nasionál Timoroan (KHUNTO) hetan votu 52,021 ekivale ba persentajen  7,52 (kadeira 5) no Partidu ho númeru sorteiu 3, Partidu Libertasaun Popular  (PLP) hetan votu 40,696 ekivale ba persentajen  5,88 (kadeira 4).

Partidu sira ne’ebé laliu bareira iha Parlamentu Nasionál maka Partidu ho númeru sorteiu 6, Partidu Os Verde Timor (PVT) hetan votus 25,100 ekivale ba persentajen 3,6%. Partidu ho númeru sorteiu 8, Partidu Unidade Dezenvolvimentu Demokrátiku (PUDD) hetan votu 21,639 ekivale ba 3,13%. Partidu ho númeru sorteiu 17, partidu asosiasaun Popular Monarika Timorense (APMT) hetan votus 6,678 ekivale ba 0,96%. Partidu numeru sorteiu 2, partidu Libertasaun Povu Aileba (PLPA) hetan votus  3,272 no 0,47%. Partidu ho númeru sorteiu 13, partidu Centru asaun sosial demokrata Timorense (CASDT) hetan votus 3,169 ekivale ba 0,46%. Partidu ho númeru sorteiu 15, Partidu sosialista Timor (PST) hetan votus 2,415 ekivale ba 0,35%. Partidu ho númeru sorteiu 9, Partidu Republikanu (PR) hetan votus 1,558 ekivale ba 0,23. Partidu ho númeru sorteiu 16 Partidu Demokrata Kristaun (PDC) hetan votus 1,262 ekivale ba 0,18%. Partidu ho númeru sorteiu 7, partidu Uniaun Demokrata Timorense (UDT) Hetan votus  1,256 ekivale ba 0,18%. Partidu ho númeru sorteiu 10, partidu Unidade Nasionál Demokratika Resistensia Timorense (UNDERTIM) hetan votus 1,022 ekivale ba 0,15%. Partidu ho númeru sorteiu 14 partidu Movimentu Popular Libertasaun Maubere (MPLM) hetan votus 642 ekivale ba 0,09% no ikus liu maka Partidu ho númeru sorteiu 1, Partidu Dezenvolvimentu Nasionál (PDN) hetan votus 597 ekivale ba 0,09 %.

Total eleitor sira ne’ebé maka rejistu hosi baze dadus STAE nia hamutuk 890,145, hosi númeru eleitor sira-ne’ebé iha, eleitor ne’ebé partesipa iha elisaun Parlamentar, tinan ne’e, hamutuk 705,683, ho taxa partesipasaun 80,3%, mane 362,415 (51,4%), no Feto 343,268 (48,6%).

Enkuantu votu Nulu iha 10,222 (1,45 %), Votu reklamadu 515 (0,07%), votu abandona iha 24 (0,01%), Votu branku iha 2,692 (0,38%), votu rezeitadu iha 58 (0,01%),  no ikus liu maka votus validu 692,169, (98, 08%),

Advertisement

Totál akta hamutuk 1472, no akta husi Munisipiu sira, Iha Aleiu 93, Ainaro 90, Atauro 15, Bobonaro 150, Baucau 150, Covalima 100, Dili 147, Ermera 140, Lautem 100, Liquiça 85, Manufahi 115, Manatuto 83, Viqueque 112 no RAEOA 80. Entertantu akta husi rai liur hamutuk 9, no akta husi rai liur ne’e Australia iha akta 3, korea do sul akta 2, Ingraltera 3, Irlandia do Norte akta 1 no Portugal 3.

Jornalista : Vito Salvadór

Kontinua Le'e
Advertisement
Hakarak Hato'o Komentariu?

Husik Hela Komentariu

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Nasionál

Sei Foti Hotu Veíkulu Estadu Ne’ebé Estasiona iha Kargu Xefia Sira-Nia Uma

Published

on

Hatutan.com, (26 Abríl 2024), Díli-Ekipa fiskalizasaun konjunta sei bá foti obrigatóriu veíkulu (karreta ho motór)  Estadu nian ne’ebé durante ne’e estasiona iha utilizadór sira-nia rezidénsia privadu.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Papél Mídia Importante Hodi Kontribui bá Prezerva Memória Pasadu

Published

on

Hatutan.com, (24 Abríl 2024), Díli-Centro Nacional CHEGA! Institutu Públiku (CNC, I.P) konsidera mídia ka jornalista sira-nini papél importante tebes atu bele halo kobertura kona-bá akontesimentu sira istóriku hodi bele kontribui bá prezerva memória sira pasadu nian.

(more…)

Kontinua Le'e

Nasionál

Posibilidade Governu Aprezenta Kandidatu Foun Komisáriu CAC

Published

on

Hatutan.com, (23 Abríl 2024), Díli– Vise-Ministru Asuntu Parlamentár,  Áderito da Costa Hugo, informa proposta Lei, 2ª alterasaun bá Lei n°8/2009, 15 de jullu kona-bá Komisaun Anti-Korrupsaun (CAC siglá portugés), aprova  final global ona iha Parlamentu Nasionál iha loron 22 fulan-Abríl,  ho nune’e, Governu sei haree fali timoroan feto ka mane ne’ebé prenxe rekizitu hodi kandidatu  bá komisáriu CAC atu aprezenta bá Parlamentu Nasionál hodi hakat bá eleisaun.

(more…)

Kontinua Le'e
Advertisement

Trending