Connect with us

Ekonomia

Governu Autoriza Loke Jogu Bola Guling Iha Dili Laran

Published

on

Hatutan.com, (15 Fevereiru 2022), Díli- Hodi komemora loron nasionál veteranu, 03 Marsu, tinan ne’e, Ministériu Turismu Komersiu no Indústria (MTCI), diresaun Inspesaun Jerál ba Jogus (IGJ) fó lisensa ka autoriza operadór jogus tradisional, bola guling, loke iha fatin públiku.

Stand Bola Guling iha Suku Bairru-Pité, Dili, 15 Fevereiru 2022. Foto/Hatutan.com

Daudaun ne’e jogu bola guling  loke iha Suku Bairru-Pité, Kulu-hun, Kampu Alor, Vila Verde, Comoro no iha fatin seluk tan ne’ebé pertense ba área jurisdisaun Munisípiu Dili.

MTCI fó lisensa ba jogu tradisional no kultural sira ne’e bazeia ba dekretu lei númeru 6/2016, loron 20 fulan-Abríl, artigu 9 alinea 3. Nune’e, tuir dadus IGJT nian hatudu katak iha 2021, Governu liu husi jogus tradisional sira ne’ebé eziste kontribui reseita ba kofre Estadu ho montante $97,000.00.

Inspetór Jerál ba Jogus, Domingos da Costa Guterres ba Hatutan.com iha nia knaar fatin, Bebora, Díli, Tersa (15/02/2022) hateten Governu legaliza operadór lokal sira ba jogu tradisional hanesan bola guling ho razaun evita jogu ilegal atu bele hatama reseita ba estadu no razaun seluk mak Governu fasil kontrola.

Advertisement

“Governu sei rekolla dadus atu ba futuru bele loke sentru jogu tradisional atu bele kontribui reseita ba Estadu,” Domingos Guterres hateten.

Rekizitu atu hetan lisensa operasional ba kada jogu tradisionál ne’ebé iha, operadór sira tenke submete pedidu, atu nune’e, ekipa tékniku IGJ ba halo observasaun iha terrenu hafoin halo identifikasaun no verifikasaun ba fatin mak IGJ bele atribui lisensa no ikus mai operadór sei halo uluk pagamentu ba tasa liu husi konta bankária Estadu nian ne’ebé IGJ estabelese

“Mekanismu selu tasa ne’ebé IGJ aplika ba iha operadór jogu tradisional sira liuliu bola guling kada loron operadór sira kontribui $100.00 no operador selu direita ba banku liu husi konta bankaria hodi asegutra mosu pratika korupsaun,” nia dehan.

IGJ Domingos Guterres. Foto/Hatutan.com

Domingos Guterres hatutan, operadór jogu sira sei prazu ba atividade jogu depende ba pedidu ne’ebé submete no valór tasa ne’ebé operadór sira seluk.

Diretór ne’e argumenta, liu husi jogu bele fó benefísiu direita ba komunidade sira ne’ebé sai nudár benefisiáriu. Ezemplu, iha mate-uma ka serimónia kultural sira, operadór jogu sira fó mós kontribuisaun ba família matebian nia durante periodu ne’ebé parte rua konkorda no operadór nafatin mai trata lisensa no selu tasa tuir regulamentu ne’ebé Governu aplika.

“IGJ nia servisu mak asegura atu la bele mosu esplorasaun iha jogu,” Domingos Guterres hateten.

Advertisement

Hosi sorin seluk, Xefe Suku Bairru-Pité,  João Baptista da Costa Belo, hateten jogu bola guling ne’ebé la’o iha resintu sede suku hetan autorizasaun husi IGJ  liu husi lisensa operasional ne’ebé operadór sira hetan liu husi karta pedidu lisensiamentu atividade jogu bola guling nian.

“Hanesan autoridade lokal apoiu fatin ba operadór sira halo atividade tamba sira kontribui ba selu tasa ba Estadu no mos bele fó servisu ba joven sira ne’ebé kada kalan mai apoiu fó seguransa,” João Baptista da Costa Belo hateten.

Autoridade lokal ne’e reforsa operadór bola guling hamutuk tolu  (3) mak maka oras ne’e halo hela atividade iha resintu sede suku hanesan Ralili Jaya, Foin Sae no Maka Lero no husi operadór hirak ne’e kontribui ona reseita ba Estadu hamutuk $9,000.00 no fó servisu temporáriu ba joven hamutuk na’in-10 ho vensimentu kada kalan $10.00.

Elio Soares hanesan nain ba stand Goldeng bola guling hateten lisensa ne’ebé nia empreza hetan ba loron 15 no selu ona tasa ba Estadu ho montante $ 1,500.00.

“Lakon manan, ami nafatin kontribui hodi selu tasa ba Estadu,” Elio Soares hateten hodi lia tun tan katak iha jogu ne’e bele manan no bele mós lakon, ne’e mak konsekuénsia husi jogu.

Advertisement

Jornalista: Vito Salvador

Continue Reading
Advertisement
Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Ekonomia

Timor-Leste iha Difikuldade Kompete Kuantidade Produtu iha Merkadu ASEAN

Published

on

By

Hatutan.com, (06 Novembru 2025),Díli— Vise-Ministra bá Asuntu ASEAN, Milena Rangel rekoñese  Timor-Leste  iha difikuldade kona-bá kuantidade produtu lokal atu kompete iha merkadu nasaun sira Estadu membru ASEAN.

(more…)

Continue Reading

Ekonomia

Debate OJE 2026 iha Jeneralidade, Komisaun C Hato’o Rekomendasaun Forte Bá Governu

Published

on

By

Hatutan.com,  (05 Novembru 2025),Díli—Debate  Orsamentu Jerál Estadu (OGE-sigla portugés) 2026 iha faze jeneralidad, Kuarta (05/11/2025),  Komisaun C  Parlamentu Nasionál ba asuntu Finansas Públika  hato’o rekomedasaun forte bá IX Governu Konsititusionál  hodi anota no sai hanesan prioridade.

(more…)

Continue Reading

Ekonomia

SEFOPE Sei Fó Anúnsiu Publikú Kona-bá Hasa’e Saláriu Minimu

Published

on

By

Hatutan.com, (27 Outubru 2025), Díli- Sekretáriu Estadu Formasaun Profisionál no Empregu   (SEFOPE), Rogério Araujo Mendonça , informa iha komemorasaun loron traballadór ne’ebé monu iha loron 01  fulan-Maiu,  sei fó anúnsiu públiku kona-bá hasa’e saláriu minimu.

(more…)

Continue Reading

Trending