Hatutan.com, (08 Novembru 2024), Díli– Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão, husu bá membru Parlamentu Nasionál sira atu lalika ona preokupa Ró Haksolok.
Lee Mós: FRETILIN Dezafia Xanana Aselera Auditória bá Ró Haksolok ho Aviaun ZEESM

Iha loron 28 fulan Novembru tinan 2023, Koordenadora Grupu Traballu bá Reforma Justisa, Lúcia Lobato hala’o vizita privada ida bá Figueira da Foz, Portugal hodi haree besik prosessu kontrusaun Ró Haksolok. Foto/dok. Lúcia Lobato.
“Tanba ita-boot (Deputadu, red) sira dehan iha 2014 ha’u mak asina ne’ebé preokupa halo saida? sé ha’u mak asina, buat ruma karik, ha’u mak sei responsabiliza (tangungjawab), ne’e duni lalika preokupa ba iha ne’ebá. Ha’u nian resposta mak ida-ne’e de’it,” PM Xanana hateten iha plenária PN, Sesta (08/11/2024), hodi hatan membru PN sira-nia preokupasaun kona-ba Ró Hakoslok ne’ebé halo tiha ona pagamentu 100%, maibé ró ne’e seidauk mai Timor.
Molok ne’e, membru PN hosi Bankada FRETILIN Maria Anabela Savio hateten iha plenaria PN katak, kuandu ko’alia ba Ró Haksolok ne’e la’ós Marí Alkatiri nia privadu, Governu ne’e sé mak ukun sé hakarak Ró mai tau osan, la hatene entaun aprende para hatene estuda para hatene.
Iha sorin seluk Deputada Bankada PD Maria Teresa Gusmão haktuir auditóriu ne’ebé atu halo la’ós halo ba prosesu, maibé halo ba pagamentu 100% hotu ona, maibé ró seidauk to’o mai to’o ohin loron.
“Ha’u hakarak tau kanuru tohar uitoan kona-bá Ró Haksolok, sim prosesu Ró Haksolok ne’e lidera husi Primeiru-Ministru Kay Rala Xanana Gusmão iha momentu ne’ebá, asina duni husi Ministru Pedro Lay,” Nia hateten
Membru Bankada PD ne’e haktuir alvu problema la’ós sé mak tenke esplika. Kestaun ne’e simples hela osan no pagamentu 100%, maibé responsabiliza duni tenke mai duni hosi Marí Alkatiri iha momentu ne’ebá hanesan prezidente Autoridade Rejiaun Espesiál Oé-Cusse Ambeno (RAEOA) no koordenador jerál Zona Espesiál Ekonomia Sosiál Merkadu (ZEESM).
“Ró ne’e seidauk to’o mai to’o ohin loron iha VIII Governu aloká no aumenta orsamentu iha Ró Haksolok no momentu ne’ebá maun boot Xanana la kaer ukun, nune’e osan ne’e aumenta atu garante ró ne’e mai iha lideransa Marí Alkatiri promete 28 Novembru 2023 Ró Haksolok ne’e atu mai husi Portugal maibé to’o ohin loron la aparese,” Deputada Maria Teresa Gusmão hateten.
Nia hatutan, kestaun simples de’it pagamentu 100% ona tanbasá Ró Haksolok ne’e la mai loloos Bankada FRETILIN husu ba Sekretáriu Jerál Partidu FRETILIN, Marí Alkatiri atu resposta no mós antigu prezidente RAEOA, Arsénio Paixão Bano hodi osan husi Oé-Cusse ba iha Portugal nia paradeiru iha ne’ebé.
Hanesan informa nanis ona katak pagamentu bá Ró Haksolok ne’e millaun $14. Nune’e, iha diskusaun OJE 2021 iha Parlamentu Nasionál iha loron 02 fulan-Dezembru 2020, Primeiru-Ministru (PM) Taur Matan Ruak altura ne’ebá deklara katak bainhira Ró Haksolok ne’e la mai, Arsénio da Paixão Bano mak bá komarka.
Iha loron 26 fulan-Maiu 2017 iha Portugál, Prezidente Autoridade RAEOA Marí Alkatiri akompaña hosi Bispu Emeritus Mgr. Carlos Filipe Ximenes Belo, SDB ho Madre Guilhermina Marçal lansa no fó bensan bá Ró Haksolok hodi husik tuun ba tasi Figuera da Foz-Portugál.
Ró Haksolok ne’e halo konstrusaun iha Portugál hosi empreza Atlanticeagle Shipbuilding ho konsultór huso ISQ-Portugal.
Tuir dadus tékniku hosi konsultór ISQ katak Ró Haksolok ne’ebé nia inan-sarani mak Madre Guilhermina Marçal ne’e nia naruk metru 72 ho kapasidade transporta pasajeiru na’in-377, bele tula karreta 23 no sasán seluk tan.
Ró Haksolok ne’e sosa tuir planu V Governu Konstitusionál nian iha 2014 hodi apoiu Ró Nakroma ne’ebé hala’o operasaun kleur ona iha Timor-Leste hodi atende nesesidade transporte bá povu Oé-Cuse.
Jornalista Estajiária : Zita Menezes